جهش مجدد کرونا این بار در آفریقای جنوبی / نگرانی از پیک مجدد بیماری در بهمن‌ ماه

دکتر علیرضا رئیسی درباره جلسه امروز ستاد ملی مقابله با کرونا، گفت: آخرین وضعیت بیماری در سطح دنیا بررسی شد. خوشبختانه در حال حاضر شهر قرمز در کشور نداریم و ۳۳۰ شهر زرد و ۱۰۸ شهر نارنجی داریم که امیدواریم این شهرها هم به مرور به سمت رنگ زرد بروند و میزان ابتلا و بستری کاهش یابد. با توجه به اینکه محدودیت رفت و آمد ۹ شب تا ۴ صبح به گواه روسای دانشکاه‌های علوم پزشکی در کاهش بار بیماری خیلی موثر بوده است قرار شد این محدودیت در شهرهای زرد هم اجرایی شود. البته تنها بحث محدودیت نیست این یک هشدار است و خوشبختانه مردم هم همراهی می‌کنند.
بیشتر بخوانید: علت جهش‌های مداوم ویروس کرونا / وضعیت کرونای انگلیسی در ایران

مدارس همچنان مجازی خواهد بود

وی در رابطه با پیشنهادی که درمورد بازگشایی مدارس مطرح شده بود، اظهار کرد: کرونا آثار مختلفی بر ابعاد مختلف دارد؛ کودکان پایه اول و دوم چندان نمی‌توانند با آموزش مجازی ارتباط برقرار کنند اما با وحود تمام دغدغه‌ها بازگشایی حضوری مدارس به دلیل شرایط موجود پذیرفته نشد. امیدواریم در اولیل سال آینده وضعیت بهتر شود و ایمنی کافی برای دانش‌آموز و معلم فراهم شود تا مدارس حضوری شوند قطعا تا آخر امسال مدارس به شکل حضوری نخواهند بود و برای سال آینده بعدا تصمیم‌گیری می‌شود.

آثار آلودگی هوا بر سرایت‌پذیری کرونا

رییسی با اشاره به آلودگی هوا و تاثیرات آن در تشدید بیماری کرونا، تصریح کرد: وارونگی هوا و ذرات معلق در تشدید کرونا موثر است. توصیه‌هایی در این زمینه مطرح شد و اگر بتوانند از ورود کامیون‌ها و وسایل حمل و نقل دودزا جلوگیری کنند توفیقات بهتری خواهیم داشت.

مترو؛ معضلی که همچنان وجود دارد

وی افزود: در حال حاضر وضعیت حمل و نقل عمومی در کلانشهرها استاندارد نیست. تنها زدن ماسک کافی نیست، فاصله‌گذاری فیزیکی، تهویه و... هم موثر است. با هزینه‌های بالا وزیر راه و شهرسازی قانع شدند که در حمل و نقل هوایی ۶۰ درصد ظرفیت هواپیما مسافر سوار کنند اما در مترو هنوز به راهکاری نرسیدیم البته اقداماتی انجام شده است اما در کوتاه مدت موثر نخواهد بود. تنها راه افزایش ظرفیت مترو است که شهرداری هم اقدامات خوبی انجام داده است اما خطر این موضوع را نمی‌توان با دورهمی‌های خانوادگی مقایسه کرد. در شهرهای کوچک دورهمی‌ها بیشتر است و این در حالی است که آنجا مترو و حمل و نقل وجود ندارد. در دورهمی‌ها کسی ماسک نمی‌زند، کنارهم صحبت می‌کنند و... در حالی که همه شهرها مترو ندارند و همه جا هم وضعیت حمل و نقل مشابه تهران ندارند. آنچه که می‌توانیم رعایت کنیم باید رعایت کنیم.

