معبد آناهیتا؛ دومین بنای سنگی عظیم ایران

چرا باید از معبد آناهیتا بازدید کنیم؟

معبد آناهیتا دومین بنای بزرگ سنگی ایران بعد از تخت جمشید است که در فاصله ۹۴ کیلومتری از کرمانشاه واقع شده است. با بازدید از این مکان تاریخی به اهمیت آب در زمان های قدیم پی خواهید برد که چگونه ایرانیان باستان از این ماده با ارزش حفاظت می کردند. این معبد مناسب کسانی است که به تاریخ گذشته ایران و معماری باستان علاقه دارند یا آنهایی که به افسانه ها و داستان های الهه ها علاقه دارند.

آشنایی و تاریخچه معبد آناهیتا

در بین شهرهای تاریخی همدان تا کرمانشاه بر فراز صخره ای در دشت کنگاور، سنگ ها و ستون هایی از بنای ساختمانی دیده می شود که به نام معبد آناهیتا شهرت دارد. معبد آناهیتا، بزرگترین سازه سنگی یکپارچه در ایران شناخته شده است که در سال ۱۳۱۰ در فهرست ملی آثار تاریخی ایران ثبت شده است. حال برایتان این سوال پیش می آید که آناهیتا چه کسی بوده است؟ آناهیتا، الهه‌ آب و نگهدارنده نشان فروهر، ایزدبانوی باد و باران، چشمه و سراب، ژاله و ابر است.
داستان هایی در مورد این الهه وجود دارد که به فرمان او ابرها به زمین می آمدند و باران پاک به مردم هدیه داده می شد. این الهه جزو محبوب ترین ها بین ایرانیان بوده است. مورد جالب توجه دیگر در مورد معبد آناهیتا این است که تاریخ دانان و باستان شناسان سرشناس نیز درباره سرگذشت این سازه تاریخی با مشکل مواجه هستند، زیرا نقل قول های مختلفی در مورد تاریخ و دلیل ساخت معبد آناهیتا وجود دارد.
اما با توجه به دقیق ترین نتایج می توان گفت تاریخ ساخت این بنای سنگی به دوره هخامنشیان بر می گردد که در دوران های بعدی مانند دوره اشکانیان نیز به ساخت آن ادامه داده اند و در دوره ساسانیان تکمیل شده است. بعد از ورود اسلام به ایران این ساختمان شاهد تغییرات زیادی بوده است، در اطراف این ساختمان امامزاده، مسجد و بازار ساخته شده است.

معماری معبد آناهیتا

در معماری این بنا به طور کلی توجه به سمت آب و الهه آب بوده است. دالان های اطراف معبد آب را به طرز بسیار زیبایی به وسط سازه و استخر مربعی هدایت می کردند. همچنین در دو طرف معبد نیز سردیسی از سرِ چهار گاو را روبروی هم قرار داده بودند تا در زمان آبگیری استخر تصویرشان به درون آب بیفتد و فضا افسانه ای شود. در مورد معبد بودن این ساختمان نیز می توان به تعداد زیادی علامت داغ به جا مانده از آتش بر روی صفحه های سنگی بنا اشاره کرد.
علامت های داغی که در آتشکده های زرتشتی دیده می شود، همین علامت هایی هستند که نشان دهنده انجام مراسم مذهبی در این مکان بوده است. ستون ها و سرستونهای عظیم توجه همه را به سوی خود جذب می کند. این بنا در صفحه ای با ۳ سطح از زمین احداث شده بود که از پایین به بالا ابعاد آن کوچکتر شده است. این ساختمان کاملا بر اساس معماری ایرانی بنا شده است؛ بدین صورت که بر روی ارتفاعات، تپه ها و صخره های طبیعی ساخته شده است.
پرستشگاه ها و چهارطاقی آتشکده ها برای انجام مراسم مذهبی در هوای آزاد بوده است. حیاط وسیع محصور شده با دیوار و ستون وجود دارد. پله های دوطرفه برای ورودی بنا و فرم مربع در پلان ها و همچنین استفاده از مصالح سنگ، خشت و گچ نشان دهنده معماری ایرانی در این بنا است.

