کاندیداهای پوششی انتخابات سمت گرفتند

سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران روز ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شد. انتخاباتی که با احراز نشدن صلاحیت برخی از بزرگان سیاست ایران، یکی از ادواری بود که دوران ثبت‌نام نامزدها تا اعلام اسامی کاندیداهای احراز صلاحیت شده آن از دوران تبلیغات و رقابت‌های انتخاباتی پرحاشیه‌تر بود.

سرانجام در چهارم خرداد شورای نگهبان نام هفت نفر را به عنوان کاندیداهایی که صلاحیتشان احراز شده است، اعلام کرد. قرار بود سید ابراهیم رئیسی، محسن رضایی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، عبدالناصر همتی و محسن مهرعلیزاده برای رسیدن به ریاست دولت سیزدهم با هم رقابت کنند.

از همان روزهای ابتدایی تبلیغات انتخاباتی و در مناظره‌ها، همتی اصرار داشت که او در مقابل پنج نفر ایستاده و چهار کاندیدای جناح راست را به عنوان کاندیداهای پوششی رئیسی معرفی می‌کرد. صحبت‌هایی که با انتقاداتی از سوی مخالفان همتی مواجه شد و کاندیداهای دیگر هم آن را نادرست دانستند.

چند روز پیش از انتخابات، سعید جلیلی و علیرضا زاکانی به نفع رئیسی و محسن مهرعلیزاده به نفع همتی از حضور در انتخابات انصراف دادند تا انتخابات ۲۸ خرداد با حضور چهار کاندیدای باقی مانده که سه نفر از آن‌ها از یک جناح بودند برگزار شود.

اما حالا و چند ماه پس از پیروزی رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰، به جز همتی که خود را در مقابل رئیسی و کاندیداهای پوششی وی می‌دانست، سایر رقبای رئیسی هر کدام به سمت‌های جدیدی رسیده‌اند.

ابتدا شورای شهر ششم تهران که دربست در اختیار اصولگرایان قرار گرفته است در ۱۷ مرداد علیرضا زاکانی را به عنوان هجدهمین شهردار تهران انتخاب کرد. زاکانی که نماینده مردم قم و رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بود از نمایندگی استعفاء داد و پس از اعلام وصول استعفای وی در ۱۹ مرداد، نمایندگان مجلس در جریان جلسه علنی صبح ۲۳ مرداد استعفای زاکانی از نمایندگی را بررسی کرده و در نهایت با ۱۴۸ رای موافق با آن موافقت کردند.

در حالی که عده‌ای از مخالفت رئیسی با انتخاب زاکانی به عنوان شهردار تهران به دلیل مرتبط نبودن مدرک وی طبق قانون سخن می‌گفتند اما احمد وحیدی وزیر کشور دولت رئیسی، هشت روز پس از گرفتن رای اعتماد خود از مجلس، حکم شهرداری زاکانی را امضاء کرد تا مشخص شود که نه تنها رئیس دولت با شهرداری زاکانی مخالف نیست بلکه از دادن کلید پایتخت به رقیب اسمی و در واقع به قول همتی کاندیدای سوپرپوششی خود در انتخابات حمایت هم می‌کند.

رقیب دیگر رئیسی که در انتخابات با کسب حدود سه و نیم میلیون رای پس از رئیسی از رسیدن به ریاست جمهوری بازماند محسن رضایی بود. رکورددار حضور در انتخابات ریاست جمهوری که در هر چهار انتخابات ۱۳۸۴، ۱۳۸۸، ۱۳۹۲ و ۱۴۰۰ ناکام ماند و نتوانست آرای اکثریت مردم را برای به دست گرفتن ریاست دولت کسب کند. رضایی که از سال ۱۳۷۶ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده است، در سوم شهریور با حکم رئیسی، به عنوان معاون اقتصادی رئیس‌جمهور انتخاب شد تا بالاخره بعد از سال‌ها طعم حضور در جلسات هیات دولت را بچشد.

سومین کاندیدای پوششی رئیسی که در انتخابات ۱۴۰۰ با کسب یک میلیون رای نفر آخر شد، سید امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی بود. او به عنوان نماینده مردم مشهد در مجلس یازدهم حضور داشت اما سرانجام برای رفتن به دولت سیزدهم از نمایندگی در مجلس استعفاء داد. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی ۲۱ شهریور با ۲۱۸ رای موافق، ۲۲ رای مخالف و ۵ رای ممتنع از مجموع ۲۵۳ نماینده حاضر با قاضی‌زاده‌هاشمی موافقت کردند و ساعاتی بعد با حکم رئیس دولت سیزدهم، وی به عنوان معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران منصوب شد.

در این میان تنها سعید جلیلی است که در بین کاندیداهای جناح رئیسی هنوز در دولت سیزدهم و ساختار جدید مقامات جمهوری اسلامی سمت تازه‌ای نگرفته اما برخی گمانه‌زنی‌ها از این قرار است که احتمال دارد جلیلی به جای رضایی به عنوان دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام انتخاب شود.

با توجه به اتفاقات پس از انتخابات ۱۴۰۰، به جز همتی که خود را رقیب اصلی رئیسی می‌دانست و دیگران را کاندیدای پوششی وی معرفی می‌کرد، سایر کاندیداهای انتخابات ۱۴۰۰ هر کدام با گرفتن سمت‌های جدید، سهم خود را از انتخابات ۱۴۰۰ گرفته‌اند و در مناصب تازه خود در کنار کاندیدای اصلی جناح راست به دنبال پیشبرد اهداف رئیس دولت سیزدهم خواهند بود.