کاهش ورودی بیمارستان‌ها به دنبال محدودیت‌های کرونایی

وی درباره وضعیت ورودی بیمارستان‌های کشور، گفت: بستری روزانه ۵ هفته قبل تا ۳۰۰۰ نفر هم می‌رسید اما آمار امروز ۷۳۲ نفر بوده است و به طور خاص ۴۰ درصد ورودی بیمارستان‌ها و ۵۰ درصد میزان مرگ و میر کاهش یافته است. با اقداماتی که از مهرماه با افزایش تست‌ها آغاز شد و به محدودیت‌های کرونایی در آبان و آذر رسید و آغاز طرح محله محور شهید حاج قاسم سلیمانی آثار کاهش آمار را شاهد هستیم.

رییسی با بیان اینکه به دلیل کاهش میزان ابتلا مراجعات سرپایی افزایش یافته است، اظهار کرد: قبلا تقاضا برای انجام تست بسیار بالا بود و اکنون در تهیه و توزیع تست هیچ مشکلی نداریم و حدود ۵۰۰ هزار تست ذخیره داریم. زمانی که در اوج بیماری بودیم و بستری مثبت تا حدود ۲۸۰۰ نفر در روز می‌رسید حتی پیشبینی می‌شد که روزانه ۱۲۰ هزار مبتلا داشته باشیم و با کاهش آمار به یک سوم، اکنون روزانه حدودا ۶۰ هزار تست انجام می‌دهیم. الان اکثرا اطرافیان فرد مبتلا را بررسی می‌کنیم. هر دو تست رپید و PCR دارد انجام می‌شود و فعلا نیاز نداشتیم که ظرفیت تست‌ها به ۱۰۰ هزار تست در روز برسد.

ماجرای جهش کرونا در انگلستان چه بود؟

وی درباره جهش اخیر ویروس کرونا، تصریح کرد: این اپیدمی نشان داد که باید بر اساس شواهد صحبت کنیم چون دیر یا زود همه چیز مشخص می‌شود. هر صحبتی باید مستند باشد، فروردین ماه در انگلستان یک موسسه ژنومیک تاسیس شد و بر اساس وضعیت اپیدمیولوژی کشورشان نمونه انتخاب می‌کنند تا ببینند ژن ویروس تغییر کرده است یا خیر؛ گاهی اوقات جهش‌ها کوچک است اما گاهی در موتاسیون، ویروس تغییر بزرگ می‌کند. این موسسه ۱۴۰ هزار نوع ویروس را بر کرونا بررسی کردند. از ۳۰ شهریورماه متوجه این تغییر ژنی شدند. ویروس کروی شکل است و میله‌هایی به آن چسبیده است. میله‌های ویروس به سلول‌های بدن می‌چسبد، در تغییر و جهش اخیر قدرت چسبندگی ویورس به سلول و سرایت ویروس بیشتر شده است. ۲۳ جهش در ویروس را در شهریور شناسایی کردند اما در هفته سوم آذرماه دیدند در جنوب شرق انگلستان ۱۱۰۸ بیمار مبتلا به این نوع از ویروس شدند و به یکباره حجم ابتلا افزایش یافت. الان تقریبا اروپا درگیر این جهش ویروس است‌.

معاون بهداشت وزیر بهداشت، تاکید کرد: بیش از ۵۰ کشور پروازهایشان از انگلستان را قطع کردند. اما برای اینکه بدانیم آیا در ایران هم نوع جهش یافته رخ داده است یا خیر آمدیم نمونه‌های چندهفته قبل را بررسی کردیم و اکنون می‌دانیم پیک قبلی کرونا در ایران قطعا از نوع جهش یافته کرونا نبود. حتی با فرض جهش یافتن ویروس به جز کارهایی که الان انجام می‌دهیم کار دیگری نمی‌توانیم بکنیم، باید ماسک بزنیم، دست بشوییم و... جلوی ویروس تنفسی را نمی‌توان گرفت و کلا به راحتی نمی‌توانیم این ویروس را مهار کنیم.

وی با تاکید بر اینکه کرونا با کسی شوخی ندارد، تصریح کرد: اوایل اردیبهشت ماه روزهای خوب را تجربه کردیم و اگر از مهرماه اقدامات جدید را انجام نمی‌دادیم و همکاری اصناف و کسبه با تمام ضررهای اقتصادی نبود نمی‌توانستیم در مدیریت شرایط موفق شویم.

