تاکید روسای جمهور کشورهای ساحلی بر عدم حضور نیروهای مسلح بیگانه در خزر

ایسنا: در این بیانیه با اشاره به اینکه سران کشورهای ایران، ترکمنستان، روسیه، آذربایجان و قزاقستان در فضایی دوستانه و آکنده از اعتماد، مهمترین موضوعات همکاری پنج جانبه در دریای خزر و همچنین مسائل مبرم منطقه‌ای و بین‌المللی مورد علاقه طرفین را مورد بررسی قرار دادند، آمده است:

«روسای جمهور بر اهمیت تصمیمات اجلاس‌های سران خزر که در عشق آباد (سال ۲۰۰۲)، تهران (سال ۲۰۰۷)، باکو (سال ۲۰۱۰)، آستراخان (سال ۲۰۱۴) و آکتائو (سال ۲۰۱۸) و لزوم اجرای موثر آنها تاکید کردند.

روسای جمهور اهمیت امضای کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر مورخ ۱۲ آگوست ۲۰۱۸ را مهم ارزیابی کردند.

روسای جمهور ضمن تایید پایبندی به اصول و موازین منشور سازمان ملل متحد و حقوق بین‌الملل، با توجه به نقش فزاینده منطقه دریای خزر در جهان، برای حفظ امنیت و ثبات منطقه ای، تقویت همکاری‌های اقتصادی سودمند متقابل، تامین امنیت محیط زیست، توسعه روابط فرهنگی، بشردوستانه و علمی و سایر همکاری‌ها ابراز آمادگی کردند.

روسای جمهور بار دیگر تایید کردند که فعالیت کشورهای ساحلی در دریای خزر بر اساس اصولی ۱۷ گانه از جمله ۱- احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی، استقلال و برابری حاکمیت دولت‌ها، عدم توسل به زور یا تهدید به زور، احترام متقابل، همکاری و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر ۲- استفاده از دریای خزر برای مقاصد صلح‌آمیز، تبدیل آن به منطقه صلح، حسن همجواری، دوستی و همکاری و حل کلیه مسائل مرتبط با دریای خزر از طرق مسالمت‌آمیز ۳- تضمین امنیت و ثبات در منطقه دریای خزر ۴- تضمین موازنه پایدار تسلیحات کشورهای ساحلی در دریای خزر و توسعه توانایی‌های نظامی در حدود کفاف معقول با توجه به منافع همه کشورهای ساحلی، بدون لطمه به امنیت یکدیگر ۵- عدم حضور نیروهای مسلح بیگانه در دریای خزر ۶- در اختیار قرار ندادن قلمرو خود توسط هریک از کشور ساحلی به سایر دولت‌ها برای ارتکاب تجاوز و انجام سایر اقدامات نظامی علیه هر کدام از کشور ساحلی ۷- اعمال موازین و قواعد مورد توافق مربوط به تکثیر و تنظیم استفاده از منابع زنده آبی مشترک، مسئولیت کشور ساحلی آلوده کننده در قبال خسارت وارده به سامانه بوم‌ زیستی دریای خزر و ۸- حمایت از محیط ‌زیست دریای خزر، حفاظت، احیاء و استفاده معقول از منابع زنده آن انجام شود.

بر اساس این بیانیه وظیفه اولویت‌دار روند مذاکرات خزر، توافق هرچه سریع‌تر پیش نویس موافقتنامه روش تعیین خطوط مبداء مستقیم در دریای خزر در قالب پنج جانبه می باشد.

روسای جمهور از فرآیند شکل گیری مبانی حقوقی همکاری کشورهای حاشیه خزر ابراز رضایت کردند و ضرورت ادامه فعالیت در این مسیر را خاطر نشان کردند.

روسای جمهور بر اهمیت تسریع فرایند توافق پیش‌نویس اسناد پنج جانبه در حال تدوین فعلی در جهت توسعه مبانی حقوقی همکاری در خزر و همچنین ادامه رایزنی ها در خصوص بررسی مسائل مرتبط با اجرای موافقتنامه های امضاء شده قبلی اشاره کردند.

بر اساس این بیانیه پایانی،‌ روسای جمهور نظر واحد دارند که یکی از وظایف مهم کشورهای حاشیه خزر در مرحله فعلی، انسجام روزافزون تلاش‌ها برای پیشگیری از وضعیت اضطراری بهداشتی و اپیدمیولوژیک و واکنش به شیوع بیماریهای عفونی است. درهمین راستا، با رضایت عنوان شد، کشورهای حاشیه خزر در شرایط سخت ناشی از پاندمی کرونا ابراز همبستگی می نمایند.

همچنین نظر به اهمیت تقویت روابط اقتصادی و فناورانه بین کشورهای حاشیه دریای خزر، با اشاره به اولین همایش اقتصادی خزر که در ۱۲-۱۱ اگوست سال ۲۰۱۹ در ترکمن‌باشی برگزار و بستر مهمی برای بررسی مسایل اقتصادی با مشارکت گسترده دولت ها، نهادهای بین‌المللی، محافل تجاری و جوامع علمی شد، پیشنهاد برگزاری دومین همایش اقتصادی خزر در فدراسیون روسیه مورد حمایت اعضا قرار گرفت.

روسای جمهور علاقمندی به گسترش تعامل کشورهای حاشیه خزر در بخش انرژی را تائید نمودند.

روسای جمهور از لازم الاجرا شدن موافقتنامه همکاری بین دولت های کشورهای حاشیه خزر در زمینه حمل و نقل منعقده در تاریخ ۱۲ اگوست سال ۲۰۱۸ در آکتائو استقبال کردند.

روسای جمهور خاطر نشان کردند که دریای خزر دریای صلح، توافق، حسن همجواری و همکاری ثمربخش بین المللی است و بر اهمیت تعامل در زمینه نظامی در دریای خزر اشاره شد.

اعضا با اشاره به اینکه برگزاری منظم اجلاس سران خزر امکان تعیین اولویت‌های همکاری در دریای خزر، توسعه منطقه‌ای و تدوین رویکردهای مشترک در جهت تحقق اهداف مورد نظر را فراهم می‌کند، از عرف برگزاری منظم این جلسات حمایت کرده و ضمن تشکر از برگزاری اجلاس عشق‌آباد در سطح عالی توافق کردند که هفتمین اجلاس سران خزر در زمان توافق شده در جمهوری اسلامی ایران برگزار شود.