دیابتی‌ها در معرض بروز علایم شدیدتر کووید۱۹

نشست شبکه ملی تحقیقات دیابت به صورت مجازی و با حضور دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، دکتر محمد باقر لاریجانی، نایب رییس کمیته ملی پیشگیری و کنترل بیماری های غیرواگیر کشور، دکتر افشین استوار، مدیرکل دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت و اعضای شبکه از دانشگاه های مختلف کشور برگزار شد.

به گزارش روز چهارشنبه پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، لاریجانی از لزوم تدوین توصیه هایی جهت مراقبت بهینه از بیماران دیابتی در برابر ویروس کرونا سخن گفت و افزود: با توجه به اینکه سهم زیادی از ظرفیت دانشگاه های علوم پزشکی کشور صرف مدیریت هزینه های ناشی از بیماری کرونا شده، پیشرفت بسیاری از پروژه های تحقیقاتی در کشور متاثر از شرایط کووید- ۱۹ قرار گرفته است.

رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم اضافه کرد: تغییر سمت و سوی درمان به سمت تله مدیسین و روش های دوراپزشکی می تواند از بار مراجعات غیر ضروری بکاهد.

لاریجانی با بیان این که رفتارهای اجتماعی و بهداشتی جوامع و دولت‌ها در دوران پساکرونا تغییرات چشمگیری خواهد شد، گفت: در نظر داریم تا برنامه های روز جهانی دیابت امسال را به گونه ای متفاوت از سال های قبل، به صورت آنلاین در ۲ سطح آموزش بیمار و مراقبین بهداشتی برگزار کنیم.

معاون بهداشتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم در ادامه این  نشست به تاثیر همه‌گیری کووید- ۱۹ بر بیماری های غیرواگیر اشاره کرد و گفت: بالغ بر ۸۵ درصد از علل مرگ و میر در ایران به بیماری‌های غیرواگیر اختصاص دارد.

رئیسی افزود: با توجه به روند فزآینده تعداد مرگ ناشی از بیماری های غیرواگیر در جهان، در صورت عدم اقدامات موثر، وقوع ۴۰ میلیون مرگ در سال ۲۰۴۰ بر اثر بیماری‌های غیرواگیر پیش بینی شده و این عدد را در ایران ۳۹۰ هزار مرگ اعلام شده است.  

وی تصریح کرد که میزان مرگ و میر بر اثر کووید-۱۹ در افراد مبتلا به بیماری های غیرواگیر بیشتر است، بطوری که در حدود ۲۰ درصد موارد مرگ و میر در افرادی بوده که از یک بیماری زمینه ای رنج می بردند و با افزایش تعداد بیماری های زمینه ای این آمار افزایش قابل توجهی دارد.

وی اختلال در خدمات پیشگیری و درمان بیماری های غیرواگیر در جهان را در شرایط همه گیری کووید- ۱۹ نگران کننده خواند و بر لزوم ادغام بیماری های غیرواگیر در "برنامه ملی کووید" تاکید کرد.  

معاون وزیر بهداشت کاهش فراوانی ارایه خدمات مراقبت دیابت و پره دیابت را به ترتیب ۳۸ درصد و ۳۲ درصد اعلام کرد.

رئیسی همچنین چالش هایی همچون افزایش عوارض و مرگ ناشی از تاخیر در ارایه خدمات ضروری به افراد مبتلا به بیماری های غیرواگیر، افزایش عوارض یا معلولیت ناشی از تعویق در غربالگری و بیماریابی و همچنین افزایش عوارض و بیماری های ناشی از سوء مصرف مواد را نگران کننده خواند.  

وی، برنامه های در دست اقدام را تشکیل کارگروه مدیریت بیماری های غیر واگیر متشکل از متخصصین و محققین این حوزه، ارزیابی سریع تاثیر همه گیری بر خدمات مراقبت سلامت غیر واگیر و تدوین برنامه پاسخ برای چهار گروه بیماری اصلی، برشمرد و بر جلب همکاری سایر بخش ها و سازمان های همکار و مشارکت سازمان های خیریه و مردم نهاد تاکید کرد.  