بخش های مختلف معبد آناهیتا

دیوارهای اطراف بنا: معماران برای دیوارهای معبد از مخلوط گچ و ملات استفاده کرده اند و پوششی از سنگ های تراش خورده برای زیبایی ظاهری استفاده شده است.
پلکان های ورودی: در ضلع جنوبی بنا پلکان هایی دوطرفه دارای پنج پله وجود دارد. این پلکان ها به وسیله بست های آهنی به یکدیگر متصل بودند که بعد ها برای راحتی رفت و آمد با آجر پوشانده شدند.
ستونهای معبد: این قسمت در واقع اصلی ترین و زیباترین قسمت بنای معبد آناهیتا است. این ستون ها به سبک مادها ساخته شده است. ستون ها شامل ۳ قسمت زیر ستون، میان ستون و سر ستون هستند. چنین ستون هایی در هیچ جایی از دنیا دیده نشده است. به دلیل اینکه در معبد آناهیتا نشانه ای از سقف وجود ندارد، از این ستون ها تنها برای محصور کردن بنا و برای حفاظت از مردم حاضر در آن معبد استفاده شده است.

صفه (سکوهای) معبد: در مرکز این بنا صفه ای سنگی وجود دارد که از لاشه سنگ های بزرگ ساخته شده است. همچنین دو سکوی دیگر نیز در این معبد وجود داشته است که یک مورد در میانه معبد و دیگری در وسط معبد قرار داشته است.

چگونه به معبد آناهیتا دسترسی داشته باشیم؟

برای رفتن به معبد آناهیتا باید به استان کرمانشاه و شهر کنگاور در ۹۴ کیلومتری شهر کرمانشاه سفر کنید. معبد آناهیتا در میان راه همدان تا کرمانشاه قرار گرفته است که باید به مرکز شهر کنگاور و خیابان شهدا بروید و از آنجا با تاکسی های مخصوص به این معبد زیبا برسید.

ساعات و هزینه بازدید از معبد آناهیتا چه میزان است؟

علاوه بر پرداخت هزینه خرید آنلاین بلیط هواپیما برای ورود به این معبد نیز باید بلیط تهیه کنید و ساعت بازدید نیز در زمان های مختلف سال متفاوت است. در شش ماهه اول سال می توانید از ساعت ۹ صبح تا ۷ عصر و در شش ماهه دوم سال می توانید از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر مراجعه کنید و از تماشای این بنای بی نظیر لذت ببرید.

چه جاذبه هایی در نزدیکی معبد آناهیتا قرار دارد؟

امامزاده ابراهیم: ۱۵۰ متر
تپه گودین: ۱۴.۸ کیلومتر
سراب فش: ۱۵ کیلومتر
گور دخمه صحنه: ۳۵.۵ کیلومتر
مجموعه تاریخی بیستون: ۵۶.۶ کیلومتر
چه رستوران هایی در نزدیکی معبد آناهیتا وجود دارد

کبابی برومند: ۳۵۰ متر
رستوران هزار و یک شب: ۸۵۰ متر
فست فود رادیکال: ۱.۴ کیلومتر
رستوران میزبان: ۱.۸ کیلومتر
تهیه غذای مطبخ: ۲.۳ کیلومتر
رستوران نعل اشکنه: ۲.۵ کیلومتر
چه هتل و اقامتگاه‌هایی در نزدیکی معبد آناهیتا قرار دارد؟

اقامتگاه بومگردی بابا حسن بابا حیدری: ۳۰ کیلومتر
هتل گلستان: ۳۱.۶ کیلومتر
هتل کوثر: ۵۶ کیلومتر

منبع: سفرمارکت