زنگ خطر چرخش امیکرون در ایران

روزنامه همشهری نوشت: «به فاصله یک روز میزان مراجعه‌های سرپایی مبتلایان به کرونا به مراکز درمانی دو برابر شد. ۲۸ دی عضو کمیته مقابله با کرونای وزارت بهداشت اعلام کرد که میزان مراجعه به مراکز درمانی ۲۰درصد افزایش پیدا کرده و حالا معاون درمان ستاد مقابله با کرونای استان تهران خبر می‌دهد که میزان مراجعه‌ها تنها در تهران تا ۴۰درصد نسبت به سه هفته قبل بالا رفته است. نشانه‌های حرکت خزنده و سریع امیکرون در آمارهای روزانه هم دیده می‌شود؛ به‌ طوری‌ که از ۲۲دی کشور با افزایش تدریجی تعداد مبتلایان مواجه شد و هر روز بیش از دو هزار بیمار جدید شناسایی می‌شد. از ۲۷دی اما تعداد ابتلای روزانه به بالای سه‌ هزار نفر رسید و حالا روز گذشته در جهشی جدید چهار هزار و ۶۰ نفر بیمار شناسایی شدند.

هر چند که میزان فوتی‌های روزانه همچنان پایین است و روز گذشته ۱۹ نفر به تعداد فوتی‌های کرونا اضافه شد اما افزایش موارد ابتلا نگرانی از ایجاد پیک ششم کرونا را ایجاد کرده است؛ اگر چه تأکید می‌شود با توجه به ایمن‌بودن جامعه و واکسیناسیون، اگر هم پیک جدیدی رخ دهد، خفیف است و موارد ابتلا سرپایی خواهد بود. تاکنون آمار دقیقی از ابتلا به امیکرون اعلام نشده است. گفته می‌شود کیت‌های تشخیصی گران است و نمی‌توان از تمام مبتلایان تست امیکرون گرفت. با این حال بر اساس اعلام وزارت بهداشت، کلانشهرها بیشترین درگیری را با سویه جدید دارند. تا ۲۸ دی، یک‌ هزار و ۸۳۳ مورد مثبت امیکرون در کشور ثبت شد که از میان تمام مبتلایان هفت نفر جانشان را از دست دادند که مربوط به تبریز، شهرکرد، یزد، البرز و کرمان بودند. متخصصان می‌گویند برای رسیدن به آمار واقعی ابتلا به امیکرون باید این عدد را چندین برابر کرد.

روز گذشته، نادر توکلی، معاون درمان ستاد مقابله با کرونای استان تهران به ایسنا گفت که سویه جدید کرونا در تهران در حال غالب‌شدن است و این موضوع را می‌توان از شمار مراجعه‌ها به مراکز درمانی متوجه شد؛ هر چند که هنوز وضعیت بستری افزایش قابل توجهی نداشته است: «بررسی‌ها نشان می‌دهد نزدیک به ۴۵ تا ۵۰ درصد موارد ابتلا در تهران امیکرون است.» ماجرا اما تنها به اینجا ختم نمی‌شود. موارد ابتلا در کودکان هم با رشد قابل‌ توجهی مواجه شده؛ به‌ طوری‌ که بر اساس اعلام این متخصص، ابتلا به آنفلوآنزا و امیکرون در میان کودکان تقریبا برابر است.

اغلب بستری‌شده‌های کرونا، واکسن نزده‌اند

آن طور که از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خبر می‌رسد، بیماران مبتلا به امیکرون بیماران بدحال نیستند. آنها اغلب با نشانه‌های سرماخوردگی مراجعه می‌کنند. هر چند که گفته می‌شود همزمان آنفلوآنزای فصلی هم شایع شده و نشانه‌های این دو بیماری یکسان است. بر اساس اعلام معاون درمان ستاد مقابله با کرونای تهران، میزان بستری‌های پایتخت کمتر از هزار نفر است و بستری‌شده‌های آی‌سی‌یو هم کمی بیشتر از ۲۰نفر اعلام شده است. محمدرضا ساور، سوپروایزر بیمارستان شهدای یافت‌آباد است و درباره وضعیت این بیمارستان در مراجعه بیماران مبتلا به کرونا می‌گوید: «هم‌اکنون میزان مراجعه‌هایی که منجر به بستری می‌شود، خیلی زیاد نیست. اغلب آنهایی که بستری می‌شوند یا اصلا واکسن نزده‌اند یا واکسیناسیون‌شان کامل نشده است. برخی هم قبلا مبتلا به کرونا شده‌اند و حالا به‌ دلیل عوارض آن از جمله فیبروز ریوی یا پنومونی (سینه‌پهلو) در بیمارستان بستری می‌شوند اما به‌ طور کلی تنها پنج تا ۱۰درصد مبتلایان به کرونا دچار عارضه‌های ریوی می‌شوند.»

به‌ گفته او نشانه‌های ابتلا به‌ سویه جدید، اغلب بدن درد، احساس خستگی، آبریزش بینی و نشانه‌هایی مثل سرماخوردگی است اما تنگی‌نفس و مشکلات ریوی در بیماران دیده نمی‌شود: «پزشکان توصیه می‌کنند بیماران استراحت کرده و خودشان را قرنطینه کنند؛ چرا که شدت سرایت بالاست و اغلب با ابتلای یک نفر در خانواده، سایر افراد هم مبتلا می‌شوند؛ بنابراین قرنطینه، به شیوع کمتر کمک می‌کند.»

