پزشکیان: ایران برای یافتن راه‌حل دیپلماتیک برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود آمادگی داشته و دارد

«مسعود پزشکیان» امروز دوشنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۴، طی سخنانی در نشست شانگهای پلاس که در حاشیه نشست سران سازمان همکاری شانگهای و در شهر تیانجین چین برگزار شد، با بیان اینکه جهان ما به درک و طرح تازه‌ای از حکمرانی جهانی نیاز دارد، اظهار داشت: چنین طرحی در وهله نخست باید از منطق مبتنی بر قدرت فاصله گرفته و منطق مبتنی بر برابری و عدالت را جایگزین آن نماید.

پزشکیان افزود: خوشبختانه گفتمان غالب در گفتگوها و بیانیه‌های سازمان همکاری شانگهای به لطف توجهات تمامی اعضا، همواره مبتنی بر دستیابی به صلح و امنیت از طریق عدالت و توسعه بوده است و از این لحاظ امیدوار هستیم سازمان همکاری شانگهای پس از رسیدن به یک درک مشترک و ایجاد سازوکارهای متعدد، بر کیفیت نقش‌آفرینی در مسائل مهم جهانی به ویژه مسائلی که موجب خدشه‌دار شدن آشکار عدالت و توسعه در جهان می‌شوند، تاکید بیشتری داشته و نقش خود را با وضوح بیشتری به نمایش بگذارد.

متن سخنرانی رئیس جمهور در نشست شانگهای پلاس به شرح زیر است؛

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای رئیس،

روسای جمهور؛ نخست‌وزیران محترم،

هیئت‌های عالی‌رتبه

اجلاس سالیانه سازمان همکاری شانگهای از زمان تاسیس آن تاکنون، یکی از فرصت‌های کم نظیر برای گفتگو و تبادل نظر میان کشورهایی بوده است که دغدغه مشترک همه آنها صلح، همکاری و تلاش هماهنگ برای ایجاد جهانی عادلانه‌تر و امن‌تر بوده است.

سازمان همکاری شانگهای در سه دهه گذشته الگوی تازه‌ای از همکاری منطقه‌ای و بین‌المللی را ترویج کرده که الزاماً نه بر مبنای دشمن‌سازی و تقابل هویتی، بلکه بر اساس همکاری، اعتماد متقابل و احترام به تنوع شکل گرفته است. در حالی‌که جهان پس از جنگ سرد به دلیل تلاش‌های یک‌جانبه‌گرایانه، آرزوی انسان‌ها برای ساختن یک جهان صلح‌آمیزتر را برآورده نساخت، تجربه شکل‌گیری سازمان همکاری شانگهای این امید را همچنان زنده نگه داشته است که کشورهای مختلف با تنوع فرهنگی–تمدنی و موقعیت متفاوت سیاسی، اقتصادی و نظامی، می‌توانند بدون برتری‌جویی نسبت به یکدیگر و از جایگاهی برابر به تعامل و همکاری با یکدیگر بپردازند. تجربه سازمان همکاری شانگهای نشان داده است که همکاری، به‌ویژه میان کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور، می‌تواند پاسخی عملی به چالش‌های جهانی از جمله نابرابری‌های اقتصادی، فشار تحریم‌ها، تغییرات اقلیمی و بحران‌های امنیتی فراملی باشد.

گسترش گفتگوهای سازمان با سایر کشورهای همسو در قالب شانگهای پلاس نیز فرصت ارزشمندی برای تعمیق و توسعه این همکاری‌هاست.

همکاران گرامی

جهان ما به درک و طرح تازه‌ای از همکاری جهانی نیاز دارد. چنین طرحی در وهله نخست باید از منطق مبتنی بر قدرت فاصله گرفته و منطق مبتنی بر برابری و عدالت را جایگزین آن نماید. همه کشورها، صرف نظر از اندازه یا ثروت، باید از حقوق و نمایندگی برابر در حکمرانی جهانی برخوردار باشند. خوشبختانه گفتمان غالب در گفتگوها و بیانیه‌های سازمان همکاری شانگهای به لطف توجهات تمامی اعضا، همواره مبتنی بر دستیابی به صلح و امنیت از طریق عدالت و توسعه بوده است. از این لحاظ امیدوار هستیم سازمان همکاری شانگهای پس از رسیدن به یک درک مشترک و ایجاد سازوکارهای متعدد، بر کیفیت نقش‌آفرینی در مسائل مهم جهانی به ویژه مسائلی که موجب خدشه‌دار شدن آشکار عدالت و توسعه در جهان می‌شوند، تاکید بیشتری داشته و نقش خود را با وضوح بیشتری به نمایش بگذارد.

