مجلسِ مقابله با برجام

شرق: بهارستانی‌ها عزم خود را جزم کرده‌اند تا قبل از بازگشت آمریکا به برجام با الزام دولت به خروج از برجام از تداوم تحریم‌ها خیال خود را راحت کنند. اینکه کاسبان تحریم با تندروی‌های غیرمعقول همیشگی، بر طبل تداوم تحریم‌ها به بهانه‌های مختلف بکوبند، جای تعجب ندارد اما اینکه بهارستانی‌ها در مقام نمایندگی مردم به‌دنبال ادامه حصر اقتصادی کشور هستند و از هیچ گشایش اقتصادی‌ای استقبال نمی‌کنند، جای سؤال دارد. البته رئیس مجلس پس از تصویب کلیات طرح دوفوریتی اقدام راهبردی برای رفع تحریم‌ها گفت: مجلس با تصویب کلیات این طرح این پیغام را به دشمنان داد که بازی یک‌طرفه به پایان رسیده است.
اینکه مجلس نمی‌خواهد ایران در بازی یک‌طرفه باشد، امری پسندیده است؛ اما زمان خروج آمریکا از برجام، این نظر شاید خریدار داشت اما در دوره‌ای که به‌زودی ترامپ دیگر رئیس‌جمهور آمریکا نخواهد بود و وعده رفع تحریم‌ها و بازگشت به برجام بارها از سوی بایدن و نزدیکان او مطرح شده و حجم غنی‌سازی ما بیش از دوران قبل از برجام است، دیگر معنایی ندارد.
سه سال شرایط سخت اقتصادی و انواع تحریم‌های ظالمانه که حتی امکان واردات دارو را هم با مشکل مواجه کرده و در هیچ داروخانه‌ای در سطح شهر تهران داروهای بیماران قلبی مانند وارفارین، پلاویکس و کنکور یافت نمی‌شود که معمولی‌ترین داروهای بیماران قلبی هستند یا داروهای بیماری‌های خاص و حتی انسولین یا نیست یا به سختی ممکن است یافت شود، تلاش نمایندگان مجلس برای خروج از برجام و ادامه تحریم‌ها فقط آب در آسیاب دشمن ریختن است. درحالی‌که پیش‌بینی می‌شد تلاش مجلس برای تصویب طرح اقدام متقابل برای لغو تحریم‌ها به‌عنوان اهرم کمک به دولت در مذاکرات احتمالی باشد و قرار به تصویب و اجرا نباشد که به گفته ربیعی، سخنگوی دولت، این تصمیم‌گیری در حوزه اختیارات مجلس هم نیست، یک‌باره شاهد بودیم روز گذشته کلیات این طرح در مجلس تصویب شد. در شرایطی که سفره مردم تحت فشار‌های سخت اقتصادی کوچک که نه تقریبا جمع شده و حتی قادر به خرید مرغ و تخم‌مرغ هم نیستند، مجلس با تصویب این طرح هم زمینه گران‌شدن دلار و سکه و خودرو را فراهم کرد که بلافاصله دلار به 25هزارو 600 تومان رسید و سکه تمام بهار آزادی از کانال 10 میلیون تومان وارد کانال 11 میلیون تومان و بورس هم دچار نوسان منفی شد. این حداقل واکنش‌ها به تصمیم بهارستان بوده است.
‌زندان مجازات مستنکفین از اجرای این طرح
نمایندگان مجلس شورای اسلامی حتی در این مصوبه‌ برای مستنکفین از اجرای آن «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» مجازات تعیین کردند. در جریان بررسی جزئیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران»، ماده 8 این طرح را به تصویب رساندند که براساس آن «مسئول اجرای صحیح و کامل این قانون رئیس‌جمهور و مقامات و مدیران مربوط و دستگاه‌های اجرائی ذی‌ربط می‌باشند». نمایندگان مجلس در ماده ۹ این طرح نیز مصوب کردند: «مستنکفین از اجرای این قانون به تناسب امتناع یا ممانعت از اجرا به مجازات تعزیری درجات ٢ تا ۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ محکوم می‌شوند». هرچند در بررسی ماده ۶ طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها، پیشنهاد وحید جلال‌زاده، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، به‌منظور الزام دولت به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی منع گسترش سلاح هسته‌ای، بلافاصله پس از تصویب این قانون را بررسی کرده و در نهایت با آن مخالفت کردند که اگر این‌گونه می‌شد، بازار به کام دلالان دلار و سکه می‌شد و کاهش ارزش پول ملی مجددا شتاب فزاینده می‌گرفت.
‌ سلمان ذاکر: باید پاسخ کوبنده‌ای به دشمن داده شود
در‌این‌بین نظر مخالفان و موافقان این پیشنهاد هم جالب بود؛ برای نمونه سیدغنی نظری در مخالفت با این پیشنهاد تأکید کرد: همه ما داغدار ترور شهید سلیمانی و شهید فخری‌زاده هستیم اما ما باید فرصت دو ماه برای توقف اجرای پروتکل الحاقی به دولت دهیم که دیگر بهانه‌ای نداشته باشد. قطعا دولت بلافاصله اقدام به این کار نخواهد کرد. اگر دو ماه فرصت دهیم‌، دیگر جای بهانه‌ای نیست و این ماده مؤثرتر واقع خواهد شد. سید‌سلمان ذاکر در موافقت با این پیشنهاد بیان کرد: ما نباید اجازه دهیم که دشمن ما را گیج کند. اگر دو ماه به آنها فرصت دهیم، یعنی ما در تصمیم خودم مردد هستیم. باید پاسخ کوبنده‌ای به دشمن داده شود و تعللی نباید صورت گیرد. تابه‌حال برجام چه ثمره‌ای داشته است؟ آیا مشکل اشتغال را حل کرده است؟ باید قاطعانه در برابر دشمن ایستاد. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز درباره این پیشنهاد تصریح کرد: درباره زمان توقف اجرای پروتکل الحاقی زمان‌های متعددی در کمیسیون مطرح شده است. این آخرین فرصتی است که به طرف‌های برجامی برای کنارزدن تحریم‌های بانکی و نفتی داده می‌شود. نیاز است برای این موضوع مهم از مجلس صدای واحدی بلند شود و اجماع ملی درباره این تصمیم شکل بگیرد. نباید به‌گونه‌ای تصمیم گرفت که این مصوبه به شورای نگهبان برود و مجددا به مجلس شورای اسلامی برگردد و فرصت را از دست بدهیم. نظر کمیسیون روی فرصت دوماهه است.
