سندرم تخمدان پرکیست (PCO)

سندرم تخمدان پر کیست وضیعتی است که اغلب با قاعدگی نامنظم ، افزایش رشد موهای زائد ( هیرسوتیسم) و چاقی مشخص می شود. اما می تواند زنان را به اشکال متفاوت مبتلا کند. قاعدگی های نامنظم یا سنگین می توانند علامتی از این وضعیت در بالغین باشد. سندرم تخمدان پرکیست امکان دارد در زمانی که خانمی برای باردار شدن مشکل دارد بارز شود. علائم و نشانه های سندرم تخمدان پر کیست از اختلال در چرخه تولید مثل منشاء می گیرد. که بصورت طبیعی هر ماهه با آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ( تخمک گذاری ) تکمیل می شود. نام این وضعیت از ظاهر تخمدانها، در زنانی که این اختلال را دارند گرفته شده است. ( تخمدان بزرگ و پر از کیست است) این کیست ها فولیکولهایی هستند که از کیسه های مایع حاوی تخمکهای نابالغ پر شده اند. گرچه این وضعیت از زمانهای دور ذکر شده است، اولین بار در سال ۱۹۳۰ وقتی که ایرونگ استاین و میشل لونتال در مورد گروهی از زنان بدون دوره های قاعدگی که دارای تخمدانهای بزرگ و پر کیست نوشتند د رکتب پزشکی توضیح داده شد. گاهی پزشکان این وضعیت را استاین – لونتال ، تخمدانهای پر کیست یا سندرم تخمدان پرکیست هم می نامند. سندرم تخمدان پر کیست یکی از اختلالات شایع هورمونی در سنین باروری در زنان در ایالات متحده است که حدود ۵ تا ۱۰ درصد افراد را گرفتار می کند. تشخیص زود هنگام و درمان تخمدان پرکیست می تواند خطر عوارض طولانی مدت مانند دیابت و بیماری قلبی را کم کند . سندرم تخمدان پر کیست اختلالی است که باعث قاعدگی نامنظم و افزایش هورمون مردانه می شود. تخمدانها کیست پیدا می کنند و ممکن است نتوانند تخمک آزاد کنند. ● علائم و نشانه ها زنانی که سندرم تخمدان پر کیست دارند ممکن است هر کدام از چندین علامت را به شدت متفاوت نشان دهند. کمیته ای از انستیتو ملی سلامت آمریکا سه معیار برای تشخیص این اختلال تعیین کرده است. ۱) قاعدگی نامنظم یا فقدان قاعدگی این شایعترین یافته در سندرم تخمدان پر کیست است. قاعدگی نامنظم به معنای داشتن چرخه های قاعدگی است که در فواصل طولانی تر از ۳۵ روز یا کمتر از ۸ بار در سال اتفاق می افتد. این وضعیت ممکن است در هنگام بلوغ و شروع قاعدگی آغاز شود. ۲) هورمون مردانه زیاد افزایش سطوح هورمونهای مردانه ممکن است منجر به علائم فیزیکی مانند رویش موهای بلند و ضخیم در صورت و سینه، زیر شکم ، پشت ، بالای بازوها یا بالای پاها شود.جوش صورت و طاسی مدل مردانه بشود . به هر حال همه زنانی که سندرم تخمدان پر کیست دارند علائم فیزیکی ازدیاد هورمون مردانه را نشان نمی دهند. آزمایشات خونی برای تشخیص سطح بالای هورمون مردانه در دسترس است. رد کردن سایر وضعیتهایی که باعث ازدیاد هورمون مردانه و قاعدگی غیر طبیعی می شوند. ۳) علل بالقوه مانند هیپوتیروئیدی وضعیتی که در آن بدن هورمون تیروئید کمی ترشح می کند– هم می توانند باعث ایجاد علائم شوند. هیپوتیروئیدی می تواند باعث قطع قاعدگی شود. علت محتمل دیگر افزایش پرولاکتین است که در آن غده هیپوفیز هورمون پرولاکتین زیادی ترشح می کند. این هورمون تحریک کننده تولید شیر از غدد شیری است و تخمک گذاری را مهار می کند. منابع دیگری برای افزایش هورمون مردانه، می تواند وجود تومور در غدد فوق کلیوی یا تخمدانها باشد. غده فوق کلیه غده کوچکی نزدیک کلیه است که هورمونهای مردانه و هورمونی به نام کورتیزون را ترشح می کند. حضور کیستهای تخمدانی که در سونوگرافی توسط پزشک تشخیص داده می شود، می توانند نشانه سندرم تخمدان پرکیست باشند. زنی ممکن است تخمدانهای پرکیستی داشته باشد ولی سندرم تخمدان پر کیست نداشته باشد . از سوی دیگر زنی با سندرم تخمدان پر کیست ممکن است تخمدانهائی با ظاهر طبیعی داشته باشد. بسیاری از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پر کیست چاق هستند. به نظر می رسد توزیع چربی بر شدت علائم اثر می گذارد. یکی مطالعه نشان داد که زنانی که چاقی مرکزی دارند ( وجود چربی در قسمت میانی بدن یا تنه ) هورمون مردانه، سطح قند و چربی بالاتری نسبت به زنانی که تجمع چربی آنها در اندمها است دارند. وضعیت های احتمالی دیگری که با PCO همراه می شوند این موارد هستند: ▪ نازایی ▪ آکانتوزیس نیگریکانس ( پوست بنفش تیره در اطراف گردن ، گودی بازو، داخل ران ، زیر پستانها و نواحی تناسلی ) ▪ درد مزمن لگنی ● علتها فرآیند چرخه تولید زنان بوسیله سطوح نوسانی هورمونهایی که در مغز تولید می شود مانند