10 سوال رایج سمعک و شنوایی

1- سمعک پشت گوشی بهتر است یا سمعک داخل گوشی و نامرئی؟

در پاسخ به این سوال ابتدا بایستی میزان افت شنوایی بیمار توسط ادیومتری مشخص شود. در ظاهر اکثر بیماران تمایل به استفاده از سمعک های کوچکتر یا مدل های داخل گوشی را دارند به خاطر این که دوست ندارند سمعک آنها مشخص باشد ولی این مسئله یک جنبه از شاخص‌های کاندیداتوری بیمار در انتخاب مدل سمعک می باشد. اگر بیمار کم شنوایی خفیف تا متوسط حداکثر تا ۵۰ یا ۶۰ دسیبل داشته باشد می‌تواند از سمعکهای داخل گوشی استفاده نماید ولی برای بیمارانی که کاهش شنوایی بالاتر از این میزان داشته باشند بهتر است از مدل های پشت گوشی تجویز شود.
چرا که سمعک های پشت گوشی نسبت به داخل گوشی قدرت بیشتری دارند. در مرحله بعد سن بیمار و مهارت دست بیمار در استفاده از سمعک اهمیت دارد چرا که در بیماران مسن که لرزش دست داشته باشند و یا بیمارانی که نقص بینایی نیز داشته باشند تجویز سمعک داخل گوشی مناسب نمی‌باشد چون احتمال افتادن و گم شدن سمعک توسط بیمار وجود دارد. تست abr یکی از مهم ترین تست های شنوایی سنجی است که کلینیک سمعک پیروزی با جدیدترین دستگاه ها انجام می دهد.
 جنبه ظاهری و زیبایی سمعک در مرحله بعدی حائز اهمیت میباشد و چنانچه بیمار از لحاظ میزان کم شنوایی و شرایط دیگر اوکی باشد می‌تواند از مدل داخل گوشی و نامرئی استفاده کند. از لحاظ قیمتی سمعک های داخل گوشی با پشت گوشی تفاوت چندانی ندارند به ویژه در مدل‌های هوشمند و پیشرفته.
 اما نکته مهم در انتخاب بین سمعک پشت گوشی و داخل گوشی میزان عمر سمعک و باتری آن می باشد. عمر یک سمعک پشت گوشی نسبت به داخل گوشی بیشتر میباشد و همچنین مصرف باتری آن نیز به دلیل استفاده از باتری های بزرگتر، کمتر هست. عمر مفید سمعک داخل گوشی بین ۳ تا ۴ سال و پشت گوشی ۵ تا ۷ سال می باشد.

2- تجویز سمعک به صورت دو گوشی بهتر است یا تک گوشی؟

تقریباً بالای ۸۰ درصد موارد کم شنوایی به صورت دو گوشی وجود دارد، نمونه شایع آن در بیمارانی که دچار پیرگوشی هستند که یک کم شنوایی حسی عصبی با درجات مختلف در هر دو گوش به صورت قرینه یا غیر قرینه وجود دارد .
بهتر است بدانیم که شنوایی دو گوشی به صورت طبیعی نسبت به شنوایی تک گوشی مزایایی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
۱- جهت یابی صدا
۲-تشخیص و درک بهتر اصوات به ویژه در محیط‌های شلوغ
۳- بهبود عملکرد نسبت سیگنال به نویز
۴- شنوایی کاملتر و بهتر
بنابراین بهتر است در تجویز سمعک برای بیمار به صورت دو طرفه یا دو گوشی این کار انجام شود، البته در نظر گرفتن مسائلی مثل هزینه سمعک، میزان مهارت یا مدیریت بیمار در نگهداری دو سمعک، سن بیمار و نوع و میزان کم شنوایی بیمار در تجویز دوگوشی اهمیت دارد. مسلما تجویز دو  سمعک برای بیمار بار مالی بیشتری خواهد داشت و هزینه دو برابر می‌شود، از طرفی بعضی بیماران ممکن است به علل مختلف مثل سن بالا و عدم توانایی در نگهداری دوسمعک  دچار مشکل شوند و در اینگونه موارد تجویز به صورت تک گوشی بهتر است انجام شود.
 ولی در کل با توجه به وضعیت بیمار چنانچه دو سمعک برای هر دو گوش به صورت دو گوشی تجویز شود عملکرد بهتری برای بیمار خواهد داشت به ویژه در بیمارانی که کم‌شنوایی دوطرفه همراه با قدرت تشخیص و درک کلمات خیلی ضعیف وجود داشته باشد ،تجویز دو گوشی باعث افزایش درک گفتار بیمار خواهد شد.

3- ارتباط بین کم شنوایی و آلزایمر چیست؟

همانطور که می‌دانیم کم شنوایی ناشی از سن و آلزایمر یا زوال مغز دو پدیده هستند که در سنین سالمندی اتفاق می‌افتد. نتایج تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است نشان می‌دهد که افرادی که دچار مشکلات شنوایی هستند نسبت به افراد نرمال ۴۰ درصد شیوع مشکلات شناختی و درکی  در آنها بالاتر می باشد، به ویژه در افرادی که از سمعک استفاده نمی کنند امتیاز شناختی پایین تری خواهند داشت.  بنابراین کم شنوایی در سالمندی باعث افزایش سرعت مشکلات شناختی می‌شود و استفاده از سمعک در این افراد علاوه بر جبران میزان کم شنوایی و بهبود وزوز گوش بیمار باعث کم شدن مشکلات شناختی و ابتلا به آلزایمر در بیماران می‌شود.

