● ساختار و فعالیت های دپارتمان ماهیگیری FAO
برنامه عمده سازمان فائو در رابطه با اهداف شیلاتی در طی سال های ۹۷- ۱۹۹۶ عبارتند از :
ارتقا توسعه پایدار ماهیگیری مسئولانه و کمک به امنیت غذایی می باشد . به منظور دستیابی و اجرای این دستور کار ، دپارتمان ماهیگیری فائو فعالیت های خود را از طریق برنامه هایی در زمینه منابع شیلاتی و آبزی پروری ، استفاده و بهره برداری از آبزیان ، سیاست و برنامه ریزی ماهیگیری و اطلاعات شیلاتی روی سه طرح اصلی معطوف نموده است :
۱) ارتقا مدیر یت بخشی ماهیگیری مسئولانه در سطوح ملی ، منطقه ای و بین المللی ، از طریق اولویت دادن به اجرای آیین نامه ماهیگیری مسئولانه و نیز توجه ویژه به مسئله افزایش ظرفیت ، اثرات زیست محیطی ماهیگیری و تقویت نهاد های ماهیگیری منطقه ای ، به طوری که دپارتمان فوق کاملا" در رابطه با اجرای طرح های مهم ماهیگیری در سطح بین المللی درگیر شده است .
۲) ارتقا سطح کمک های ماهیگیری مسئولانه و آبزی پروری به عرضه محصولات غذایی جهانی و امنیت غذایی ، پیرو نتایج حاصله از کنفرانس کیوتو پیرامون کمک های پایدار ماهیگیری به امنیت غذایی ، دپارتمان ماهیگیری فائو توجه خاصی را به کاهش ضایعات در ماهیگیری ( به ویژه مواد دور ریخته شده) و آبزی پروری ( به ویژه در ارتباط با برنامه خاص فائو پیرامون امنیت غذایی) و نیز ارتقا جایگاه شیلات معطوف نمود.
۳) کنترل جهانی و تجزیه و تحلیل استراتژیک ماهیگیری ، از طریق اولویت بخشیدن به توسعه ی مراکز داده پردازی و تجزیه و تحلیل اطلاعات که در حال حاضر از سیستم های اطلاعاتی مدرن مانند CE-ROM و GIS استفاده می کنند و نیز ارائه کمک هایی به انتشار کتاب وضعیت ماهیگیری و آبزی پروری جهانی ( SOFIA) که حاوی اطلاعات آمار در خصوص کشاورزی ، جنگلداری و ماهیگیری می باشد.
▪ دپارتمان ماهیگیری سازمان فائو به منظور اجرای برنامه شیلاتی ، دســـــت به اقدامات ذیل می زند :
- ایجاد سیاست ها ، استراتژی ها و ارائه راهنمایی های لازم به کشور عضو FAO
- ارائه مشاوره و خدمات علمی و فنی به کشورها عضو FAO
- جمع آوری ، تجزیه و تحلیل و انتشار اطلاعات لازم پیرامون ماهیگیری جهانی و آبزی پروری .
- ارتقا فعالیت های مدیریت عقلانی و توسعه ماهیگیری جهانی در سطوح ملی و بین المللی.
- همکاری با کشورهای عضو FAO در زمینه تدوین اهداف، سیاست ها و برنامه ها.
و البته در جایی که نیاز باشد ، اقدام به ایجاد موسساتی خواهد نمود که کشورهای عضو FAOرا در بهره وری مطلوب از منابع زنده دریایی خود توانمند سازند.
ساختار و فعالیت های دپارتمان ماهیگیری فائو با الهام از تغییرات ساختاری اخیر بیشتر روی فعالیت های قانونمند از جمله پروژه هایی که بتوانند حمایت های فوق العاده مالی را از این گونه فعالیت ها فراهم سازند تکوین یافته است .
در طول برنامه دو سالانه ۹۷- ۱۹۹۶ ، این دپارتمان متشکل از ۳ بخش فنی و ۲ واحد حمایتی تحت نظر معاون ماهیگیری مدیرکل فائو می باشد که تعداد ۷۰ نفر پرسنل تخصصی در طیف وسیعی با رشته های شیلاتی مرتبط مشغول به کار می باشند.
