جاده هراز در پی ترک برداشتن کوه؛ مسدود می‌شود؟

طی هفته‌های گذشته خبرها و ویدئوهایی درباره ایجاد شدن یک تَرَک عظیم در بخشی از کوهستان مشرف بر جاده هراز و طرح احتمال بروز فاجعه انسانی در جاده هراز و سقوط بخشی از کوه در منطقه پلور منتشر شد و برخی رسانه‌ها از آن به عنوان مخاطره‌ای جدی برای بروز فاجعه‌ای احتمالی یاد کردند.

رضا نفیسی - رئیس مرکز تدوین مقررات، ایمنی حمل و نقل، پدافند غیرعامل و مدیریت بحران وزارت راه و شهرسازی-  نیز در این باره اینگونه توضیح داد: طی روزها و هفته های گذشته جلسات متعددی بین دستگاه های مختلف و متولیان این حوزه در این خصوص برگزار شده است. هفته قبل نیز جلسه ای در این زمینه داشتیم تا ببنیم چنین اتفاقی رخ می دهد یا خیر. همچنین دستگاه های مختلف از استانداری تا ستاد بحران، سازمان زمین شناسی، سازمان راهداری، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و غیره گزارشهایی ارائه دادند و مقرر شد تا ضمن بازدید از منطقه گزارش دقیقی از وضعیت این محدوده از جاده هراز ارائه دهند.

وی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا در حال حاضر مسئله مطرح شده را به عنوان یک مخاطره جدی و فوری تلقی می کنید یا خیر؟ گفت:  در حال حاضر به این موضوع به عنوان یک هشدار نگاه می کنیم اما تصمیم گیری برای انجام هرگونه اقدام به سطح خطر بستگی دارد؛ بنابراین باید منتظر بمانیم و ببینیم که چه نتایجی از سوی متولیان و دستگاه های مربوطه از بررسی این محدوده از جاده هراز اعلام می شود.

 البته اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که سنسورهایی در این منطقه تعبیه شده و طی هفته‌های گذشته این تَرَک‌ها در حال رصد و ارزیابی دائمی است تا پس از کاهش یا قطع بارش‌ها دوباره بررسی شوند و اگر لغزش‌های این توده عطیم قابل توجه و خطرناک تشخیص داده شد، تصمیم‌گیری درباره مسدود شدن جاده هراز، احداث مسیر جایگزین و حل این مشکل به ستاد مدیریت بحران ارجاع شود و احتمال زیاد حداقل برای مدتی جاده هراز مسدود خواهد شد تا شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور که در حال ساخت باند برگشت محور هراز است ان را به صورت چهاربانده بسازد تا جایگزین این محور شود.

این اتفاقات در حالی رخ داد که علی بیت‌اللهی - رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی- در این باره با تاکید بر اینکه پیدایش این ترک‌ها نیز موضوع جدیدی نیست، گفت:  بررسی‌ عکس‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهد که از سال ۲۰۰۰ یعنی حدود ۲۰ سال قبل نیز این شکاف و ترک‌ها وجود داشت. از اوایل دهه ۱۳۷۰ در همین منطقه امامزاده‌ای در منطقه آب اسک در کنار رودخانه  از سمت تهران به بابل بعد از پلور وجود داشت که به دلیل ریزش‌های ممتد مسدود شد. به طوریکه هم‌اکنون نیز در این منطقه دریاچه‌ای از بقایای ریزش دامنه که دریاچه را تشکیل داده مشاهده می‌شود. بنابراین این زون یک زون با خطر بالا از نظر ناپایداری دامنه و حرکات دامنه‌ای و ریزش سنگ محسوب می‌شود.

وی افزود: بر همین اساس ماموریتی به مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی واگذار شد و ما منطقه را بازدید کردیم. حدود چهار نقطه شاخص در رابطه با حرکات دامنه و پهن شدن شکاف زمین برای اندازه‌گیری زمین در نظر گرفته شد. با همکاری همکاران راهداری استان مازندران و مدیریت بحران وزارت راه و شهرسازی بازدیدها انجام شد و گزارشی در دست تهیه و تدوین است.

رییس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در بیان بخشی از اهم پیشنهادها برای کاهش مخاطرات در این منطقه که جاده پرترددی نیز محسوب می‌شود، تاکید کرد: مهمترین کاری که باید انجام شود، این است که با توجه به طول ۵۰۰ متری این زون، جاده باید جابه جا، منتقل و تغییر مسیر پیدا کند تا خطر ریزش و زمین لغزش منتفی شود که این یک راهکار بنیادین است. در عین حال تا حصول به این نتیجه که زمان بر نیز خواهد بود پیشنهاد می شود تا پایش چشمی برای گزارش سریع ریزش‌های سنگی و دستور بر عدم تردد خودروها در این زون، ضروری باشد که سازمان راهداری این کار را در دستور کار قرار داده است.

حالا باید دید که جاده هراز به ویژه در محدوده آب اسک – پلور مسدود خواهد شد یا آنکه ترددهای پرشمار روزانه مردم اجازه اتخاذ چنین تصمیمی را به مسئولان وزارت راه و شهرسازی نخواهد داد؟