شلوار
شلوار، زيرجامه بانوان را تشکيل مىدهد که در زير دامن قرار مىگيرد و در بندرعباس به شلوار دمتنگ مشهور است. قسمت بالاى اين شلوارها گشاد و ساده و در پائين کاملاً تنگ و چسبيده به ساق پا است و دو حدود ده سانتىمتر بالاى قوزک پا را مىپوشاند. کمر شلوار زنان بندرعباسى ليفهدار و شبيه شلوارهاى مردانه است ضمناً بندي که عبارت از کشي است از ميان ليفه مىگذرانند و هنگامىکه آنان را به تن مىنمايند، به واسطهٔ همين بند چينهاى زيادى مىخورد. جنس شلوار بندرى از مرغوبترين و لطيفترين پارچهها مانند اطلس، ساتن، تترون، شالمز، پوليستر است، انتخاب پارچه بستگى به درآمد خانواده يا فصل مورداستفاده دارد. رنگهاى موردنظر بانوان بندرى اکثراً سبز، قرمز، آبى و لاجوردى است.
- تزئينات شلوار بندرى
از ويژگىهاى شلوار بندرى تزئينات دمپاى آن است که حدود سى سانتىمتر بهطرز زيبائى زرىدوزى و گلدوزى شده است، البته قسمت تزئين شده را با پارچههاى نخى آستردوز يمىکنند و تزئينات آن با همه نقش و نگارهاى کوچک و زيباى آن واقعاً تماشائى است. تزئينات شلوار بندرى بر روى دو ساق است و نوع اصيل آن با دست دوخته مىشود، اين تزئينات بيشتر از لباسهاى هندىها تأثير پذيرفته است، با اين فرق که سليقهٔ بومى همراه با ظرافت ويژه آن طرحى مخصوص براى آن بهوجود آورده است.
الف ـ شلوارهاى قديمى
شلوار ودوئى VADUEI: اين شلوار انواع مختلف تزئين را در دمپا دارد و اسامى تزئينات آنها: اِلب، و دو سبز، زري، و دو مشکلي، شک و پايه خوانده مىشود. اين شلوار يکى از سادهترين انواع شلوار بندرى محسوب مىگردد که در بيشتر اوقات بانوان به پا دارند.
ب ـ شلوارهاى جديد
شلوار گلابتوندوزى با پولک GOLABTUNDUZI: اين شلوار بهعلت هزينهٔ زياد و گرانى قيمت، بيشتر در مراسم جشنها و ميهمانىها از آن استفاده مىشود از اين نوع شلوار اکثراً بانوان بندرى سُنىمذهب استفاده مىکنند. تزئينات دمپاى شلوار گلابتوندوزى با نخهائى که داراى روکش فلزى زرد يا سفيد است دوخته مىشود. اين نخها در کشور پاکستان توليد مىگردد و با کمک قلاب، نقوش متنوعى که بستگى به سليقه و نظر شخص دارد روى پارچه دوخته مىشود گاهى نيز از پولکهاى پلاستيکى کوچکى که داراى لعاب رنگين است استفاده مىکنند.
چادر
زنان بندرعباسي، هنگام خروج از منزل يا زمانىکه با مرد نامحرمى مواجه مىشوند بر روى تمام پوشاک خود، چادر بر سر مىاندازند. جنس چادر اين بانوان نازک و بيشتر از وال است. رنگ روشن بيشتر موردپسند است و اغلب چادرها با داشتن گلهاى بزرگ و کوچک که بسته به سليقهٔ شخص استفادهکننده انتخاب شده است در معير عمومى بهچشم مىخورد دو نوع چادر در ميان بانوان بندرعباسى رايج است که به ترتيب عبارتند از:
- چادر لانيم لا LANIMLA
نحوهٔ بستن آن به اين طريق است که يک گوشهٔ چادر را مىگيرند و با يک دست روى ييک دوش خود مىاندازند و طرف ديگر آنرا بهطور آزاد زير يک بغل ديگر رها مىکنند.
- چادر کُول KUL
يک طرف چادر را دور سر پيجيده و در يک سمت صورت در حوالى گوش به طرف داخل مىبرند.
کفش
بانوان بندرى بهعلت گرمامى بيش از حد شهرستان معمولاً از کفشهاى راحتى روباز و به قولى ديگر صندلى استفاده مىکنند. سواس Sovas نعلين بومى بندرى است که از حصير بافته مىشود و قسمتى از آن لاى انگشت شست قرار مىگيرد بهوسيلهٔ دو بند بر پشت پا گره مىخورد. بافت اين کفشها معمولاً توسط بانوان صورت مىگيرد. زنانى که از درآمد پائينى برخوردار هستند اکثراً از همين صندلىهاى حصيرى (سواس) دستبافت خودشان با پا مىکنند (طرح شماره ۸) ولى امروزه از کفشهاى لاى انگشتى پلاستيکى بهجيا کفشهيا حصيرى استفاده مىشود. در ضمن بانوانى که از درآمد بالائى برخوردار هستند از کفشهى نعلينى که اکثراً هندوستان و يا ديگر کشورهاى همجوار به اين بندر آورده مىشود، استفاده مىکنند.
لباس جشن و عزادارى
زنان بندرعباسى در جشنها از همان لباس سنتى ولى با جنس مرغوبتر و رنگهاى شاد و روشن و تزئينات کاملتر استفاده مىکنند. چنانکه در آنجا انواع و اقسام کندوره با رنگهاى مختلف و تزئينات متفاوت بهچشم مىخورد. شلوار را يا همرنگ کندوره يا رنگ متضاد آن مىپوشند که با تزئينات زيبائى همراه است. جالبتوجه اينکه، آن عده از زنان که پيراهنى سنتى نپوشيده و از لباسهاى معمولى و متداول شهرهاى بزرگ استفاده مىکنند، همان شلوار دمپا تنگ با تزئينات خاص را بهتن دارند و کفشها معمولاً صندلهاى رنگى است. در عزادارىها از لباسهاى تيره با تزئينات کمتر استفاده مىکنند و دستار با جلبيل مشکى بهسر مىنهند. فرق بين لباس جشن و عزا فقط در رنگ و تزئينات آن است.
لباس عروس
لباس عروس بندرعباسى همان لباس سنتى است منتها با رنگ سبز، ضمناً چادرى به رنگ سفيد بر سر عروس انداخته مىشود. اين فرم لباس عروس در حال حاضر در شهر بندرعباس چندان متداول نيست، مگر در روستاها يا در خانوادههائى که شديداً پاىبند مسائل سنتى باشند. ولى امروزه مثل شهرهاى بزرگ اکثراً از لباس سفيد يا تور و تزئينات استفاده مىکنند. در موقع خريد لباس عروس، داماد موظف است حدوداً ده عدد شلوار با تزئينات مناسب و دوتا سه کندوره و چند اُرنى براى عروس خريدارى کند.