● شرح مختصر درمورد وظایف هریک از بخش های دپارتمان ماهیگیری FAO
۱) دفتر معاون ماهیگیری مدیر کل فائو (FID)
مسئولیت مدیریتی خود را در سطح کل برنامه ها و فعالیت های دپارتمان ماهیگیری اعمال می کند. از طریق کانال های بین الدولی اقدام به مشاوره و همکاری در خصوص موارد و مسائل ماهیگیری در سطح بین المللی می نماید و با سایر واحدهای سازمان FAO در زمینه فعالیت های مشترک و مورد علاقه همکاری می کند. این دفتر مرکب از ۲ واحد است که خدمات خاصی را به دپارتمان ماهیگیری ارائه می نماید.
۲) واحد اطلاعات ، داده ها و آمار ماهیگیری (FIDI) ::
وظیفه این واحدجمع آوری ، تدوین و انتشار آمار و اطلاعات قابل اطمینان و به هنگام پیرامون تمام جنبه های ماهیگیری جهانی استفاده کشورهای عضو FAO ، سازمان های بین الدولی و مجموعه های خصوصی می باشد.
۳) واحد حمایتی مدیریتی (FIDX) :
این واحد حمایت های مدیریتی را از آن دسته فعالیت هایی که تحت نظر برنامه های FI در زمینه های سیاست دپارتمانی و تجزیه و تحلیل برنامه ، اولویت سازمانی و برنامه ریزی ، پرسنل ، بودجه ، تکنولوژی ، اطلاع رسانی و اداه کل امور می باشند اعمال می نماید.
۴) بخش سیاست و برنامه ریزی ماهیگیری (FIP):
وظیفه این بخش عبارتند از : ارائه مشاوره و همکاری به کشورهای عضو FAO درزمینه طرح ها، سیاست ها و برنامه های ماهیگیری در زمینه حفظ ، مدیریت و توسعه ماهیگیری ، تشریح سیاست ها و برنامه ها برای مجموعه های منطقه ای ماهیگیری FAO بر مبنای دستور العمل هاو خط مشـی ها تهیه شده بوسیله اعضای این مجموعه ها و نیز ایجاد ارتباط با نهادهای بین المللی ، بین الدولی و غیردولتی مرتبط باشیلات می باشد. ضمنا بخش FIP متشکل از دفتر مدیر و ۲ واحد خدماتی تخصصی می گردد.
۵) بخش ارتباطات و نهادهای بین المللی (FIPL):
وظیفه این بخش ایجاد حمایت اداری از شبکه نهادهای ماهیگیری منطقه ای است که در چارچوب سازمان FAO تاسیس شده اند. همچنین مسئولیت سازماندهی اجلاس های کمیته ماهیگیری فائو (COFI) و همکاری با سایر واحدهای مرتبط در دپارتمان ماهیگیری در خصوص برگزاری اجلاس های مشاوره فنی به عهده این بخش می باشد.
کمیته ماهیگیری سازمان FAO (COFI)
کمیته ماهیگیری (COFI) ، مجمع بین المللی مهمی ات که برپایه اساسنامه سازمان فائو و به منظور نظارت منظم از سوی کشورهای عضو در خصوص وضعیت ماهیگیری جهانی و دورنماهای آتی تشکیل شده است و همچنین شامل اقداماتی است که به طور مجزا و یا گروهی توسط کشورهای در حال توسعه و یا توسعه یافته برای ارتقا سطح توسعه و مدیر یت ماهیگیـری انجام می شود.
این کمیته که هر دوسال یک بار تشکیل جلسه می دهد به عنوان یک شخصیت بین المللی ، بررسی های کلی را پیرامون مشکلات و مسائل ماهیگیری انجام داده و با همکاری کشورهای عضو فائو ، خود سازمان فائو وسایر نهادهای بین الدولی اقدام به ارزیابی این گونه مشکلات و راه حل های احتمالی می نماید.
کمیته COFI همچنین به بررسی و ارائه راهنمایی ها و اولویت های برای برنامه کار سازمان فائو در زمینه ماهیگیری مبادرت می ورزد و دارای این اختیار است که توجه شورای فائو را به موضوعاتی برای این گونه تصمیمات یا اطلاعات مرتبط با ماهیگیری معطوف نماید.
۶) بخش برنامه ریزی توسعه (FIPP):
وظیفه این بخش ارائه آگاهی و توصیه هایی پیرامون سیاست ، طرح ها و برنامه های توسعه و مدیریت شیلاتی به دولت های عضو و نیز دپارتمان ماهیگیری می باشد.