هومورن LH و FSH و هورمونهای تخمدانی تنظیم می شوند. تخمدانها هورمونهای زنانه استروژن و پروژسترون و همچنین هورمونهای مردانه را ترشح می کنند. هورمونهای مردانه شامل " تستسترون " و " آندروستن دی ان " و " دی هیدرواپی آندروستن (DHEA) " هستند و به طور کلی هورمونهای مردانه نامیده می شوند. در PCO بدن زن هورمونهای مردانه زیادی تولید می کند. تخمدانها تخمک های کمتری از زمان طبیعی تولید می کنند (کم تخمک زایی)، ممکن است اصلاً هیچ تخمکی آزاد نکنند ( عدم تخمک گذاری) در غیاب تخمک گذاری چرخه قاعدگی نامنظم یا غایب است. پزشکان دلیل PCO را نمی دانند ولی تحقیقات ارتباطاتی را بین افزایش انسولین ( هورمونی که درلوزالمعده تولید می شود و به سلولها اجازه استفاده از قند را که اولین منبع انرژی بدن است می دهد ) پیشنهاد کرده اند. تصور می شود که انسولین توسط چندین مکانیسم تولید هورمون مردانه توسط تخمدانها را افزایش می دهد. ● عوامل خطر مطالعات نشان می دهد که زنانی که خواهرانی با PCO دارند احتمال بیشتری برای ایجاد این وضعیت دارند. تحقیقات دیگر ارتباطاتی را بین PCO و سابقه خانوادگی تولید هورمون مردانه زیادی، مقاومت به انسولین ، اختلالات قاعدگی و پرمویی نشان می دهند. ● چه زمان باید به دنبال توصیه پزشکی بود تشخیص زود هنگام PCO می تواند به کاهش خطر عوارض دراز مدت مانند دیابت و بیماری قلبی کمک می کند. در صورتیکه قاعدگی های نامنظم یا سنگین دارید، اضافه وزن دارید، رشد موهای زائد صورتتان زیاد است و جوش می زنید با پزشک خود مشورت کنید . پزشک ممکن است شما را به یک متخصص غدد معرفی کند. ● غربالگری و تشخیص پزشکتان ممکن است شما را از نظر بیماریهای قلبی عروقی، هورمونی و تولید مثلی ارزیابی کند. او ممکن است تاریخچه علائم شما را بگیرد و یک معاینه بالینی کامل شامل معاینه لگن انجام دهد. سایر آزمایشات ممکن شامل موارد زیر است : ۱) آزمایشات خونی امکان دارد خون شما برای انجام اندازه گیریهایی آزمایشگاهی جهت اندازه گیری سطح چند هورمون گرفته شود. این هورمونها شامل تستوسترون، DHEA و آندروستن دی ان ، LH و FSH پروژسترون و پرولاکتین و هورمون تحریک کننده تیروئید ( TSH ) که آزاد شدن هورمون تیروئید از غده تیروئید را تحریک می کند باشد. به همین شکل احتمالاً میزان قند ناشتا ، کلسترول و تری گلیسیرید هم اندازه گیری می شود. ۲) سونوگرافی پزشک ممکن است برای اندازه گیری ضخامت رحم درخواست سونوگرافی کند. سونوگرافی بدون درد است. زمانی که شما به آرامی بر روی تخت معاینه قرا گرفته اید، یک وسیله کوچک روی بدن شما قرا می گیرد. این دستگاه امواج صوتی غیرقابل شنیدن را که به شکل تصاویری در کامپیوتر ظاهر می شوند به تصویر می کشد. ۳) نمونه برداری از لایه داخل رحم برای تعیین وضعیتهای پیش سرطانی که می توانند باعث خونریزی غیر طبیعی از رحم شوند، این کار انجام می شود. که معمولاً یک روش بدون بی حسی است و می تواند در مطب هم انجام شود. در این روش پزشک یک نمونه بافتی را از لایه داخل رحم شما برای تحلیلهای آزمایشگاهی برمی دارد. ● عوارض زنان دارای PCO در خطر دیابت نوع ۲ ( که نام دیگر دیابت غیر وابسته به انسولین می باشد و در بزرگسالی بیشتر دیده می شود )، فشار خون، افزایش تری گلسیرید، کاهش کلسترول خوب و بیماریهای قلبی هستند. از آنجا که PCO باعث مختل شدن چرخه تولید مثل می شود و رحم در معرض میزان ثابتی از استروژن قرار می گیرند. زنان دارای PCO در خطر بیشتری برای خونریزی های غیرطبیعی رحمی و سرطان لایه داخلی بدن هستند. ● درمان درمان PCO بستگی به توانگری اصلی هر زن مثل نازائی ، پرموئی ، جوش یا چاقی دارد . در طولانی مدت مهمترین جنبه درمان کنتـــرل خطرات قلبی عروقی مانند چاقی ، کلسترول بالا ، دیابت و فشارخون بالاست . احتمالاً پزشک از شما می خواهد که بطور منظم به او مراجعه کنید تا معاینه بالینی انجام دهد، فشارخون و سطوح قندخـــون ناشتا را برای کمک به تصمیمات درمانی پیوسته اندازه گیری کند. زنان باردار دارای PCO که اضافه وزن دارند علایم و نشانه های شدیدتری دارند . چاقی مقاومت به انسولین را بدتر میکند . کاهش وزن میتواند سطوح هورمونی مردانه و انسولین را کم کند . بهر حال ممکن است نسبت به زنان دیگر مشکل بیشتری در کم کردن وزن داشته باشید یک متخصص تغذیه را ببینید و یک برنامه غذائی کاهش وزن دریافت نمایید . پزشک ممکن است یک یا چند نوع از داروهای زیر را برای کمک به کنترل علایم و خطرات همراه با PCO تجویز کند.