هد و دبی پمپ چیست؟

پمپ ها از جمله تجهیزاتی هستند که در صنایع مختلف، با پارامترهای اصلی هد و دبی پمپ شناخته می‌شوند. عدم شناخت کافی از این دو فاکتور، می‌تواند منجر خرید پمپی نامناسب شود که با نیاز یک مجموعه صنعتی یا مسکونی مطابقت نداشته باشد. با انتخاب نادرست، هزینه‌های اضافه‌ای را بر خود تحمیل خواهید کرد و در نهایت آسیب زیادی به سیستم آبرسانی خواهید رساند. در این مطلب سعی شده تا در مورد مفاهیم و روش های محاسبه دبی پمپ و هد پمپ، مطالب مفیدی را به شما ارائه دهیم.

دبی پمپ چیست؟

مفهوم دبی پمپ به سادگی قابل بیان است. در حقیقت دبی پمپ، نرخ سیالی محسوب می‌شود که پمپ آب در واحد زمان قادر خواهد بود، از خود عبور دهد. این کار به شکل فیزیکی انجام می‌شود و با مقیاس‌های دبی پمپ یا pump flow، در واحدهای مختلف اندازه گیری می‌شود که به آنها اشاره خواهد شد:

• متر مکعب در ساعت (m3/h)

• لیتر در ثانیه (L/sec)

• لیتر در دقیقه (L/min)

• گالون مایع بر دقیقه (gpm)

هر مقدار عدد محاسبه شده در مقیاس بالاتر باشد، توان پمپ در عبور آب از خود در واحد زمان بیشتر خواهد بود.

هد پمپ چیست؟

مقدار هد پمپ‌ به آسانی قابل درک خواهد بود. محاسبات هد بعضی از پمپ‌ها کمی دشوار است و باید به وسیله کارشناس انجام شود. هد تعریف مشخص و ساده‌ای در علم مهندسی مکانیک دارد که منظور از آن، میزان ارتفاعی خواهد بود که پمپ با غلبه بر جاذبه زمین، آب یا سیال را به ارتفاع مشخصی ارسال می‌کند.

در این حالت میزان ارتفاع پرتاب سیال، همان هد پمپ یا Pump Head است. با این وجود، آب مخزن در افزایش و کاهش این توانایی بسیار موثر خواهد بود.

محاسبه هد پمپ

برای محاسبه هد انواع پمپ آب، بدون داشتن اطلاعات مخازن مختلف، باید از روش‌های خاصی استفاده کنید. عدم درج هد یک پمپ در مشخصات و اطلاعات آن می‌تواند شما را گمراه کند. تولید کننده پمپ باید اطلاعات دقیقی از مقدار سطح آب مخزن داشته باشد. با این وجود به جای این کلمه، از واژه هد کل و ماکزیمم استفاده می‌شود.

این واژه اختلاف بین سطح مخزن و ارتفاع آن را در حالت حداکثری بیان می‌کند. دلیل این کار هم به علت نداشتن اطلاعات کافی از سطح آب مخزن خواهد بود. با این وجود تولید کننده پمپ آب عدد حداکثری محاسبه شده را در مشخصات پمپ آب درج کرده است.

هد کل در یک پمپ با توجه به فرمول زیر قابل محاسبه است:

Ht = Hd – Hs

• Ht بیانگر هد کل

• Hdهد تخلیه یا هد در لوله‌های عمودی

• Hs بیانگر هد مخزن یا هد مکش

هد مخزن مثبت نشانه سطح آب درون مخزن بالاتر از پمپ است و منفی آن، سطح آب درون مخزن پایین‌تر از پمپ خواهد بود.

رابطه هد پمپ با دبی پمپ

دبی صفر در حداکثر مقدار هد برای یک پمپ، می‌تواند باشد. پس از این حالت، ارتفاع تغییر نخواهد کرد و جریان کاملا خنثی می‌شود. در این حالت پمپ حداکثر توان خود را به کار گرفته تا آب یا سیال را به ارتفاع نهایی خود برساند. هد پمپ در زمانی صفر است که آب یا سیال با بیشترین سرعت از پمپ خارج می‌شود. در اصل پمپ تمام توان خود را برای افزایش سرعت و ایجاد اختلاف فشار می‌گذارد. می‌توان گفت که رابطه بین هد پمپ با دبی پمپ معکوس خواهد بود.

اندازه گیری هد پمپ و دبی پمپ

اندازه گیری هد پمپ و دبی پمپ در ارزیابی محصول نقشی بسیار مهم دارد و خرید شما را مشخص می‌کند. اندازه گیری دبی پمپ و هد پمپ با استفاده از ابزارهای مختلفی انجام خواهد شد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره می‌شود:

دستگاه فلومتر

دستگاه فلومتر یا همان دبی سنج از جمله ابزارهایی است که با استفاده از روش‌های مختلف می‌توان اندازه گیری دبی در پمپ‌ها را انجام داد. برای این کار باید لوله تخلیه یا همان خروجی سیستم آبرسانی، را به این ابزار متصل کنید. اگر قصد دارید دقت اندازه گیری توسط این دستگاه بیشتر شود، باید محل نصب آن روی لوله خروجی را به پمپ، در نزدیک‌ترین حالت ممکن باشد.

بیشتر این دستگاه را در بوستر پمپ آتش نشانی و بوستر پمپ آبرسانی خواهید دید که نیاز به سنجش سطح دبی و نیز بررسی نرخ جریان سیال عبوری است.

محاسبه با سطح مخزن

در حالتی که مخزن آب با گنجایش دقیق دارید، می توانید مقدار دقیق دبی را محاسبه کنید. برای این کار می‌توانید لوله خروجی را در مخزن قرار دهید. زمانی که پمپ شروع به کار کرد تا تخلیه سیال درون مخزن با حجم معینی، زمان را اندازه گیری نمایید. این کار به شما می تواند عدد بسیار دقیقی از دبی پمپ ارائه کند که بدون نیاز به تجهیزات خاصی قابل انجام است.

با داشتن هد استاتیک، هد اصطکاک و اتصالات مسیر انتقال مایع بین دو مخزن، برای محاسبه هد کل نیز می‌توانید از آن استفاده کنید. این کار با همان فرمول قسمت هد قابل انجام است.

محاسبه توسط کارشناسان

روش دیگری هم استفاده از کارشناسان مجموعه‌ای معتبر همچون ایران جهش است که قادر هستند تمام خدمات مربوط به خرید و نصب انواع پمپ آب ایستاده و آبرسانی را به شما ارائه دهند.

محاسبه آنلاین

روش آخر هم استفاده از سایت‌های تخمین و اندازه گیری هد هستند که به صورت آنلاین محاسبه دبی و هد پمپ را برای شما انجام می‌دهند.