امروز پنج‌شنبه 15 شهریور 1403

Thursday 05 September 2024

درمان استرس


1401/07/27
کد خبر : 27970
دسته بندی : سلامت
تعداد بازدید : 14 نفر
استرس و نگرانی یعنی چه؟ 
در لغت نامه دهخدا در برابر نگران و نگرانی چنین معانی ذکر شده است:
چشم به راه، مترصد، ناراحت، مشوش،مواظب، پریشان خاطر از ترس نرسیدن، متوحش از احتمال پیشآمد بد، دلواپس، تشویش.
استرس یا نگرانی واکنشی در برابر شرایط پیش بینی ناپذیر و کنترل ناپذیر است. در واقع  تلاشی برای کنترل شرایط غیرقابل پیش بینی. نگرانی نوعی تفکر فاجعه ساز است که می تواند به نگرشی ناکارآمد نسبت به مسئله پیش رو و نهایتا به ناتوانی در مقابله کارآمد ختم شود. مهارت مدیریت استرس اشاره به مهارت مسئله گشایی و تصمیم گیری به دنبال مدیریت تضادها و رهایی از تردید دارد، مخصوصا در مورد افرادی که تلاش مداوم و همیشگی برای رسیدن به قطعیت و خاطر جمعی دارند.به عبارتی در افرادی که همواره در تلاش هستند که از ابهام اجتناب کنند و به نوعی افرادی هستند که از محدودیت گریزان هستند. در ادامه بیشتر به درمان استرس خواهیم پرداخت.
نگرانی یا استرس واکنشی فکری در قبال خطور افکار ناخواسته و آشفته ساز است در واقع نوعی سناریوسازی منفی درباره حوادث آینده.
تجربه استرس به معنای تلاش فرد به منظور اجتناب از هیجان های ناخوشایند است که خود را به صورت چرخه بی پایان سؤال های چی می شود اگر ..... نشان می دهد.
در ذهن افراد نگران و دچار استرس چه می گذرد؟
افکار خودکار منفی چیست و چه نقشی در تجربه استرس دارد؟ 
ذهن افراد نگران از قوانین خاصی تبعیت می کند. به عبارتی ذهن افراد نگران اندیش همواره تابع قوانینی نانوشته و آسیب رسانی است که به تعدادی از آن ها در ادامه اشاره خواهیم کرد:
۱. باید به اطمینان خاطر کامل دست پیدا کنم.
۲. خطر همیشه و همه جا در کمین است.
 ۳.باید بتوانم قبل از وقوع حادثه یا تهدید آماده باشم.
۴.باید بتوانم تمام شرایط را کنترل کنم. 
۵.باید همین الآن بتوانم به پاسخ درست و صددرصد دست پیدا کنم.
۶. نگران هستم پس حتما باید کاری انجام بدهم.
۷. باید از هرگونه هیجان ناخوشایند به هر قیمتی اجتناب کنم.
۸.نباید در زمان حال زندگی کنم. باید بتوانم همواره با نگرانی در رابطه با مسائل آینده پیش بینی درستی از فجایع داشته باشم تا بتوانم پیشگیری به موقعی انجام دهم.
۹. باید از هر آنچه مرا مضطراب می کند اجتناب کنم. تجارب دوران کودکی منجر به شکل گیری و زمینه ساز  شخصت های نگران اندیش می شوند. با این حال در زندگی هر فرد نگرانی، تجاربی به وقوع می پیوندد که می توانند منحصر به فرد باشند. در میان عواملی مؤثر در ایجاد استرس به نظر می رسد نقش خلق و خوی مضطرب و بیقرار به عبارتی سرشت نگران خالی است.
 برخی افراد از بدو تولد زمینه های نگران اندیشی و بیقراری را به همراه دارند. افراد نگران، خلق و خوی مضطرب دارند. خلق و خو را می توان رفتارهای ذاتی نام گذاری کرد. رفتارهایی نظیر میزان فعالیت و واکنش گری به محرک های موقعیتی، چرخه خواب و بیداری، نظم پذیری، میزان پذیرش مسئولیت، آستانه تحریک پذیری و پشتکار از جمله رفتارهای سرشتی محسوب می شوند.
 زمانی که این رفتارها در محیطی قرار بگیرند که  مشخصه های زیر را دارد به احتمال زیاد کودک به سمت نگرانی سوق داده می شود.
محیطی که خطر گریزی، خطر پذیری و اجتناب پیشگی را تشویق می کند.
محیطی که مدام بر خطرات و تهدیدها انگشت می گذارد.
محیطی که وقایع ناخوشایند ولی قابل مدیریت را فاجعه ای غیرقابل جبران میداند.
اگرچه به نقش عوامل زمینه ساز در رویکرد شناختی - رفتاری اهمیت داده می شود، اما از این نکته نیز نباید غافل شد که عواملی وجود دارند که دست به دست هم می دهند تا سایه سنگین نگرانی بر ذهن، زمان و زندگی افراد مستعد نگرانی كما كان دامن گستر باشند.
 این عوامل را می توان در زمره عوامل تداوم بخش نام برد.
۱) عدم پذیرش واقعیت های موجود 
۲) تلاش برای  پیشگیری از بروز برخی مشکلات در جهان واقع 
۳) پیشگیری از بروز برخی مشکلات در جهان باورها 
۴) اجتناب از فکر کردن به شرایط واقعی و تلاش برای رسیدن به یک دنیای ایده آل
۵) اجتناب از پذیرش طیف گسترده هیجان ها
۶)  مسئولیت پذیری افراطی یا تلاش برای نمایش دادن  مسئولیت پذیری 
۷) پیش بینی برخی از خطرات احتمالی و تلاش مضاعف برای جلوگیری از بروز آنها 
۸) تلاش برای کنترل نمودن اطرافیان و محیط پیرامون به منظور کاستن از اضطراب و دستیابی به آرامش
۹) عدم فراگیری و تقویت مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری 
۱۰) عدم تقویت مهارت های تفکر انتزاعی
۱۲) تلاش همیشگی به منظور پنهان سازی ترس های اصلی و عدم قابلیت برای مواجهه با آن ها