علاوه بر این، گسترش همکاری با کشورهای جنوب جهانی به ویژه در زمینه همکاری‌های مالی و سرمایه‌گذاری مشترک در زیرساخت‌ها، باید به شکل جدی‌تری در دستور کار سازمان قرار گیرد. ما معتقدیم سازمان با توجه به ظرفیت‌های موجود می‌تواند به یک مرکز هماهنگی و یک قطب تعیین‌کننده در عرصه‌ بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی تبدیل شود. جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به برخورداری از سرمایه‌های علمی عظیم، منابع انرژی و موقعیت ترانزیتی از آمادگی لازم برای همکاری در این زمینه‌ها برخوردار است.

قرار گرفتن کشور ایران در مرکز ارتباطی میان شرق و غرب، مزیت بالای جغرافیایی برای پیوند میان خطوط ترانزیتی در قالب طرح کمربند-راه را ایجاد کرده است. این امر در کنار ثبات و امنیت کم نظیر در ایران می‌تواند مبنای مهمی برای اتصال خطوط مواصلاتی طرح کمربند-راه و ادغام ایران در این طرح را ایجاد نماید.

عالی‌جنابان

حضار گرامی

مردم ایران در سال‌های گذشته و مشخصاً در چند ماه گذشته طعم تلخ تلاش برای تحمیل صلح از طریق قدرت را با تحریم‌های مختلف و تجاوز نظامی چشیده‌اند. طی دو دهه گذشته جمهوری اسلامی ایران به رغم اقدام در چارچوب حقوق قانونی خود، همواره تمامی تلاش خود را برای رفع ابهام‌های موجود از طریق گفتگو و مذاکره به کار گرفته است. با این‌حال، ما در ژوئن گذشته در حالی مورد تجاوز قرار گرفتیم که ایالات متحده آمریکا ریاکارانه بر سر میز مذاکره با ایران نشسته بود. اکنون نیز ما در حالی از سوی کشورهای اروپایی تهدید به بازگشت تحریم‌های بین‌المللی می‌شویم که هیچگونه پایبندی عملی و موثر به تعهدات خود نداشتند و در مقابل، بیشترین نظارت‌های بین‌المللی بر روی فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. به همین دلیل انتظار ما این است که سازمان همکاری شانگهای و کشورهای مستقل جهان در برابر این بی‌عدالتی‌ها نقش موثر و مسئولانه خود را ایفا نمایند.

من در اینجا اعلام می‌کنم جمهوری اسلامی ایران همواره برای یافتن راه‌حلی دیپلماتیک جهت حل و فصل مسالمت‌آمیز برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود آمادگی داشته و دارد. توسل ناکام آمریکا و رژیم صهیونیستی به تهاجم نظامی نشان داد که گزینه نظامی کارآیی ندارد و با مقاومت قهرمانانه مردم ایران مواجه می‌شود. توسل به ساز و کار موسوم به اسنپ‌بک نیز تنها به پیچیده‌تر شدن اوضاع و تنش بیشتر نیز خواهد گرایید. ما به آمریکا و اروپا توصیه می‌کنیم، راه‌حل‌های مبتنی بر مقابله را کنار گذشته و برای رسیدن به یک راه‌حل متعادل و منصفانه به دیپلماسی روی آورند.

ما بار دیگر تاکید می‌کنیم که سازمان همکاری شانگهای باید ابتکار صلح‌سازی در جهان پیرامون خود را به شکل سازمان‌یافته‌تری دنبال نماید. سازمان به عنوان یکی از مهمترین نهادهای مستقل و عدالت‌خواه جهان به ویژه باید طرح مشخص و جامعی برای مدیریت بحران دیرینه در منطقه غرب آسیا و موضوع دردناک کشتار و گرسنگی دادن هدفمند انسان‌های بی‌گناه در غزه و سراسر فلسطین داشته باشد. آنچه امروز در غزه در حال رخ دادن است بدون تردید لکه ننگی برای تاریخ بشریت و آزمون سختی برای تمامی انسان‌ها و دولت‌هایی است که شاهد این جنایت‌های وحشیانه هستند. این موضوع اکنون کاملا آشکار است که بدون یافتن یک راه‌حل عادلانه در مسئله فلسطین، هیچ طرحی برای صلح و عدالت در جهان به سرانجام نخواهد رسید. راه‌حل ما همواره شرکت تمامی ساکنان اصلی فلسطین در انتخاباتی آزاد برای تحقق حق تعیین سرنوشت به عنوان بنیادی‌ترین اصل حقوق بین‌الملل بوده است.

در پایان لازم می‌دانم ضمن تشکر از دولت و ملت چین برای برگزاری موفق این اجلاس، همراهی جمهوری اسلامی ایران را با دیدگاه‌های سازنده رئیس جمهور محترم «شی جین پینگ» در خصوص ضرورت اصلاح در حکمرانی جهانی که در قالب ابتکار حکمرانی جهانی مطرح شده است، اعلام نمایم. جمهوری اسلامی ایران طرح چنین دیدگاه‌هایی را گام موثری در جهت رسیدن به یک جهان عادلانه‌تر می‌داند.

از توجه شما متشکرم.