مننژیت چیست؟ علائم و راهکارهای درمان و پیشگیری از آن

احتمالا شما هم نام بیماری مننژیت را در ارتباط با نوزادان تازه متولد شده شنیده‌اید. بیماری که در اثر التهاب پرده‌های محافظتی مغز بروز می‌کند و مواردی مانند ویروس، باکتری، قارچ، انگل و یا مصرف برخی داروها می‌توانند عامل آن باشند. اما آیا این بیماری تنها در نوزادان بروز می‌کند؟ آیا بزرگسالان هم به آن دچار می‌شوند؟ آیا بیماری مننژیت خطرناک و مسری است و یا می‌توانیم ساده از کنار آن عبور کنیم؟ برای یافتن پاسخ این سوالات و مواردی مانند راهکارهای درمان و پیشگیری از بروز مننژیت تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

مننژیت چیست؟

مننژیت نوعی بیماری عفونی است که امکان دارد برای هرکسی در هر سنی بروز پیدا کند. مهم‌ترین عامل بروز این بیماری التهاب مننژ یا غشایی است که مغز و نخاع را می‌پوشاند. این بیماری می‌تواند مسری باشد؛ بنابراین دانش‌آموزان و دانشجویان که در مدارس و خوابگاه‌های دانشجویی حضور دارند، بیش‌تر در معرض ابتلا به این عفونت هستند. عوامل زیادی می‌توانند باعث بروز مننژیت شوند؛ مواردی مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و یا عوارض جانبی برخی داروها یا بیماری‌های دیگر.

اکثر باکتری‌ها و ویروس‌هایی که عامل بروز مننژیت هستند در زندگی عادی حضور دارند و عامل بروز بیماری‌های دیگری می‌شوند. بنابراین مننژیت می‌تواند از راه‌هایی چون لمس محل آلوده، قرارگیری در کنار فرد آلوده، بوسیدن و در آغوش گرفتن بیمار منتقل شود. بیماری مننژیت انواع مختلفی دارد که شما می‌توانید با مراجعه به بهترین دکتر مغز و اعصاب تهران نوع و سطح بیماری را پیدا و نسبت به درمان بیماری اقدام کنید. انواع مننژیت عبارتند از:

1) مننژیت ویروسی

یکی از انواع شایع و کم خطر بیماری مننژیت، نوع ویروسی آن است که معمولاً به واسطه گروهی از ویروس‌های شناخته شده به نام آنتروویروس‌ها و یا ویروس‌هایی مانند تبخال، ویروس نیل غربی و HIV ایجاد می‌شود. ویروس‌های آنتروویروس به‌صورت عادی در دستگاه گوارش انسان وجود دارند و کمک می‌کنند که ایمنی بدن در برابر عفونت‌ها حفظ شود. اما زمانی که ایمنی بدن به خطر می‌افتد، این ویروس‌ها علائمی شبیه آنفولانزا و سرماخوردگی ایجاد می‌کنند و از طریق سرفه، عطسه و دست‌های نشسته از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند.

2) مننژیت باکتریایی

مننژیت باکتریایی از نادرترین انواع این بیماری است، اما اگر ظاهر شود می‌تواند تهدید کننده و پر خطر باشد. این بیماری معمولاً به صورت عفونت تنفسی شروع و سپس به مغز منتقل می‌شود و دو نوع رایج دارد: مننژیت منژوکوکی و مننژیت پنوموکوکی.

نوع اول این بیماری ناشی از باکتری نایسریا مننژیتیدیس است که بیش‌تر نوجوانان، کودکان و بزرگسالان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. نوع دوم مننژیت باکتریایی هم اغلب در افراد مسن بروز پیدا می‌کند و می‌تواند باعث ذات الریه شود‌.

3) مننژیت قارچی

این نوع از بیماری نیز بسیار نادر است و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. مننژیت قارچی اغلب در افرادی بروز پیدا می‌کند که سیستم ایمنی ضعیفی دارند؛ مانند کودکان خردسال و سالمندان. در این نوع از بیماری، قارچ‌ها از طریق خون به نخاع می‌روند و غشا حایل مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهند. حالا شاید بپرسید این قارچ ها چه چیزهایی هستند که می‌توانند باعث بروز چنین بیماری‌ایی شوند؟

 ویروس‌هایی مانند کریپتوکوکوس هیستوپلاسما، بلاستومایکوزیس، کوکسیدیوئیدس و قارچ کاندیدا می‌توانند باعث بروز مننژیت قارچی شوند. نکته مهم در مواجهه با این نوع از بیماری این است که هیچ واکسنی برای جلوگیری از آن وجود ندارد.

