آمریکا برای فعال‌ سازی «مکانیسم ماشه» اعلام رسمی کرد / مخالف طرف های برجام

رویترز گزارش داد که آمریکا نامه‌ای را به ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کرده که طی آن جمهوری اسلامی ایران به عدم پایبندی به برجام متهم شده است.

در همین حال، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا پنجشنبه شب با حضور در مقر سازمان ملل در نیویورک، درخواست فعال کردن مکانیسم ماشه را به رئیس دوره‌ای شورای امنیت این سازمان ارائه کرده است. او پس از این دیدار، در توئیتر، این خبر را رسما تأیید کرد و گفت که نامه‌ای را به رئیس شورای امنیت سازمان ملل تقدیم و تلاش کرده این او را از عدم پایبندی ایران به برجام آگاه کند.

در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، شورای امنیت یک ماه فرصت دارد قطعنامه‌ای را برای تمدید تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران تصویب کند؛ در غیر این صورت، تحریم‌ها خود به خود بازخواهد گشت.

کلی کرافت، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد گفته است با ارائه این سند به شورای امنیت، روند فعال شدن مکانیسم ماشه برای بازگرداندن همه تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای سازمان ملل علیه ایران رسما فعال شده است.

به گزارش ایسنا، این سازوکار تنها از سوی کشورهای عضو توافق هسته‌ای قابل اجرا خواهد بود و در همین راستا وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با ارسال نامه‌ای رسمی به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد، تأکید کرده است که آمریکا هیچ حقی برای تلاش در جهت احیای تحریم‌ها ندارد و از همین رو این اقدام آمریکا باید از سوی شورا و جامعه بین‌المللی رد شود.

محمدجواد ظریف با یادآوری «لغو مشارکت ایالات متحده در برجام»، نوشته است: «رئیس‌جمهور ایالات متحده رسما لغو یکجانبه مشارکت ایالات متحده در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را اعلام کرد که این نقض فاحش قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، که برجام ضمیمه‌شده به آن را تأیید کرده، بود. بر همین اساس، دولت ایالات متحده اقدامات غیرقانونی گسترده‌ای را برای لغو مشارکت ایالات متحده در برجام و بازاعمال تمام تحریم‌های لغوشده ایالات متحده در ارتباط با برجام اجرایی کرده و از این طریق مرتکب موارد متعددی از «عدم اجرای عمده» تحت برجام شد که در تضاد فاحش با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود.»

همچنین، «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه از اقدامات آمریکا علیه توافق هسته‌ای انتقاد کرده و گفته است که تلاش واشنگتن برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران شکست خواهد خورد.

چند روز قبل آمریکا تلاش کرد تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند اما اعضای شورای امنیت سازمان ملل به قطعنامه آمریکا رای مثبت ندادند. بعد از آن، آمریکا تصمیم خود برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران را جدی‌تر کرد اما سخنگوی «جوزپ بورل» رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته بود «آمریکا به دلیل اینکه از توافق هسته‌ای خارج شده است، از چنین حقی برخوردار نیست». با تصمیم دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، این کشور در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد.

جان بولتون که در زمان خروج آمریکا از برجام، مشاور امنیت ملی ترامپ بود نیز در یادداشت خود در روزنامه وال‌استریت ژورنال نوشته بود که فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا ریسک بالایی دارد و «به ریسکش نمی‌ارزد».

در تازه‌ترین واکنش‌ها به این تصمیم آمریکا، روسیه ضمن مخالفت با آن، خواستار برگزاری نشست مجازی فوری شورای امنیت در روز جمعه شده است.

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، مخالفت کشورش با تصمیم آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه را اعلام کرد و اکانت رسمی توئیتر نمایندگی چین در سازمان ملل متحد نیز با انتشار یک توئیت، اقدام آمریکا را غیرقانونی خواند و نوشت که چین با این تصمیم مخالف است.

در همین راستا، صداوسیما گزارش داده است که ساعتی پس از تسلیم نامه رسمی آمریکا به رئیس شورای امنیت سازمان ملل، تروئیکای اروپایی شامل رهبران سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه نامه‌ای را در مخالفت با این تصمیم ایالات متحده به شورای امنیت ارسال کرده‌اند.

در بیانیه این سه کشور خطاب به شورای امنیت سازمان ملل، ضمن اشاره به لزوم ادامه تلاش برای یافتن راه‌حل مناسب جهت خروج از شرایط فعلی، بر مخالفت این سه کشور با تصمیم آمریکا و همچنین پایبندی هر سه کشور اروپاییِ طرف برجام به توافق هسته‌ای تاکید شده است.

طرف‌های توافق هسته‌ای با ایران، موسوم به برجام، کشورهای روسیه، چین، آلمان، انگلیس، فرانسه و آمریکا بودند که آمریکا در ماه می ۲۰۱۸ به صورت یک‌طرفه از این توافق خارج شد و حالا با اعلام رسمی آمریکا مبنی بر فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران، تمام کشورهای باقی‌مانده در برجام، رسماً با آن مخالفت کرده‌اند.

پس از اعلام تصمیم آمریکا، مجید تخت روانچی - نماینده ایران در سازمان ملل متحد - در یک نشست خبری گفت: آمریکا عضو برجام نیست بلکه از آن خارج شده است و دیگر نمی‌تواند ادعای بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را داشته باشد.