آشنایی با انواع مراکز اقامتی و خدمات مربوطه

اگر در شهر یا شهرهای مقصد اقوام ، دوستان یا آشنایانی ندارید که برای اقامت به منزل آن‎ها بروید یا حتی با وجود داشتن این افراد، به‎دلایل مختلف نمی‎خواهید در محل سکونت آن‎ها اقامت داشته باشید، می‎توانید از انواع اقامتگاه‎هایی که در آن مقصد برای سکونت مسافران وجود دارد استفاده کنید. دراین‎جا به بررسی انواع مکان‎های اقامتی ویژه مسافران و گردشگران و همچنین امکانات و خدماتی که توسط این اماکن ارائه می‎شوند، می‎پردازیم.
۱٫ هتل
رایج‎ترین مکان افامتی که اکثر مسافران جهت اقامت خود در نظر می‎گیرند هتل‎ها هستند. هتل‎ها بر اساس کیفیت، خدمات وامکاناتی که در اختیار مسافران خود قرار می دهند از یک ستاره تا پنج ستاره و حتی هفت ستاره رتبه بندی می‎شوند که این درجه بندی‎ها از یک‎سری استانداردهای رایج پیروی می‎کنند. البته نحوه سنجش این استانداردها در کشورهای مختلف متفاوت بوده و با توجه به میزان حجم گردشگران و همچنین فرهنگ حاکم بر کشور، ممکن است از کشوری به کشور دیگر متغیر باشد، ولی در کل بخشی از این استانداردها پایه‎ای و اساسی بوده که کم‎وبیش در اکثر کشورها رعایت می‎شوند. طبیعتا هر چه درجه استاندارد هتل که آن را با ستاره مشخص می‎کنند بالاتر باشد، خدمات و امکانات سرویس‎دهی در هتل بیشتر است. نوع و تعداد اتاق‎های یک هتل و مساحت آن‎ها در تعیین رتبه آن هتل تاثیر دارد.
انواع اتاق در هتل
    اتاق استاندارد (Standard Room)
این اتاق‎ها در هتل‎ها معمولا بین پانزده تا بیست متر مربع مساحت دارند که در این حالت فضای کافی برای تردد دو نفر که در اتاق ساکن هستند وجود دارد.
    اتاق سوپریور (Superior Room)
این اتاق‎ها با مساحت بیشتر در برخی هتل‎ها قرار دارند که معمولا تا میزان دو برابر اتاق استاندارد وسعت دارند و لذا تجهیزات رفاهی بیشتری در آ‎ن‎ها قرار دارد و مسافرین نیز از فضای بیشتری برای استراحت برخوردارند.
    اتاق تو در تو (Connect Room)
این اتاق‎ها از دو اتاق دونفره در کنار هم تشکیل شده که در دیوار مشترک بین دو اتاق دربی تعبیه شده که امکان تردد بین دو اتاق را فراهم می‎سازد. بیشتر در بین خانواده‎هایی که با فرزندان خود مسافرت می‎کنند خواهان دارد.
    سوییت (Suite)
واحدهایی در داخل ساختمان اصلی هتل هستند که دارای یک یا دو اتاق خواب مجزا می‎باشند و گنجایش سه الی شش نفر مسافر را دارند. البته سوییت‎هایی با تجهیزات و امکانات اختصاصی بیشتر نیز در بعضی هتل‎های با استاندارد بالا باعنوان سوییت رویال یا سوییت پرزیدنتال نیز وجود دارند.
    واحدهای خارج از ساختمان اصلی (Club Room)
در بعضی از هتل‎ها واحدهایی به‎صورت اتاق‎ها یا سوییت هایی داخل محوطه هتل و خارج از ساختمان اصلی هتل نیز وجود دارند.
از دیگر عوامل موثر در تعیین درجه بندی هتل می‎توان به امکانات داخل اتاق‎ها نظیر نوع تخت، سرویس‎های بهداشتی و حمام، وسایل بهداشت شخصی مانند مسواک و خمیردندان، صابون و شامپو، حوله، دمپایی، سشوار، کمد دیواری و جا لباسی، یخچال و مینی بار داخل آن، تلویزیون، اینترنت داخل اتاق، وسایل سرمایشی و گرمایشی، چای ساز، میز و صندلی راحتی،  آباژور، صندوق امانات رمز دار، تلفن رومیزی و نظایر آن اشاره کرد.
