گالری ها در وب سایت درز

وب‌سایت «درز» از سال 1394 با هدف ایجاد منبعی دقیق و جامع درباره‌ی هنر و هنرمندان ایرانی معاصر، فعالیت خود را آغاز کرده است. این پلتفرم فعالیت‌ هنرمندان ایرانی در رویدادهای داخلی و خارجی را به دقت رصد می‌کند و آرشیو دقیقی از آثار و اطلاعات این رویدادها فراهم کرده است.

​

نمایشگاه انفرادی فرزاد شکاری در گالری امکان

طی چند دهه‌ی اخیر، با افزایش چشمگیر تعداد هنرمندان، آشنایی و اشتیاق هرچه بیشتر مخاطبان به دنیای هنر و بازدید از رویدادهای هنری، تعداد گالری‌های جهان روزبه‌روز افزایش پیدا کرده تا فرصت بیشتری برای ارائه و معرفی هنرمندان و آثار آن‌ها فراهم شود.

 گالری‌ها نهادهای اقتصادی هستند که نقش مهمی در حفظ شبکه‌ی ارتباطی بین هنرمندان، مجموعه‌داران و متخصصان هنری ایفا می‌کنند. گالری‌ها حلقه‌ی واسط بین هنرمندان و مخاطبان یا تولیدکننده‌ها و مصرف‌کننده‌های هنر به شمار می‌آیند و به‌نوعی حامی مهم هنرمندان، به‌خصوص هنرمندان تازه‌کار و شناخته‌نشده هستند.

گالری‌ها جایگاه ویژه‌ای در دنیای هنر مدرن و معاصر دارند. در فرهنگ‌های غربی، گالری‌ها کم‌کم از اواسط قرن پانزدهم میلادی شکل گرفتند. گالری‌ اولیه راهرویی باریک، طولانی و سرپوشیده بود که برای اولین‌بار در دهه‌ی 1590 میلادی به عنوان مکانی برای هنر به‌کار رفت. وجود گالری‌ در خانه‌ی اشراف، اهمیت زیادی داشت و نشانی از تمول و ثروت شخص صاحب‌خانه بود. هرچه مجموعه‌های هنری توسعه پیدا کرد، ساختمان‌های بیشتری به هنر اختصاص داده شد و کم‌کم اولین موزه‌ها و گالری‌های هنری که از ابتدا به منظور نمایش و ارائه‌ی آثار هنری ساخته می‌شد، شکل گرفت.

اولین نمایشگاه‌های اختصاصی آثار هنری در قرن شانزدهم میلادی و در شهر آنتورپ برپا شد که تجارت هنری در آن رایج و شناخته‌شده بود. به‌زودی شکل ساده‌ی مبادله‌ی آثار هنری تغییر کرد و این نمایشگاه‌ها به‌طور خاص، به دلالی هنری پرداختند و قواعد خاصی را برای این کار تعیین کردند. با تأسیس آکادمی‌های هنری و تعیین قراردادهایی برای خلق و تأیید آثار هنری، اوضاع برای هنرمندان پیشرو سخت شد. هنرمندی که این تعاریف زیبایی‌شناسی را رعایت نمی‌کرد، از دایره‌ی دنیای هنر بیرون رانده می‌شد و شانسی برای نمایش آثار او در نمایشگاه‌ها وجود نداشت. این قواعد سفت‌ وسخت نهادهای هنری، بیش‌وکم تا قرن نوزدهم ادامه داشت؛ تا اینکه گوستاو کوربه، نقاش رئالیست معروف فرانسوی، در اعتراض به چندبار مردود شدن آثارش و به‌ نمایش درنیامدن آثارش در سالن رسمی (محل نمایش آثار پذیرفته‌شده از طرف آکادمی)، نمایشگاهی مستقل برپا کرد.

امپرسیونیست‌ها این اقدام کوربه را سرمشق خود قرار دادند و بعد از اینکه آثار آن‌ها از سوی سالن مردود اعلام شد، در سال 1863 سالن مردودین را در شهر پاریس تأسیس کردند. این اولین گالری مدرن در دنیای هنر آن دوران بود و از اینجا بود که گالری، به‌عنوان فضایی با هویت مستقل، برای ارائه و نمایش آثار هنرمندان، شناخته و پذیرفته شد. از آن دوره، روزبه‌روز بر تعداد گالری‌ها افزوده شد و در سراسر جهان، این فضاهای هنری مستقل برای نمایش آثار هنرمندان شکل گرفت.

