در هنگام خرید پالس اکسیمتر به چه نکاتی باید دقت کنیم؟

همانطور که می دانیم برای سنجش سلامت فرد فاکتورهای مختلفی وجود دارد مانند دمای بدن، میزان فشار خون، ضربان قلب، میزان قند خون و... که پزشک در هنگام مراجعه بیمار با کمک تجهیزات پزشکی که در اختیاردارد سنجش این فاکتورها، نسبت به شدت بیماری و نحوه درمان بیمار تصمیم گیری می کند. یکی از فاکتورهای مهم در تعیین سلامت فرد، میزان اکسیژن اشباع یا SPO2 نام دارد. این عدد که به صورت درصد بیان می شود بیان گر نسبت هموگلوبین های دارای اکسیژن(اکسی هموگلوبین) به هموگلوبین های بدون اکسیژن است. چنانچه بدن بخواهد به عملکرد سالم خود ادامه دهد میزان این عدد باید از یک درصد مشخصی (به عنوان مثال 94 درصد) به بالا باشد. دستگاه پالس اکسیمتر دستگاهی است که میزان اکسیژن اشباع خون را بر حسب درصد و به صورت غیر تهاجمی اندازه می گیرد.

حال سوالی که مطرح می شود این است که چه عواملی سبب کاهش اکسیژن اشباع خون می شوند؟
کمبود سطح اکسیژن در بدن که هیپوکسمی نام دارد، سبب بروز عوارضی مانند سر درد، خستگی و سرگیجه، بی حالی، کوتاهی تنفس و تنگی نفس، سرفه، سوزش و کبودی نوک انگشتان و در موارد شدیدتر سبب عارضه قلبی و مغزی می شود. بیماری هایی وجود دارند که بر توانایی بدن برای انتقال میزان مناسب اکسیژن به ارگان های حیاتی اثر می گذارند و در نتیجه سطح اکسیژن را کاهش می دهند. از مهمترین این بیماری های می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•    بیماری های قلبی و عروقی
•    بیماری های ریوی مانند آسم، برونشیت، آمفیزم ریه، بیماری مزمن انسداد ریوی، عفونت ریه و ...
•    سرطان ریه
•    قرارگیری در مکان های مرتفع
•    آپنه تنفسی در هنگام خواب
•    التهاب و آسیب های بافت ریه

پزشک در هنگام معاینه برای تشخیص هیپوکسمی یا کاهش سطح اکسیژن خون، به صدای قلب و ریه در هنگام تنفس گوش می دهد و همچنین چک می کند که پوست در ناحیه لب ها و نوک انگشتان دچار کبودی نشده باشد. سپس از دستگاه پالس اکسیمتر(در حالت غیر تهاجمی) و یا آزمایش خون(در حالت تهاجمی) برای سنجش میزان اکسیژن اشباع استفاده می کند. استفاده از پالس اکسیمتر در موارد زیر به پزشک کمک می کند:
•    آیا استفاده از داروی ریه برای درمان موثر بوده است
•    آیا بیمار نیاز به اکسیژن تراپی دارد
•    آیا استفاده از دستگاه های کمک تنفسی مثل اکسیژن ساز و ونتیلاتور مفید بوده است
•    پایش اکسیژن خون در حین یا پس از اعمال جراحی که نیاز به بیهوشی دارند
•    سنجش توانایی فرد در تحمل فعالیت های شدید بدنی
•    سنجش اکسیژن خون در هنگام خواب و ایجاد آپنه و قطعی تنفس
دستگاه پالس اکسیمتر در مدل های انگشتی، مانند یک گیره بر نوک انگشت قرار می گیرد و بعد از چند ثانیه، میزان اکسیژن اشباع خون (SPO2) و ضربان قلب را نمایش می دهد. معمولا پالس اکسیمتر بر روی انگشت میانی یا شست دست راست قرار می گیرد و در حالت سلامت فرد، عددی بین 94 تا 100 را نشان می دهد. عملکرد دستگاه پالس اکسیمتر انگشتی بر اساس تابش پرتو نور قرمز است. به این صورت که از محلی که پالس اکسیمتر بر روی انگشت (یا بافت نازک بدن) بدن قرار می گیرد، نور قرمز تابیده می شود، و بر اساس میزان جذبی که از پرتو نور در هموگلوبین های خون صورت می گیرد، میزان اکسیژن خون تشخیص داده می شود.

 بنابراین در هنگام استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر باید دقت کنیم که مانعی برای انتقال پرتو روی انگشت وجود نداشته باشد به عنوان مثال لاک ناخن می تواند دستگاه را در اندازه گیری دچار خطا کند. همچنین باید سنجش اکسیژن خون در شرایط آرامش بدنی فرد و در دمای اتاق انجام شود زیرا دمای خیلی زیاد یا خیلی کم بر شدت ضربان قلب اثر می گذارد. نور اتاق نیز باید ملایم باشد و دستگاه در محیطی که دارای نور شدید است، استفاده نشود زیرا همانطور که گفته شد سنجش میزان اکسیژن خون، بر اساس پرتو نور تابیده شده انجام می شود بنابراین نور زیاد اطراف بر دقت اندازه گیری اثر می گذارد.

در هنگام خرید دستگاه پالس اکسیمتر باید دقت کنیم که دستگاه را برای کاربرد خانگی تهیه می کنیم یا کاربرد بیمارستانی. دستگاه هایی که در کاربردهای بیمارستانی استفاده می شوند باید حتما دارای تاییدیه پزشکی یا Clinical valuation باشد. به این معنی که دستگاه جهت استفاده در مراکز درمانی تایید شده باشد زیرا این دستگاه به دفعات متعدد و پشت سر هم استفاده می شوند و بنابراین باید دقت کافی داشته باشند. همچنین دستگاه هایی که کاربرد بیمارستانی دارند معمولا دارای فاکتور PI(Perfusion index) نیز هستند که تصحیح کننده عدد خوانده شده بر اساس شدت ضربان قلب است. نکته مهم دیگر در هنگام خرید پالس اکسیمتر این است که دقت کنیم که دستگاه براساس کشور سازنده آن دارای تاییدیه های استاندارد مانند FDA(اداره غذا و دارو آمریکا) و CE(تاییدیه اروپا) باشد. امروزه به دلیل تقاضای زیادی که برای استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر ایجاد شده است، فرصتی نیز فراهم شده است تا سودجویان با واردات غیر رسمی کالاهای نامعتبر و بدون برند، اقدام به فروش این دستگاه ها در بازار تجهیزات پزشکی نمایند. بنابراین در هنگام خرید پالس اکسیمتر باید دقت داشت که دستگاه حتما به صورت قانونی وارد شده و ثبت شده در اداره کل تجهیزات پزشکی باشد تا بدینوسیله از نظر فنی تایید شده و دارای گارانتی معتبر باشد. زیرا همانطور که بیان شد، عددی که پالس اکسیمتر نشان می دهد، نشان گر سلامت فرد و یا بیماری می باشد و بنابراین دقت دستگاه در بیان عدد SPO2 در تصمیم گیری برای ادامه روند درمان بیمار بسیار تاثر گذار است. فروشگاه اینترنتی تجهیزات پزشکی درمان شو به همراه تیم متخصص تجهیزات پزشکی شما را در خرید انواع دستگاه پالس اکسیمتر مشاوره و یاری می دهد.