اما غیر از امکانات داخل اتاق‎ها که به آن‎ها اشاره شد، امکانات فضای داخلی هتل اعم از واحد پذیرش و مسئولین آن که اصولا باید به حداقل دو یا چند زبان آشنایی داشته باشند، امکان دست‎یابی به اینترنت در فضای داخلی و محوطه هتل، لابی با فضای مناسب و آرام جهت استراحت و یا دورهمی‎های دوستانه، رستوران، کافی شاپ، سالن‎های ورزشی، استخرهای روباز و سرپوشیده، پارک آبی، سونا (بخار و خشک)، جکوزی، محل بازی کودکان، پارکینگ، آسانسور، خشک‎شویی، تاسیسات، فروشگاه برای خرید سوغاتی و صنایع دستی، پزشک مستقر در هتل، دستگاه خودپرداز، صرافی، غرفه کرایه تاکسی، نگهبان‎ها و پرسنلی که به مسافران در انتقال و جابجایی چمدان‎ها و وسایل همراه آن‎ها کمک می‎کنند (Bell Boy) و نظایر این‎ها همگی در تعیین درجه بندی هتل از جمله عوامل تاثیر گذار به‎حساب می‎آیند. بدیهی‎ست هر چه امکانات و کیفیت خدماتی که هتل به مسافران ارایه می‎دهد بیشتر و بالاتر باشد، درجه هتل بالاتر و تعداد ستاره تعلق گرفته به آن بیشتر است.
۲٫ هتل آپارتمان
اصلی‎ترین تفاوت این نوع مکان اقامتی با هتل در نوع اتاق آن است، به‎طوری که در هتل آپارتمان علاوه بر امکانات اتاق در هتل، بخشی از مساحت اتاق به‎صورت یک آشپزخانه کوچک با امکانات و وسایل پخت و پز و ظروف وجود دارد که در واقع حالت یک سوییت کوچک را دارد که می‎تواند بدون اتاق خواب مجزا و بعضا دارای یک یا دو اتاق خواب هم باشد. که طبیعتا در این حالت هم مساحت آن از اتاق‎های استاندارد هتل بیشتر است و هم تعداد نفرات بیشتری که معمولا اعضای یک خانواده یا یک گروه دوستانه هستند می‎توانند در آن اقامت کنند. هتل آپارتمان‎ها عمدتا از امکانات جانبی کمتری تسبت به هتل‎ها برخوردارند و در درجه بندی هتلی، ستاره‎ای به آن‎ها تعلق نمی‎گیرد.
۳٫ متل
به مجموعه اقامتگاه‎هایی اطلاق می‎شود که در قالب سوییت‎هایی با مساحت‎های متفاوت و به‎صورت جدا از هم داخل یک مجموعه اقامتی قرار دارند و مسافران می‎توانند با وسیله نقلیه شخصی خود تا جلوی واحد خود رفته و وسیله نقلیه خود را آن‎جا پارک نمایند (این کلمه تلفیقی از کلمات موتور و هتل است).
۴٫ مهمانسرا
اقامتگاه‎هایی بعضا در حد هتل دو ستاره هستند که بیشتر تحت پوشش سازمان‎ها و ادارات دولتی هستند و در مواردی به‎طور اختصاصی در اختیار پرسنل زیر مجموعه آن سازمان قرار می‎گیرند. البته مهمانسراهای سازمان ایرانگردی و جهانگردی به‎دلیل متولی بودن در حوزه ایرانگردی قابل استفاده عموم نیز می‎باشد.
۵٫ هاستل
این نوع مکان اقامتی شامل مجموعه‎ای از اتاق‎هایی با ظرفیت دو تا دوازده نفر و حتی بالاتر می‎باشد که افراد ساکن در آن به‎ظور اشتراکی از فضای اتاق استفاده می‎کنند، ولی لزوما با یک‎دیگر آشنایی قبلی ندارند. هاستل از نظر اقتصادی بسیار مقرون به‎صرفه می‎باشد و عموما دانشجویان یا افرادی که بسیار اقتصادی سفر می‎کنند از این مکان اقامتی استفاده می‎کنند.