‌ضرورت تولید اورانیوم با غنای 20 درصد
به‌هرحال نمایندگان مجلس دیروز مصوب کردند که سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون، برای مصارف صلح‌آمیز، نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد اقدام و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند. همچنین ظرفیت غنی‌سازی و تولید اورانیوم غنی‌سازی‌شده با سطح غنای متناسب هریک از مصارف صلح‌آمیز کشور را به میزان ماهانه حداقل ۵۰۰ کیلوگرم افزایش دهد. این‌گونه با ارجای این مصوبه رسما ایران از برجام و ان‌پی‌تی خارج می‌شود و بازگشت مجدد آمریکا به برجام هم رخ نخواهد داد و جامعه جهانی عیله ایران متحد خواهد شد.
‌ربیعی: بیش از ۳ تن اورانیوم غنی‌شده در اختیار داریم
سخنگوی دولت با انتقاد از مصوبه مجلس گفت: به نظر دولت، موضوع از اختیارات شورای عالی امنیت ملی است و مسئولیت هرگونه تصمیم درباره برجام و برنامه‌های هسته‌ای براساس اصل ۱۷۶ قانون اساسی فراقوه‌ای بوده است، هیچ نهاد و قوه‌ای به‌تنهایی نمی‌تواند خارج از این چارچوب اقدام کند و به نظر می‌رسد مجلس هم نمی‌تواند در این موضوعات وارد شود و قطعا شورای نگهبان درباره این طرح به این موارد توجه خواهد کرد و به محدودیت‌های قانونی، ملاحظات و مصلحت‌های ملی توجه خواهد شد. ربیعی گفت: آنچه در عنوان طرح نمایندگان محترم آمده، برداشتن تحریم‌ها ست. انباشت اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و همین‌طور عدم اجرای پروتکل الحاقی منجر به دائمی‌شدن تحریم‌ها می‌شود، در این صورت به مذاکرات هسته‌ای و برجام نیازی نمی‌بود. ما قبل از برجام، پروتکل الحاقی را اجرا نمی‌کردیم و صدها کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در اختیار داشتیم اما همچنان ذیل سخت‌ترین تحریم‌های چندجانبه شورای امنیت سازمان ملل متحد بودیم؛ بنابراین اگر هدف از طرح آن‌طورکه در عنوان آن آمده اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها باشد، براساس تجربه‌های پیشین، این طرح شامل کیفیت غنی‌سازی و عدم اجرای پروتکل الحاقی، کمکی به لغو تحریم‌ها نمی‌کند. ربیعی یادآور شد: امروز بیش از سه تن اورانیوم غنی‌شده در اختیار داریم و ماهانه بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تولید می‌کنیم که این میزان تقریبا و حدودا با ظرفیت تولید کشور قبل از برجام برابری می‌کند. بنابراین برجام تأثیری بر حجم و کمیت عددی اورانیوم غنی‌شده هم نداشته است. به‌این‌ترتیب، هیچ‌گونه جای نگرانی نیست. امیدواریم هر تصمیمی گرفته می‌شود، همه جوانب آن سنجیده شود.
‌جلال‌زاده: دولت برای ما خط و نشان می‌کشد
این سخنان ربیعی به کام نمایندگان مجلس خوش نیامد و بلافاصله به انتقاد از ربیعی پرداختند. وحید جلال‌زاده در واکنش به سخنان ربیعی اظهار کرد: سخنگوی دولت به مصوبه مجلس واکنش نشان می‌دهد و برای ما خط‌ونشان می‌کشد. رئیس و هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی باید از حقوق و شأن نمایندگان دفاع کنند. وی ادامه داد: بهتر است دولت جواب بورس و مردم را بدهد. اگر دولت کارآمد است، جواب خون شهید فخری‌زاده را بدهد یا جواب دهک‌های پایین را بدهد.
‌بابایی: هیئت‌رئیسه از اقتدار و جایگاه مجلس دفاع کند
علی بابایی، نماینده ساری در مجلس شورای اسلامی نیز تأکید کرد که باید هیئت‌رئیسه از اقتدار و جایگاه مجلس دفاع کند تا دولت به خود اجازه ندهد که شأن مجلس شورای اسلامی را زیر سؤال ببرند.
حال باید دید شورای نگهبان این طرح را تأیید خواهد کرد یا آن را مخالف اختیارات مجلس تشخیص داده و رد خواهد کرد. هرچند این روزها رابطه شورای نگهبان و مجلس بسیار خوب است و تقریبا نمایندگان قبل از نگارش هر طرحی و بررسی هر لایحه‌ای اول نظر شورای نگهبان را جویا می‌شوند.