4- چه زمانی بهتر است از سمعک استفاده کنیم؟

کم شنوایی یا پیرگوشی به صورت معمول از دهه پنجم زندگی شروع می‌شود و به تدریج با توجه به فاکتورهای ارثی و محیطی ممکن است پیشرفت کند. در بعضی بیماران نیز کم شنوایی به صورت اکتسابی در سنین پایین تر اتفاق می‌افتد مثل کم شنوایی ناشی از نویز محیط کار ، کم شنوایی ناشی از مصرف داروهای اتوتوکسیک ، کم شنوایی ناشی از بیماریهای عفونی گوش میانی، کم شنوایی ناشی از بیماریهای چسبندگی گوش میانی و .....
در صورت احساس کم شنوایی طوری که اطرافیان با صدای بلندتر با شما صحبت کنند یا مجبور باشند از فاصله نزدیک تر با شما حرف بزنند یا در صورتی که صدای تلویزیون را مجبور باشید بلندتر کنید تا بهتر بشنوید یا در صورتی که تشخیص و درک نادرست از کلمات داشته باشید،  بایستی با مراجعه به کلینیک شنوایی سنجی از میزان کم شنوایی خود اطلاع داشته باشید و چنانچه میزان کم شنوایی  در فرکانس های گفتاری در محدوده ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ هرتز  ضعف شده باشد احتیاج به سمعک پیدا خواهد کرد.
 استفاده به موقع از سمعک در رضایتمندی بیمار و عملکرد شنوایی بهتر بیمار بسیار اهمیت دارد. بیمارانی که زودتر از سمعک استفاده می کنند کمتر دچار افزایش میزان کم شنوایی به ویژه کاهش قدرت درک و تشخیص کلمات می‌شوند. ولی بیمارانی که بعد از چند سال  برای گرفتن سمعک مراجعه می‌کنند ممکن است حتی با تجویز دو گوشی نیز رضایتمندی کمتری داشته باشند و درجاتی از ضعف تشخیص و درک کلمات در آنها باقی بماند.
در کودکان زمان تجویز سمعک بسیار اهمیت بیشتری نسبت به بزرگسالان دارد. سن بحرانی یا زمان طلایی در کسب مهارت‌های زبانی و گفتاری و زبان آموزی کودک قبل از دو سالگی می باشد. بنابراین بایستی در کودکانی که با کم شنوایی متولد می شوند تجویز سمعک حداکثر تا ۶ ماهگی انجام شود تا گفتار کودک شکل گیرد .با انجام شنوایی سنجی نوزادان تشخیص سریع تر انجام می شود. کودکان کم شنوا که در سنین بالاتر برای سمعک  مراجعه می‌کنند دچار مشکلاتی از قبیل تاخیر گفتاری و مشکلات تولیدی گفتاری می باشد که حتی با تجویز دوگوشی نیز مشکلات تا حدی باقی خواهند ماند.

5- در کودکان کم شنوا استفاده از کدام مدل سمعک مناسب تر می باشد؟

رشد لاله و مجرای گوش در کودکان تا سن ۱۲ یا ۱۳ سالگی ادامه دارد، بنابراین در کودکانی که در سنین پایین برای سمعک مراجعه می‌کنند به هیچ عنوان نباید تجویز سمعک به صورت داخل گوشی انجام گیرد چراکه سایز گوش و مجرا مرتبا تغییر میکند و نیاز به تعویض قالب یا پوسته سمعک خواهیم داشت ثانیا نگهداری سمعک داخل گوشی عملاً برای کودکان بسیار دشوار و غیر ممکن می باشد و احتمال خرابی و یا گم کردن آن زیاد می باشد.
بنابراین بهترین گزینه در کودکان استفاده از سمعک های پشت گوشی می باشد که بسته به میزان کم شنوایی می تواند در اندازه‌های بسیار کوچک نیز تجویز شود. در سنین بالاتر که رشد مجرای گوش کامل تر می شود می‌توان از نمونه های داخل گوشی یا نامرئی استفاده کرد.

6- آیا سمعک باعث بهبود شنوایی بیمار و مشکل کم شنوایی می شود؟

بعضی بیماران تصور می کنند که اگر سمعک استفاده کنند مشکل کم شنوایی در آنها از بین خواهد رفت.  بایستی عنوان کرد که سمعک یک تقویت کننده می باشد و نقشی در بهبود و یا حتی بدتر شدن شنوایی بیمار نخواهد داشت، چنانچه بیماری کم شنوایی حسی عصبی داشته باشد این کم‌شنوایی تا همیشه در بیمار وجود دارد و استفاده از سمعک تنها باعث بهبود میزان شنوایی و درک بیمار خواهد شد و تأثیری در اصل مشکل کم شنوایی بیمار نخواهد داشت.