۶٫ مهمانپذیر
در واقع همان حالت مسافرخانه‎های قدیم را دارند و از حداقل امکانات برخوردارند و خدمات در آن‎ها فقط به ارائه اتاق برای خواب و بدون امکانات هتلی می‎باشد و در واقع نوعی خوابگاه محسوب می‎شوند.
۷٫ اقامتگاه بوم‎گردی
این مکان‎های اقامتی در مناطقی قرار دارند که بیشتر جنبه طبیعی و بکر داشته و از هیاهوی فضاهای شهری به‎دور باشند. واحدهای اقامتی آن بیشتر به‎صورت کلبه‎ها یا خانه‎های روستایی بوده و به شکل کاملا سنتی ساخته شده‎اند. حتی در در برخی موارد فاقد تخت برای خوابیدن هستند و حالت کف خواب دارند. فضای درونی اتاق‎ها و تا حدودی بیرونی آن‎ها تداعی کننده طبیعت و سنت رایج در آن منطقه است و در کل محیطی مناسب برای آرامش و تمدد اعصاب به‎شمار می‎روند. البته مکان‎هایی تحت این عنوان در داخل شهرها نیز وجود دارند که فضای داخلی خود را به سبک سنتی و اصطلاحا بوم‎گردی طراحی کرده‎اند، ولی آن حس و حال اقامتگاه‎های بوم‎گردی را از نظر آرامش و بودن در فضا و محیط طبیعی القا نمی‎کنند.
۸٫ ویلا و سوییت
ویلاها و سوییت‎ها در واقع مکان‎های اقامتی شخصی و خصوصی هستند که معمولا در آن‎ها کلیه امکانات رفاهی یک خانه مسکونی وجود دارد، ولی هیچ‎گونه خدمات هتلی در آن‎ها ارائه نمی‎شود و افرادی که در این مکان‎ها اقامت می‎کنند در واقع آن‎ها را یرای مدت معینی از صاحب‎خانه کرایه می‎کنند.
تفکیک اتاق‎های هتل بر اساس ظرفیت پذیرش مسافر
    اتاق یک تخته (Single)
این نوع اتاق همان‎طور که از نامش پیداست، دارای یک تخت یک‎نفره بوده که به‎ندرت در هتل‎های دارای استاندارد بالا وجود دارد. اصولا اگر مسافری به تنهایی قصد اقامت در هتل را داشته باشد باید در اتاق دو تخته اقامت کند و بهای اتاق دو نفره را با اندکی مبلغ پایین‎تر پرداخت نماید. این نوع اتاق را با علامت اختصاری .SGL نشان می‎دهند.
    اتاق دو تخته (Double/Twin)
اتاق دو تخته برای اقامت دو نفر در نظر گرفته شده که اگر دارای تخت دو نفره بهم چسبیده باشد به آن Double با علامت اختصاری .DBL و اگر دارای دو تخت یک‎نفره جدا از هم باشد به آن Twin می‎گویند.
اتاق دو تخته
    اتاق سه تخته (Triple)
بیشتر هتل‎های استاندارد اتاق سه تخته ارائه نمی‎دهند و درصورتی‎که تعداد مسافرین سه نفر باشد، معمولا تخت نفر سوم از نوع سفری یا کاناپه تخت‎خواب‎شو و یا حتی در مواردی به‎صورت تشک کف خواب می‎باشد که آن را در اتاق دو تخته قرار می‎دهند. این نوع اتاق را با علامت اختصاری .TPL نشان می‎دهند.
نحوه پذیرش مسافران در هتل بر اساس سن
    بزرگ‎سال (Adult): افراد بالای ۱۲ سال هنگام پذیرش در هتل بزرگ‎سال محسوب می‎شوند.
    کودک با تخت (Child With Bed): بچه‎های بین سن ۶ تا زیر ۱۲ سال را شامل می‎شود و برای آن‎ها تخت اضافه به‎عنوان نفر سوم به اتاق دو تخته اضافه می‎شود. هزینه پرداختی برای آن‎ها معمولا نصف مبلغ بزرگ‎سال می‎باشد.