در ادامه دکتر زهرا کاش، استاد غدد درون ریز دانشگاه علوم پزشکی مازندران به معرفی مطالعه کوهورت پنج ساله با عنوان ارزیابی پیامد مادری و جنینی در زنان مبتلا به دیابت بارداری در مقایسه با مادران سالم در منطق شهری و روستایی پرداخت و اعضای شبکه بازخوردهای لازم را در این خصوص ارائه کردند.   

در بخش دیگری از این نشست مجازی،  دکتر فاطمه بندریان معاون پژوهشی مرکز تحقیقات دیابت پژوهشگاه به شرح طرح پژوهشی بررسی وضعیت مراقبت دیابت در بیماران دیابتی در زمان همه گیری کووید- ۱۹ پرداخت.

وی گفت: کاهش بارز تعداد مراجعات بیماران دیابتی برای پیگیری و درمان دیابت به علت هایی همچون تخصیص بیمارستان ها به بیماران کووید- ۱۹، افزایش خطر ابتلا به کرونا با تردد سایر بیماران در این مکان ها، کاهش پذیرش بیماران در مراکز درمانی جهت  کاهش ریسک بیماری کووید- ۱۹ در کادر درمان در معرض خطر و ترس بیماران از ابتلا به کووید- ۱۹ در مراجعه به مراکز درمانی رخ می دهد که می تواند اثرات نامساعدی در رفتار و سبک زندگی بیماران دیابتی و کنترل دیابت آنها داشته باشد.

در بخش دیگری از این نشست، دکتر انسیه نسلی ریییس مرکز تحقیقات دیابت پژوهشگاه نیز با تبیین اهداف و دستاوردهای برنامه تدوین نقشه راه پژوهش دیابت در کشور گفت: با هدف جلوگیری از انجام تحقیقات تکراری یا موازی کاری در امر پژوهش در دیابت در کشور، این برنامه خلاها و کاستی های موجود در حوزه های مختلف تحقیقات دیابت را مورد واکاوی قرار داد که خروجی آن لزوم توجه بیشتر به بحث مطالعات امیکس و پزشکی فردی در حوزه تحقیقات پایه ای دیابت و همچنین تولید شواهد بیشتر در زمینه تحقیقات بالینی از طریق انجام تحقیقات در نظام سلامت، کارآزمایی های بالینی تصادفی با کیفیت بالا و مطالعات آینده نگر است.  

رییس مرکز تحقیقات دیابت با بیان این که طرح پژوهشی جدیدی در این پژوهشگاه با عنوان نقشه برداری شواهد از تحقیقات دیابت انجام شده در ایران از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ در حال انجام است، افزود: این طرح با هدف جمع آوری نتایج تحقیقات دیابت در کشور، تعیین میزان و دامنه مطالعات دیابت انجام شده در ایران و همچنین یافتن شکاف های تحقیقاتی در مطالعات موجود پایه ریزی شده است.  

وی سهم مطالعات کیفی در زمینه آموزش دیابت را در کشور ناچیز خواند و گفت: انجام مطالعه در زمینه آموزش متخصین مراقبت های بهداشتی و آموزش به کودکان در زمینه دیابت درخور توجه است.  در بخش دیگری از این جلسه، ایشان پیشرفت های اخیر و سرفصل های جدید در زمینه به روز رسانی راهنمای بالینی دیابت را تشریح کرد.  

در ادامه این جلسه طرح چند مرکزی ارزیابی سلامت و وضعیت مراقبت از پا در بیماران مبتلا به دیابت و همچنین برنامه های شبکه در بزرگداشت روز جهانی دیابت به ترتیب توسط دکتر محمدرضا امینی و دکتر مهناز سنجری تشریح شد و از اعضای شبکه جهت مشارکت در اجرای این برنامه ها در سطح کشور دعوت به عمل آمد.