4) مننژیت انگلی

 نوع دیگری از مننژیت وجود دارد که حتی از نوع قارچی و باکتریایی هم نادرتر است. در این نوع از بیماری مننژیت برخی از انواع انگل می‌توانند گلبول‌های سفید موجود در مایع مغزی نخاعی را افزایش دهند. این موضوع باعث بروز مننژیت ائوزینوفیلیک (EM) می‌شود. خوردن گوشت‌های خام یا نیمه پخته، حلزون، گوشت خوک، مرغ و ماهی خام، قورباغه و میگو می‌توانند باعث بروز این نوع از بیماری شوند.

به غیر از باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها موارد دیگری هستند که می‌توانند باعث بروز مننژیت شوند. مواردی مانند جراحی مغز یا نخاع، آسیب سر، ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن، نارسایی کلیه‌ها، استفاده از کورتیکواستروئیدها، سرطان‌ها به‌ویژه سرطان پستان، ریه، پوست، خون و لنفوم.

علائم و نشانه‌های مننژیت

بیماری مننژیت متناسب با سن فرد و علت بروز آن علائم مختلفی دارد. گاهی بیماری خیلی سریع ظاهر می‌شود و گاه بعد از چندین روز به واسطه سرماخوردگی، اسهال و استفراغ خودش را نشان می‌دهد. اما به طور کلی علائم و نشانه‌های بیماری مننژیت می‌توانند موارد زیر باشند:

علائم بیماری مننژیت در نوزادان

نوزادان به خاطر نداشتن سیستم ایمنی قوی ممکن است سطح دیگری از بیماری را تجربه کنند و علائم مننژیت در آن‌ها با بزرگسالان متفاوت باشد. نوزادان مبتلا به مننژیت ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

چگونه مننژیت را درمان کنیم؟

برای درمان مننژیت راه سختی پیش رو ندارید. در اغلب موارد مننژیت ویروسی بین هفت تا ده روز درمان می‌شود. بر حسب شدت بیماری، افراد می‌توانند به پزشک مراجعه کنند یا در منزل استراحت نمایند‌. در مجموع برای درمان مننژیت ویروسی معمولاً از داروهای مسکن بدون نسخه و مایعات فراوان استفاده می‌شود.

اما برای درمان مننژیت باکتریایی پزشکان معمولاً آنتی بیوتیک‌های وریدی IV تجویز می‌کنند. در این بین توصیه می‌شود که بیمار از مایعات فراوانی استفاده نماید تا رطوبتی که در اثر استفراغ، تعریق و تب از دست رفته، جبران شود. برای درمان مننژیت‌های قارچی هم معمولاً پزشکان داروهای ضد قارچ تجویز می‌کنند. در این سطح از بیماری بهتر است خود درمانی نکنید و به سراغ متخصص گوش و حلق و بینی در تهران بروید.

راه‌های پیشگیری از بروز مننژیت

مننژیت بیماری است که با انجام برخی کارها می‌توان از مبتلا شدن به آن جلوگیری کرد مواردی مانند:

مننژیت؛ بیماری که سن و سال نمی‌شناسد

در این مطلب با بیماری مننژیت، انواع و روش‌های درمان آن آشنا شدید. این بیماری در اثر آلوده شدن پرده غشایی مغز ظاهر می‌شود و در مواردی می‌تواند مسری باشد. بیماری مننژیت معمولاً طی ۷ تا ۱۰ روز درمان می‌شود اما اگر علائمی مانند استفراغ، سردرد، خستگی و گیجی، سفتی گردن، راش و تب داشتید سریعاً با پزشک تماس بگیرید. (منبع: مهر نیوز) فراموش نکنید که در این مسیر درمانکده همراه شما است. شما می‌توانید از منزل و در سریع‌ترین زمان ممکن، بهترین و نزدیک‌ترین پزشک به خود را پیدا و با کم‌ترین معطلی به آن مراجعه کنید. از همراهی شما سپاسگزاریم.