7- آیا کم شنوایی یکطرفه احتیاج به تجویز سمعک دارد؟

در بعضی بیماران یک گوش نرمال و دارای شنوایی خوب و گوش دیگر دچار کم‌شنوایی و یا حتی کری کامل می‌شود، در این بیماران تجویز سمعک بسته به فاکتورهایی مثل موقعیت شغلی بیمار و سن بیمار دارد چرا که عملاً در کم شنوایی یک طرفه به خاطر نرمال بودن شنوایی در گوش دیگر مشکل زیادی در شنیدن اصوات برای بیمار ایجاد نمی شود و بیمار می‌تواند با یک گوش سالم تمامی صداها را بشنود ولی مسئله مهمی که اتفاق می افتد مشکل در جهت یابی صدا و مشکلات کاهش تشخیص درک کلمات در محیطهای شلوغ می باشد که در کم شنوایی یک طرفه اتفاق می افتد.
در بیمارانی که دچار کری کامل در یک گوش باشند بایستی از نوع خاصی از سمعک تحت عنوان سمعک  کراس استفاده کرد، که عملاً گذاشتن سمعک در دو گوش می باشد . در گوش غیر نرمال سمعک  عملکرد میکروفون یا جمع آوری کننده اصوات  را خواهد داشت و در گوش سالم به عنوان دریافت کننده و تقویت کننده اصوات میباشد  و باعث بهبود جهت یابی و تشخیص بیمار خواهد شد.

8- سمعک را چگونه و از کجا تهیه کنیم؟

پروسه تجویز سمعک پروسه کاملاً تخصصی می باشد که بهتر است در مراکز شنوایی سنجی و سمعک انجام گیرد چراکه مقدماتی برای تجویز  سمعک وجود دارد که باید به دقت انجام گیرد.
 ابتدا توسط انجام تست های تخصصی شنوایی سنجی میزان و نوع کم شنوایی بیمار تشخیص داده می‌شود و به دنبال آن با فرایند قالبگیری و تهیه قالب مناسب از  گوش بیمار، سمعک  مناسب برای بیمار انتخاب و تجویز می گردد. سمعکها تماما چه پشت گوشی و چه داخل گوشی نیاز به قالب‌گیری دارند و باید این کار در کلینیک شنوایی سنجی انجام گیرد .بعد از تجویز سمعک لازم است با مراجعات دوره‌ای جهت تنظیم و سرویس سمعک فرایند تجویز سمعک کامل شود. کلینیک پیروزی با چند شعبه تمامی خدمات شنوایی و تجویز سمعک در تهران را ارئه می دهد.

9- آیا بیماران سمعکی نیاز به جرم گیری گوش دارند؟

مجرای گوش به صورت طبیعی ترشحات مومی شکلی  به نام واکس ترشح می کند که نقش آن حفاظت از گوش در مقابل گردو غبار و ورود میکروب ها به داخل گوش می باشد و در واقع جرم گوش نقش سیستم ایمنی حفاظتی برای گوش دارد.  جرم گوش به صورت طبیعی همراه با حرکات فک و به صورت منظم تخلیه می‌شود ولی در افرادی که از سمعک استفاده می کنند به علت قرار گرفتن سمعک و قالب در داخل کانال گوش مانع از تخلیه جرم به صورت طبیعی می شود و جرم داخل کانال گوش به مرور زمان انباشته شده و باعث انسداد مجرای گوش می‌شود. بنابراین این امر باعث خرابی سمعک و از کار افتادن ان خواهد شد. بیمارانی که از سمعک استفاده می کنند بایستی سالیانه جهت انجام جرم‌گیری مراجعه نمایند.

10- در بیمارانی که دچار پارگی پرده و یا عفونت گوش باشند چطور باید مانع از ورود آب به داخل گوش شد؟

در بیمارانی که دچار عفونت‌های مزمن گوش خارجی و یا میانی باشند و یا پارگی یا سوراخ در پرده گوش وجود داشته باشد جهت جلوگیری از عفونت گوش میانی بایستی مانع از ورود آب به داخل گوش شد، به ویژه موقع استحمام حتماً نباید آب داخل گوش برود. استفاده از پنبه آغشته به وازلین توسط تعدادی از بیماران انجام می‌شود، این امر می‌تواند خود باعث ایجاد عفونت و تشدید عفونت در گوش شود چرا که ممکن است تکه ای  از پنبه داخل کانال گوش باقی بماند و یا حتی آب به داخل گوش سرایت کند. بهترین روش جهت جلوگیری از ورود آب به داخل گوش استفاده از قالب های ضد آب می باشد که با مراجعه به کلینیک شنوایی سنجی در شرق تهران می‌توان آن را سفارش و تهیه کرد. قالب های ضد آب به طور کامل داخل گوش قرار می‌گیرد و مانع از ورود آب به داخل گوش می شود و هر بار موقع استحمام توسط خود فرد می‌تواند داخل گوش قرار گیرد و بعد از استحمام آن را خارج کرد.