​

نمایش انفرادی رضا کیانیان در گالری اعتماد

گالری‌ها در هنر معاصر ایران هم نقش مهمی ایفا می‌کنند. فضای هنر ایران با رشد و توسعه‌ی هنر نوگرا، تفاوت‌های زیادی پیدا کرد. هنر نوگرای ایران به دنبال تقلید از هنر مدرن غرب و ترکیب آن با دستاوردهای هنر سنتی ایران بود؛ پس به‌همان اندازه که ساختار هنر تغییر کرده بود، نیازهای آن نیز متفاوت شده بود. این هنر نوین نیازمند فضایی متناسب بود تا در آن به نمایش درآید. از اواسط دوره‌ی قاجار فضاهایی برای نمایش آثار هنری به وجود آمده بود؛ مثلاً نخستین نمایشگاه هنری ایران و تهران در سال 1241 نقاشخانه‌ی دولتی صنیع‌الملک برپا شد که آثار هنرجویان صنیع‌الملک در آن به نمایش درمی‌آمد.

کمال‌الملک هم در در مدرسه‌ی صنایع مستظرفه، فضایی برای نمایش شاگردانش فراهم کرده بود. در اواخر دهه‌ی بیست نمایشگاه‌های گروهی هرچند وقت یکبار در انجمن‌های فرهنگی ایران و شوروی یا ایران و فرانسه، در کاخ شاهپور غلامرضا برگزار می‌شد؛ اما این‌ها همه موقت بود و از سوی دیگر، فضا و امکانات این نمایشگاه‌ها با هنر نوگرا هم‌خوانی نداشت.

در سال 1328 نخستین گالری به معنای امروزی در ایران، با نام آپادانا، کاشانه‌ی هنرهای زیبا، به طور رسمی توسط محمود جوادی‌پور افتتاح شد. از این‌زمان به بعد گالری‌های هنری در ایران تأسیس شدند. مارکو گریگوریان در سال 1333 گالری استتیک را برپا کرد و هانیبال الخاص در سال 1340 گالری گیلگمش را تأسیس کرد.

اما دهه‌ی چهل، اتفاقات مهمی در زمینه‌ی تأسیس گالری‌ها در ایران رخ داد. تالار ایران (که بعدها قندریز نامیده شد) نقش ویژه‌ای در هنر تجسمی دهه‌ی چهل و پنجاه به عهده داشت و در سال 1343 به همت رویین پاکباز و محمدرضا جودت تأسیس شد. در همان‌سال کامران کاتوزیان گالری صبا را راه‌اندازی کرد که در دوران فعالیت خود، گرایش انتزاعی را در دهه‌ی چهل ایران نمایندگی می‌کرد. سال 1343 سالی پربار برای گالری‌های ایران بود. ژازه تباتبایی نیز گالری هنر جدید را برپا کرد که گرایش زیادی به آثار هنری با فرهنگ عامه داشت. گالری مس از دیگر محل‌های برپایی نمایشگاه‌ هنری بود که در دهه‌ی چهل تأسیس شد. گالری سیحون که در حال حاضر قدیمی‌ترین نگارخانه‌ی هنری فعال در ایران است، در سال 1345 توسط معصومه سیحون بنیانگذاری شد.

گالری تخت‌جمشید هم که در سال 1353 به مدیریت چنگیز شهوق برپا شد، در هنر سال‌های پیش از انقلاب ایران و به ویژه هنر مفهومی که تازه‌پا بود، جایگاه مهمی داشت. با وقوع انقلاب اسلامی، مدتی روند تأسیس و فعالیت گالری‌های هنری کند شد؛ اما به مرور، با تغییر وضعیت فرهنگ و هنر ایران، گالری‌های مهمی در تهران و شهرهای دیگر برپا شدند و بعضی از گالری‌های قدیمی مثل سیحون، به فعالیت خود ادامه دادند. در سال 1367، گالری گلستان تأسیس شد و به یکی از مهم‌ترین مراکز هنری و پاتوق هنرمندان و روشنفکران تبدیل شد. در دهه‌ی هشتاد، گالری‌های مهمی مثل گالری اعتماد، هما، محسن و شیرین بنیانگذاری شد و دهه‌ی نود، روند روبه‌شد شکل‌گیری و تأسیس گالری‌های مهم و تأثیرگذار، مثل نگاه و دلمان ادامه پیدا کرد.