رییسی ادامه داد: در آستانه سال نو میلادی دیدیم در انگلستان که تزریق واکسن را هم آغاز کرده چه وقایعی رخ داد. باید بدانیم حتی با داشتن واکسن بازهم باید نکات بهداشتی را رعایت کرد چون نمی‌توان همزمان واکسن را به همه تزریق کرد. اگر از مهرماه اقدامات جدید را انجام نمی‌دادیم و روند نزولی طی نمی‌شد تا الان ۵۰ هزار بستری بیشتر و ۷۵۰۰ مرگ بیشتر را باید شاهد می‌بودیم. اگر رعایت نکنیم دوباره این آمار تکرار خواهد شد و ممکن است در بهمن ماه بازهم پیک جدیدی تجربه کنیم.

واکسیناسیون کرونا به معنای ایمنی ۱۰۰ درصد است؟

وی افزود: فرض کنیم کشوری موفق شود ظرف یک ماه تمام جمعیتش را علیه کرونا واکسینه کند، این تازه دوز اول است، باید ۴ هفته صبر کند و دوز دوم را بزند و حداقل دو ماه تا حصول ایمنی کامل زمان می‌برد. اما مگر کشورها می‌توانند ظرف مدتی کوتاه برای همه مردمشان واکسن تهیه کنند؟ مگر ما در کشور به همه واکسن آنفلوآنزا می‌زنیم؟ برای ویروس قبلی یا همان کووید۱۹ حدود ۶۶ درصد افراد جامعه باید ایمن شوند تا زنجیره قطع شود در ویروس جدید باید ۸۰ درصد افراد ایمن شوند تا زنجیره قطع شود. اما آیا اثربخشی واکسن ۱۰۰ درصد خواهد بود؟ خیر هیچ واکسنی در دنیا ۱۰۰ درصد اثربخش نیست.

جهش دوباره کرونا در آفریقای جنوبی

رییسی، گفت: ادعاهای موجود درمورد ایمنی زایی واکسن از ۷۰ درصد تا ۹۵ درثد متغیر است اما همان ۵ درصد در یک جمعیت ۸۰ میلیونی رقم کوچکی نیست. حتی با آغاز واکسیناسیون تا سه یا چهار ماه بعد باید پروتکل‌ها سفت و سخت رعایت شود. اخیرا در نیجریه و آفریقای جنوبی هم جهش ویروس کرونا مشاهده شده است که سرایت آن از ویروس جهش یافته انگلستان بیشتر است.

وی در ارتباط با مناسبت‌های پیش رو، گفت: رعایت پروتکل‌ها بسیار جدی است که در راس آن اقدام موثر مقام معظم رهبری را شاهد بودیم. ما باید نظر کارشناسی را بپذیریم و از تجمعات پرهیز کنیم؛ نمی‌توان گفت تجمع با رعایت پروتکل داشته باشیم، پروتکل یعنی عدم تجمع. در مناطق قرمز تجمع بیش از ۱۵ نفر ممنوع است و در مناطق نارنجی تجمع بیش از ۲۰ نفر و در مناطق زرد تجمع بیش از ۳۰ نفر ممنوع است.

رئیسی که در یک برنامه تلوزیونی صحبت می‌کرد، تاکید کرد: ما دو ماه سرنوشت‌ساز پیش رویمان داریم، درست است مرگ و میر کم شده است اما هنوز روزانه حدود ۱۳۰ نفر فوت می‌کنند. این عدد باید به صفر برسد، اکنون راه هموار است و اگر بیماریابی سریع‌تری انجام دهیم شانس بهبودی افزایش می‌یابد. در فصل زمستان هستیم اگر عدم رعایت آغاز شود ممکن است نمودار رو به صعود بگیرد و در بهمن ماه پیک بزرگ و سهمگینی تجربه کنیم. اگر رعایت کنیم در دو یا سه ماه پیش رو به سمت قطع زنجیره بیماری می‌رویم و واکسیناسیون هم آغاز می‌شود و پیک را می‌گذرانیم.