به ویژه ، این بخش ، اقدام به بررسی منظم وضعیت فعلی و چشم اندازهای آتی ماهیگیری و آبزی پروری جهانی در سطوح ملی ، منطقه ای و بین المللی می نماید، انجام مطالعات و ارائه مشورت به کشورهای عضو FAO، سازمان های غیردولتی و بخش خصوصی پیرامون جنبه های اقتصادی ، اجتماعی و نهادی حفظ ماهیگیری ، توسعه و مدیریت با معطوف ساختن توجه خاص روی ابعاد اقتصادی – اجتماعی توسعه ماهیگیری سنتی از جمله وظایف این بخش می باشد.
۷) بخش ذخایر شیلاتی (FIR):
این بخش مسئول فعالیت هایی است که منتهی به اصلاحاتی در زمینه دانش حجم ، توزیع و برداشت بالقوه آبزیان دریایی و آبهای شیرین برای غذای انسانی و عوامل موثر بر این مقادیر می گردد.
ضمنا تضمین می نماید که این دانش به عنوان موثرترین روش برای بهینه سازی در امر شناسایی ذخایر شیلاتی جهانی و ارتقا توسعه توانمندی های ملی در این زمینه در کشورهای در حال توسعه قلمداد شود. به علاوه این با اثرات زیست محیطی تغییر روی این گونه ذخایر و نیز با کشت ماهی و سایر آبزیان مرتبط است.
بخش FIR متشکل از یک دفتر مدیر و ۲ بخش خصوصی می باشد.
۸) بخش ذخایر آب های داخلی و آبزی پروری (FIRI):
وظیفه این بخش ، بررسی و ارزیابی استفاده از ذخایر آب های داخلی در امر ماهیگیری ، ارتقاء و بهبود سطح مدیریت آن ها ، ارتقاء سطح استفاده از روش هاو سیستم های اصلاح شده در امر کشت ماهی و سایر آبزیان در آب های شیرین ، شور و دریایی و نیز ارتقاءسطح فعالیت های زیست محیطی در دریاچه ها و رودخانه ها می باشد.
۹) بخش ذخایر دریایی (FIRM) :
وظیفه این بخش ،بررسی و ارزیابی استفاده از ذخایر دریایی و زیست محیطی در امر ماهیگیری و ارتقاء روش های بهبود یافته ارزیابی و مدیریت ذخایر زنده دریایی می باشد.
این بخش کشورهای عضو FAO را قادر می سازد تا با خود اتکایی هر چه بیشتر در زمینه جمع آوری ، عمل آوری و تجزیه و تحلیل آمار ماهیگیری و نیز ارزیابی ذخایر و شناسایی و تعیین رژیم های بهره برداری پایدار ذخایر خود فعالیت نمایند.
۱۰) بخش صنایع ماهیگیری (FII) :
وظیفه این بخش با ایجاد و توسعه تکنولوژی ، اطلاعات ، سیاست ها و استراتژی های ماهیگیری کشور های عضو FAO مربوط است .
۱۱) بخش تکنولوژی صید(FIIT) :
وظیفه این بخش ارتقا، توسعه و انتقال تکنولوژی مناسب صید ماهی و فعالیت های مرتبط با حفاظت از محیط زیست و حمایت از رفاه جوامع صیادی می باشد.
۱۲) بخش استفاده از ماهی و بازاریابی آن (FIIU):
این بخش در رابطه با ارتقا استفاده صحیح از ذخایر ماهی و کاهش ضایعات از طریق افزایش کارآیی فعالیت های بین مرحله برداشت ماهی و مرحله خرید و مصرف نهایی توسط مصرف کنندگان فعالیت می نماید.
همچنین اقدام به ایجاد آیین نامه ها و استانداردهای مرتبط با استفاده و بازاریابی نموده و اجرای آن ها را نیز کنترل می نماید.
کارکنان دپارتمان ماهیگیری به طور مستقیم در خصوص پروژه های ماهیگیری و آبزی پروری که بودجه آن توسط برنامه همکاری فنی فائو (TCP) تامین شده و یا منابع مالی فوق العاده که توسط سایر آژانس های UN و کشورهای عضو FAO تامین شده و نیز پروژه های سرمایه گذاری همکاری و بعضا پشتیبانی فنی می نمایند.