    کودک بدون تخت (Child No Bed): کودکان بین سنین ۲ تا ۶ سال به‎عنوان کودک همراه پدر و مادر محسوب شده و به‎طور مشترک از تخت آن‎ها برای خواب استفاده می‎کنند. اقامت این کودکان در هتل معمولا رایگان است.
    نوزاد (Infant) : بچه‎های زیر ۲ سال هنگام پذیرش در هتل نوزاد محسوب شده و اقامت آن‎ها رایگان است.
ذکر این نکته ضروری است که قوانین فوق برای پذیرش کودکان بر اساس سن در هتل‎ها کلی بوده و در برخی هتل‎ها این مقررات متفاوت می باشد، لذا هنگام رزرو اتاق برای کودکان باید به قوانین مربوط به پذیرش کودکان بر اساس آن‎چه که در سایت هتل به آن اشاره گردیده، توجه کرد.
انواع خدماتی که هتل‎‎ها به هنگام رزرو ارائه می‎دهند
هتل‎ها را بر اساس خدمات و سرویس‎هایی که هنگام رزرو اتاق به مسافرین ارائه می‎دهند به‎ترتیب ذیل دسته بندی می‎کنیم.
۱٫ اقامت تک (RO) Room Only
در این نوع از خدمات هتلی فقط اتاق جهت سکونت در اختیار مسافر قرار می‎گیرد و مسافر برای دریافت خدمات مازاد باید وجه آن را جداگانه پرداخت نماید. این نوع سرویس بیشتر در هتل‎های کشورهای خارجی ارائه می‎شود و معمولا مسافرینی که تمایلی به صرف صبحانه ندارند یا برنامه کاری آن‎ها به‎گونه‎ای است که به زمان صرف صبحانه در هتل نمی‎رسند، از آن استفاده می‎کنند.
۲٫ اقامت با صبحانه Bed and Breakfast (BB)
رایج‎ترین نوع اقامت در هتل، اقامت به همراه صبحانه است و هتل به تعداد شب‎های اقامت مسافر در هتل به وی خدمات صبحانه را که عمدتا به‎صورت بوفه (Buffet Breakfast) است، ارائه می‎دهد. ساعت ارائه صبحانه در هتل‎ها متغیر است ولی عموما صبحانه از ساعت ۷ الی ۱۰ صبح سرو می‎گردد. در این‎جا به انواع مختلف صبحانه که در هتل‎ها به مسافرین ارائه می‎شود اشاره می‎کنیم:
اتاق با صبحانه
    منوی بسته
این نوع صبحانه که معمولا در رستوران هتل سرو نمی‎گردد و توسط پرسنل در اتاق به مسافر تحویل می‎گردد، شامل وعده غذایی ساده‎ای حاوی چای، شیر، نان، پنیر، کره، مربا و تخم مرغ است.
    صبحانه کنتینانتال (Continental Breakfast)
ساده‎ترین شکل سرو صبحانه بوفه است که در رستوران هتل ارائه می‎گردد و شامل انواع آبمیوه، انواع نان، پنیر، کره، انواع مربا و عسل و نوشیدنی (چای، قهوه و شیر) می‎باشد.
    صبحانه امریکایی (American Breakfast)
متداول‎ترین شیوه سرویس صبحانه در هتل‎های دنیاست که شامل انواع آبمیوه، سالاد میوه، سبزیجات، انواع کمپوت، غلات صبحانه، انواع تخم مرغ (آب پز، نیمرو، انواع املت)، انواع پنیر، کره، انواع مربا و عسل، انواع ماست (ساده، چکیده، میوه‎ای)، انواع نان و شیرینی، سوپ، عدسی، گوشت (بیکن، سوسیس، سالامی) و نوشیدنی (چای، قهوه، نسکافه، شیر و شیرکاکائو) است.
    صبحانه انگلیسی (English Breakfast)
کامل‎ترین نوع صبحانه است که در آن علاوه بر اقلام ذکر شده در صبحانه امریکایی، ماهی سالمون به‎صورت کبابی، آب پز و بخارپز نیز در آن سرو می‎گردد.