وب‌سایت «درز» تلاش کرده فعالیت گالری‌ها در تهران و دیگر شهرها را به دقت رصد کند و رویدادهایی که به فعالیت هنرمندان ایرانی در گالری‌های سایر کشورها است را به صورت دقیق پوشش دهد. در صفحه‌ی اصلی گالری‌ها در وب‌سایت «درز»، نام تمام گالری های ایران وجهان که مشخصات آن‌ها در این پلتفرم ثبت شده و آثار هنرمندان ایرانی در آن‌ها به نمایش درآمده، قابل مشاهده است. اگر در گالری رویدادی برقرار باشد، در کنار نام آن، مشخصات هنرمند و عبارت‌های «درحال نمایش» یا «نمایشگاه پیش رو» ذکر شده است.  در صفحه‌ی گالری‌ها، تمام گالری‌های شهر تهران، دیگر شهرها و دیگر کشورها، در سه بخش جداگانه دسته‌بندی شده‌اند تا مخاطبان راحت‌تر بتوانند به گالری موردنظر خود دسترسی پیدا کنند.

با باز کردن صفحه‌ی هر گالری، اطلاعات اصلی در مورد این مکان در بخش در یک نگاه به مخاطبان ارائه می‌شود. در این قسمت، نام گالری، عنوان رویدادی که در جریان است یا قرار است برگزار شود، نام هنرمند، تاریخ برگزاری آن رویداد یا مدت زمان باقی‌مانده تا پایان آن، ذکر شده است. در ادامه عکس‌هایی از نمایشگاه، نوع چیدمان آثار در فضا و همینطور آثار به نمایش درآمده در آن، با معرفی دقیق اطلاعات آن مثل نام، ابعاد و سال خلق اثر، قرار داده شده است. آدرس دقیق گالری و همینطور مکان آن روی نقشه‌ی پایین صفحه نیز قابل دسترسی در این قسمت است. در حقیقت صفحه‌ی گالری‌ها در وب‌سایت درز، مثل سایت شخصی این گالری‌ها است و اطلاعات دقیقی در مورد رویدادهایی که در حال برگزاری است یا قرار است در آینده در این فضا نمایش داده شود را به مخاطبان معرفی می‌کند.

​

هفتمین نمایش سالانه‌ی آوت‌سایدر آرت در گالری محسن

بخش بعدی صفحه‌ی هر گالری، به نمایشگاه‌های این گالری اختصاص دارد. در این قسمت اطلاعات دقیق نمایشگاه‌های در حال جریان، نمایشگاه پیش‌رو یا نمایشگاه‌های گذشته، ثبت شده است. با باز کردن صفحه‌ی مربوط به هر نمایشگاه، اطلاعات کامل و آثار ارائه شده در این رویداد قابل دسترسی خواهد بود. بخش سوم صفحه‌ی هر نمایشگاه در وب‌سایت «درز»، آلبومی تصویری از آثاری است که در این نمایشگاه ارائه شده است. بخش چهارم این صفحه نیز اطلاعات دقیق مکانی و راه‌های ارتباط با گالری، مثل وب‌سایت، صفحه‌ی اینستاگرام و فیس‌بوک آن، قرار داده شده است.

وب‌سایت Darz تلاش می‌کند آرشیوی دقیق از آثار هنری و هنرمندان معاصر ایران گردآوری کند و فعالیت هنرمندان در عرصه‌ی داخلی یا بین‌المللی را به دقت ثبت و ضبط کند. این پلتفرم فعالیت گالری‌های ایران و سایر کشورها که آثار هنرمندان ایرانی در آن‌ها عرضه می‌شود را به دقت رصد می‌کند و با جمع‌آوری اطلاعات مربوط به این رویدادها، بایگانی تصویری و نوشتاری دقیقی فراهم کرده است. آرشیو پلتفرم «درز»، علاوه بر اطلاع‌رسانی کامل درباره‌ی هنرمندان و آثار هنری، منبع جامعی برای تمام مخاطبان دنیای هنر تجسمی فراهم کرده و در بستر هنر ایران بی‌رقیب است.