بر اساس اعلام او اکثر بیماران اغلب در گروه سنی ۳۰ تا ۶۰ سال هستند که واکسیناسیون‌شان کامل نشده است. بررسی‌های انجام شده از مراجعه‌کننده‌ها به این بیمارستان نشان می‌دهد که حدود ۲۰ تا ۳۰درصد افراد، دوز سوم واکسن را تزریق کرده‌اند.

احتمال پنج‌رقمی‌شدن آمار مبتلایان روزانه

مسعود یونسیان، اپیدمیولوژیست و عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونای وزارت بهداشت، هم درباره افزایش موارد ابتلا به امیکرون می‌گوید: «تعداد مبتلایان به‌ طور محسوس نسبت به دو هفته قبل افزایش پیدا کرده است. بنابراین پیش‌بینی می‌شود که آمارها با همین سرعت بالا برود و به‌زودی تعداد بیماران جدید روزانه پنج‌رقمی شود. پس باید به‌ طور جدی اقدامات لازم برای جلوگیری از شیوع بیشتر انجام شود.»

او از روند رعایت پروتکل‌های بهداشتی و انجام اقدامات پیشگیرانه انتقاد می‌کند: «ما در زمینه پیشگیری کوتاهی کردیم اما ضروری است برای کاهش سرعت اوج سویه امیکرون تمام موارد با جدیت دنبال شود تا بتوان میزان مرگ و ابتلا را کنترل کرد. البته هم‌اکنون در کشورهای انگلیس و آمریکا، موارد ابتلای شدید افراد به کرونا کاهش پیدا کرده است؛ یعنی با وجود افزایش ابتلا، بستری و مرگ بالا نیست ولی نمی‌توان ایجاد شرایط مشابهی برای ایران را پیش‌بینی کرد.»

او می‌گوید: «باید این طور تصور شود که بیماری شدت می‌گیرد. بنابراین در کنار رعایت پروتکل‌ها باید میزان واکسیناسیون هم بالا برود و افراد نسبت به تکمیل واکسیناسیون و تزریق دوز سوم اقدام کنند. آن طور که مشاهده می‌شود، میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی هم در میان مردم و هم در میان مسئولان با توجه به تصمیماتی که گرفته می‌شود، بسیار کاهش پیدا کرده است.»

بر اساس اعلام وزارت بهداشت تا روز گذشته، بیش از ۱۳ میلیون نفر در کشور، دوز سوم را تزریق کرده‌اند که با توجه به جمعیت بالای ۵۳ میلیون نفر، آمار بالایی نیست. پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح‌ دانشوری، در این‌ باره می‌گوید: «‌میزان تزریق دوز سوم به دو دلیل پایین است؛ یکی این که بیشتر افراد در ماه‌های اخیر واکسینه شده‌اند و هنوز سه ماه از تزریق‌شان نگذشته است و دلیل دوم هم فروکش‌کردن کرونا و احساس بی‌نیازی به تزریق دوز سوم در میان مردم است.»

او تأکید می‌کند که بهترین زمان برای تزریق دوز سوم کرونا، همین حالاست؛ چرا که واکسیناسیون قبل از آغاز یک پیک، می‌تواند اثرگذار باشد.

تا دو هفته دیگر، امیکرون غلبه می‌کند

علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی بیمارستان مسیح‌ دانشوری، هم با یونسیان هم‌نظر است. او می‌گوید که به‌ نظر می‌رسد تا دو هفته دیگر امیکرون تمام ایران را دربرمی‌گیرد و تبدیل به‌ سویه غالب می‌شود: «این موضوع که شدت ابتلا در امیکرون بالا نیست نباید مانع از توجه به این نکته مهم شود که این سویه بسیار ایمن‌گریز است و همچنین سرعت انتقال بالای آن می‌تواند منجر به افزایش ابتلا و حتی پیدایش سویه جدیدی شود. همچنین احتمال شدت‌گرفتن بیماری در کودکان و افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند نیز وجود دارد.»

به اعتقاد این ویروس‌شناس ممکن است کشور در اسفندماه با پیک جدیدی از بیماری مواجه شود که حتی شمار مرگ‌ها را بالا ببرد؛ هر چند که شدت آن نمی‌تواند مانند پیک ششم باشد: «اگر تعداد موارد مثبت تست‌ها افزایش پیدا کند، احتمال شدت‌یافتن بیماری هم بیشتر می‌شود. در این میان افزایش بازگشایی‌ها و جدی‌نگرفتن موارد پیشگیری از بیماری و عدم استفاده از ماسک هم می‌تواند به این موضوع دامن بزند.»

با این که گفته می‌شود کیت‌های تشخیص امیکرون در کشور وجود ندارد اما ناجی می‌گوید که این کیت‌ها موجود است و هم‌اکنون با روش‌های تشخیصی و اختصاصی می‌توان موارد ابتلا را شناسایی کرد: «تشخیص سویه امیکرون از سویه‌های دیگر مانند دلتا برای بیماران اهمیتی ندارد؛ چراکه شیوه درمان در تمام سویه‌ها یکسان است اما تست‌های اختصاصی برای مشخص‌شدن سویه‌های غالب بسیار مهم است که در ایران هم در حال انجام است.»

ناجی می‌گوید: «اگر به ویروس اجازه داده شود آزادانه در جامعه بچرخد، امکان تغییر و نوترکیب‌شدن آن بالا می‌رود. بنابراین باید جلوی چرخش آن را گرفت.»