درمان استرس
بسیاری از پژوهش های همه گیر شناسی در ایران حاکی از آن هستند که اختلال اضطراب فراگیر شایع ترین اختلال روان در ایران است. امید می رود که ادامه پژوهش های صورت گرفته در حوزه نگرانی و استرس به بررسی نقش متغیرهای شناختی، هیجانی، شخصیتی، انگیزشی و فرهنگی در پدیدایی و تداوم نگرانی بپردازد و آنگاه به اثربخشی شیوه های متنوع درمان نگرانی و استرس پرداخته شود.
تجربه استرس و نگرانی تا جایی که به مراقبت و راهنمایی درست منتهی شود تا حدودی قابل قبول است  اما زمانی که به حوزه کنترل گری و نصیحت گری ورود پیدا کند مشکلاتی را برای اطرافیان فرد به وجود می آورد.
از سوی دیگر در بحث باورها و انگاره های شناختی مهم نتیجه ی حاصل از  باورها در گذر زمان است. اینکه چرا شما به این باورها اعتقاد دارید؟ و آیا اعتقاد به چنین باورهایی برای شما مفید فایده بوده است یا نه؟ 
بسیاری از قواعد و اصول خود ساخته توسط افراد نگران که همواره حاکم بر روابط آنان است باید با گذشت زمان و تغییر شرایط با کمک متخصصین حوزه سلامت روان مورد بازنگری و بازاندیشی قرار بگیرند. تا از رهگذر این بازاندیشی، از یک سو تحمل و مهارت تاب آوری آنان بیشتر شود و از سوی دیگر انعطاف پذیری شناختی و قدرت پذیرش ابهام آنان افزایش یابد. 
به عنوان مثال یکی از شایع ترین علامت های شناختی نگرانی ناتوانی در تمرکز است. علائمی مثل مشکل در تمرکز، گیجی ، سردرگمی، ناتوانی در کنترل افكار، آشفتگی ذهنی و ناتوانی در یادآوری به موقع امور روزانه جز علایم شناختی نگرانی محسوب می شوند که می توان از طریق تکنیک های توجه آگاهی به مصاف این علائم رفت. علاوه بر این چالش با باورهای زیربنایی این علایم که در طی روند درمان و در اتاق مشاور صورت میگیرد می تواند بسیار راه گشا باشد.

منبع: دکتر ترانه موذنی


لینک کوتاه :
https://aftabir.com/article/show/27970
PRINT
شبکه های اجتماعی :
PDF
نظرات

مشاهده بیشتر

با معرفی کسب و کار خود در آفتاب در فضای آنلاین آفتابی شوید
همین حالا تماس بگیرید