بندرعباس، اين شهر ساحلى گسترده داراى ظريف‌ترين هنرهاى دستى است که در نتيجهٔ صبر و حوصله زنان و دختران صبور هنرمند اين مرز و بوم به انجام مى‌رسد، بدون ترديد بايستى آن را در زمرهٔ اصيل‌ترين و جالب‌ترين صنايع دستى کشور محسوب نمود. کمتر زن و دخترى را مى‌توان در اين سازمان يافت که از هنر اصيل و بومى خود آگاه نباشد. اين هنر در واقع با زندگى بانوى بندرعباسى آميختگى کامل دارد، زير در سنين کودکى موظف به فراگيرى آن هستند. انواع هنرهاى تزئينى اين مرز و بوم به ترتيب عبارتند از:

شک‌بافى

شک‌بافى SAK اين هنر بومى تزئينى توسط نخ‌هاى روکش‌دار فلزى و نوار خوس بافته مى‌شود. پهناى شک بين ۵ ميلى‌متر الى ۵ سانتى‌متر است. نوار تزئينى شک براى لبهٔ آستين، دور يقه، پيش‌سينه، لبه دامن و هنيز اطراف مقنعه و سجاده مورداستفاده قرار مى‌گيرد. شک توسط نوعى هاون چوبى به نام چوغن COGEN و چند قرقرهٔ مخصوص که به قالب معروف است و يک بالش کوچک پارچه‌اى درست مى‌شود نحوهٔ بافتن آن به اين‌صورت است که ابتدا بالش را روى چوغن قرار داده و سپس الياف نخ را که به‌دور قرقر‌ه‌هاى پيچيده شده است بر ورى آن قرار داده، با کمک دست شروع به بافتن مى‌نمايند.

گلابتون

گلابتون‌دوزى يا ”زرى‌دوزي“ يکى از کارهاى دستى بسيار زيباى زنان بندرعباس است. اين هنر به‌گونه‌اى است که در آن زمينهٔ پارچه به رنگ اصلى خود باقى مى‌ماند و به کمک قلاب و نخ گلابتون نقش و نگارهاى متنوع و قشنگى به توسط زنان بندرعباسى بر روى پارچه شکل مى‌گيرد. اکثراً گلابتون‌دوزى بر روى پارچه‌هائى به جنس کرپ‌ناز، شالمز يا پوليستر که بيشتر به رنگ‌هاى سبز، مشکي، زرشکي، زرد، فيروزه‌اى و نارنجى است انجام مى‌گيرد. گلابتون‌دوزى بيشتر جنبهٔ تزئينى دارد و از نخ‌هاى روکش‌دار فلزى طلائى يا نقره‌اى که محصولى از کشور پاکستان است، استفاده مى‌شود.

خوس‌دوزى

خوس‌دوزى هنرى است که بيشتر بر روى پارچه‌هاى سياه‌رنگ به جنس تورى بافت و يا به‌عبارتى ديگر پارچهٔ شيشه‌اى دوخته مى‌شود. هنر خوس‌دوزى به‌ندرت بر روى پارچه‌هاى سبز يا زرشکى نيز انجام مى‌گيرد.


اين هنر به کمک نوارهاى نقره‌اى باريک به‌صورت ستاره‌هائى فلزى بر روى پارچه نقش مى‌بندد و بر هر دو روى پارچه شکل يکسانى دارد.

سوزن‌دوزى

هنر سوزن‌دوزى توسط نخ بر روى پارچه‌هاى پنبه‌اى نازک و ريزبافت پاکستانى و هم‌چنين روى پارچه‌هاى گاندى ايرانى به عرض در حدود صد و بيست سانتى‌متر که در بازار بندرعباس موجود است، انجام مى‌گيرد. از پارچه‌هاى پنبه‌اى بيشتر براى محصولات پُرکار در قطعات کوچک استفاده مى‌شود. نحوهٔ دوخت سوزن‌دوزى بدين گونه است که پس از انتخاب پارچهٔ مورد سليقه به قطع و اندازهٔ موردنظر، طرح کلى سوزن‌دوزى را توسط نخ دمسه يا ديگر انوع نخ‌هاى پاکستاني، روى آن دوخته و سپس به پُر کردن فواصلى که در طرح مشخص شده است، مى‌پردازند. ضمناً در اين مرحله نوع دوخت به ”پرکار“، ”ميان‌کار“ و ”کم‌کار“ تقسيم مى‌گردد.

بادله‌دوزى

بادله‌دوزى Duzi ـ Badeleh ـ اين هنر از به‌هم پيوستن چند نوع زرى به يکديگر تشکيل مى‌شود و به فرمى است که يک زرى بزرگ بين دو زرى کوچک قرار مى‌گيرد. يک نوار بادله Badeleh معمولاً به پهناى پانزده سانتى‌متر است که براى تزئين لبهٔ شلوار بانوان از آن استفاده مى‌شود.