کووید 19 و ایدز اثرات مشابهی بر مغز دارند

رسانه تحلیلی تصویری بهمن، گروه علم و فناوری _ میثا سبزعلی‌زاده: اطلاعاتی که درباره عوارض عصبی و مغزی کرونا تا کنون به دست آمده است، کامل نیست و در ابتدای راه شناخت عوارض کرونا بر مغز و سیستم عصبی هستیم، اما بر اساس آنچه که به دست آمده است، ویروس کرونا می‌تواند علاوه‌بر آسیب ریوی، سیستم عصبی را با درجاتی بسیار خفیف تا شدید درگیر کند و عوارضی را به همراه داشته باشد.
مطالعات اولیه دانشمندان بر روی افراد مبتلا به کووید نشان داده هرچند این ویروس مستقیما وارد مغز نمی‌شود اما پاسخ سیستم ایمنی بدن درجهت از بین بردن ویروس حتی درموارد ابتلا خفیف می‌تواند مغز را دچار ناهنجاری کند. برخی از عوارض که حتی ماه ها بعد از بهبود فرد باقی می ماند، عبارتند از: خستگی مفرط، عدم تمرکز، عدم توانایی بخاطر سپردن و حتی درد.
سیستم ایمنی مواجهه با این ویروس همچون عفونت های ویروسی دیگر مانند ایدز و آنفولانزا دچار اختلال و ضعف بیش از حد شده و عوارض نامبرده را  در فرد به وجود می آورد.
اویندرا ناث، عصب شناس موسسه ی ملی بهداشت بسستا می گوید تفاوتی که کویید با بقیۀ بیماری ها دارد این است که عوارض ثابتی ندارد و در افراد مختلف عوارض ناشی از بیماری متفاوتی دیده می‌شود. در حال حاضر با بحران در بهداشت عمومی جهان مواجه هستیم هم اکنون دانشمندان در حال بررسی راههای مختلف درمان این عوارض است.
ژوان هلموث، متخصص مغز و عصب شناسی دانشگاه کالیفرنیا که پیش از این مطالعاتی دربارۀ اثرات ایدز بر  روی مغز مبتلایان داشته متوجه تشابه اثرات مخرب این ویروس و کووید بر اعصاب افراد شده و می گوید هر دو تاثیرات مشابهی در تصاویر بالینی افراد دارد.
هلموث معتقد است فرمان عصبی‌ای که مغز با فعال شدن ویروس ایدز و کویید به سیستم ایمنی صادر می‌کند بسیارمشابه است. او و همکارانش مایع مغزی سیزده نفر از افرادی که بعد از کووید عوارض طولانی مدتی داشتند و چهار نفر از افرادی که هیج گونه علائمی نداشتند را مورد بررسی قرار داده اند.
چهار نفرِ بدون عوارض دارای مایع مغزی نخاعی کاملا طبیعی بوده اند اما ده نفر از گروه اول ناهنجاری هایی در مایع مغزی نخاعی خود داشتند. برخی از آن ناهنجاری ها مربوط به واکنش های سیستم ایمنی بدن بوده اما تا کنون این بررسی ها نتوانسته ناهنجاری های دقیق و مهمی در رابطه با این عوارض اثبات کند. به گفته محققان این مشکلات به علت حملۀاحتمالی آنتی بادی ها به پروتیین های موجود در مغز رخ داده است.
نتایج این تحقیقات در تاریخ 19 ژانویه در سالنامۀعصب شناسی بالینی منتشر شد و سوالات زیادی را مطرح کرد. آنچه مسلم است، غیر طبیعی بودن مایع مغزی نخاعی افرادی است که به کووید دچار شده و دارای عوارض بعد از بیماری بوده اند.
هلموث خاطر نشان کرد اگرچه این تحقیقات در راه روشنگری این ابهامات هستند اما اطلاعات بدست آمده تغییرات بیولوژِکی مرتبط با کووید را برایشان ثابت کرده است.
با تجزیه و تحلیل بافت انسانی و موش های آلوده به SARS-CoV-2محققان نشان دادند که سلول های ایمنی به نام میکروگلیا در مغذ  فعالیت زیادی دارند و هنگامی که این سلولها به دنده بالا تغییر می کنند، می توانند به بافت اطراف مغز آسیب برسانند.اطلاعات بدست آمده  در 10 ژانویه در bioRxiv.org ارسال شده است که هنوز توسط دانشمندان دیگر بررسی نشده است.
میشل مونژ، متخصص مغز و اعصاب و محقق دانشگاه استنفورد، می گوید  بیش فعالی میکروگلیا مشابه اثرات سمی ناشی از شیمی درمانی است.
سلول های ایمنی در مغز به نام میکروگلیا که به نظر می رسد در اثر مشکلات ناشی از یک عفونت ویروسی به تدریجا در حال از بین رفتن هستند.
میکروگلیا در مغز موش‌های آلوده به SARS-CoV-2 نسبت به موش‌های غیرآلوده فعال‌تر بود. محققان با بررسی بافت مغز  9 نفر از افرادی که بر اثر کووید-19 جان باختند، الگوی مشابهی یافتند،اما اثبات نشده که این نمونه ها تا چه اندازه نشان دهنده اکثریت افرادی است که کووید خفیف را تجربه کرده اند و با عوارض بعدی زندگی می کنند.
منبع:
https://www.sciencenews.org/article/covid-brain-fog-coronavirus-immune-response-fatigue