۳٫ اقامت با صبحانه به همراه یکی از وعده‎های غذایی ناهار یا شام Half Board (HB)
با انتخاب این نوع از خدمات هتل، مسافر می‎تواند به دلخواه خود علاوه بر صرف صبحانه، یکی از وعده‎های غذایی ناهار یا شام را نیز دریافت نماید.
۴٫ اقامت به همراه صبحانه، ناهار و شام Full Board (FB)
همان‎طور که مشخص است هتل به همراه اقامت مسافران، به آن‎ها هر سه وعده غذایی را ارائه می‎نماید. در ارائه پکیج به‎صورت فول‎برد، معمولا صبحانه بوفه عرضه می‎گردد ولی ارائه وعده‎های ناهار و شام به یکی از سه حالت زیر صورت می‎پذیرد:
    منوی بسته
در این حالت مسافران ناهار و شام خود را بر اساس غذایی که هتل برای آن‎ها در نظر گرفته دریافت می‎کنند و حق انتخاب نوع غذا را ندارند.
    منوی انتخابی
در این حالت، برای وعده‎های ناهار و شام، هتل چند نمونه (معمولا سه یا چهار) غذا را ارایه می‎نماید و مسافر می‎تواند برای هر وعده یکی از این نمونه‎ها را انتخاب نماید.
    منوی باز (بوفه)
در این حالت مانند بوفه صبحانه، غذاهای متنوعی از طرف هتل تدارک دیده شده و مسافر می‎تواند به‎صورت سلف سرویس غذاهای مورد نظر خود را انتخاب کرده و میل نماید.
لازم به ذکر است که  این دسته بندی در مورد ارائه خدمات هتل به‎صورت Half Board نیز صدق می‎کند.
۵٫ All Inclusive
این سرویس در مورد هتل‎هایی که بیشتر حالت تمام تفریحی و نوعا ساحلی دارند و مسافران برای استراحت مطلق به آن‎جا می روند ارائه می‎گردد و مسافران می‎توانند علاوه بر اقامت، از تمامی خدمات خوراکی و تفریحی هتل به‎طور رایگان استفاده نمایند. مهم‎ترین تفاوت ارائه خدمات در پکیج به‎صورت All Inclusive با فول‎برد این ‎است که اولا در ارائه خدمات به‎صورت فول‎برد تمامی خدمات هتل رایگان نیست و فقط اقامت به همراه صبحانه، ناهار و شام است و مثلا مسافر نمی‎تواند از مینی بار یخچال یا سایر امکانات رفاهی هتل به‎طور رایگان استفاده کند و ثانیا وعده‎های غذایی در پکیج فول‎برد در ساعات معینی ارائه می‎گردند و مسافر نمی‎تواند در خارج از ساعات مقرر برای صرف غذا به رستوران مراجعه نمایدو درحالی‎که در پکیج All Inclusive تمامی امکانات خوراکی و تفریحی هتل یه‎طور رایگان است و این خدمات از اولین ساعات بامداد تا نیمه‎شب قابل دسترسی بوده و محدودیت زمانی خاصی ندارند.
۶٫ Ultra All Inclusive
ارائه این سرویس تفاوت چندانی با خدمات All Inclusive ندارد، ولی شاید تنها تفاوت آن‎ها یکی در این مورد باشد که ارائه خدمات در پکیج به‎صورت Ultra All Inclusive به‎صورت شبانه روزی بوده و دیگر این‎که نوشیدنی‎هایی که در این پکیج استفاده می‎گردند از برندهای معتبر جهانی هستند.
در پایان ذکر این نکته بسیار ضروری است که استاندارد زمان ورود به هتل در تمامی نقاط دنیا ساعت ۱۴ و زمان خروج از هتل ساعت ۱۲ ظهر می باشد. اگر چنانچه قبل یا بعد این ساعات بخواهید به هتل وارد یا از آن خارج شوید توصیه می‎شود به مطلبی که در این خصوص تحت عنوان نیم شارژ و ساعات ورود و خروج هتل که در وب‎سایت آکادمی فرانگر در سایت آکادمی منتشر شده، مراجعه فرمایید. ضمنا بعضی هتل‎ها برای زمان ورود و خروج مقررات خاص خود را دارند که بهتر است قبل از رزرو به آن توجه فرمایید.
 
ابوالقاسم حقیری مدیر فنی بند ب، آژانس نوروز گشت