هیچ چیز درباره برگزاری جشنواره فیلم فجر مشخص نیست

دقایقی پیش اولین نشست رسانه‌ای حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی در سال ۹۹ در حالی با همراهی مسعود نجفی مدیر روابط عمومی این سازمان آغاز شد که این نشست بدون حضور خبرنگاران و از طریق طرح سوالات به‌صورت مکتوب و تلفنی برگزار می‌شود.

این اولین نشست رسانه‌ای حسین انتظامی بعد از همه‌گیری بیماری کروناست و به شکل مجازی از طریق سایت رسمی سازمان سینمایی و صفحه اینستاگرام این سازمان به‌صورت زنده پخش می‌شود.

نجفی در ابتدای این نشست مجازی ضمن اشاره به مناسبت «روز خبرنگار» برای برگزاری این نشست رسانه‌ای گفت: تجربه جدیدی که شرایط این روزهای کشورمان است، مشکلی که ماه هاست درگیر آن هستیم ما را به اینجا رساند که به بهانه روز خبرنگار به شکل مجازی در خدمت رئیس سازمان سینمایی باشیم.
وی ادامه داد: برخی خبرنگاران به شکل مکتوب سوالاتشان را برای ما ارسال کردند و برخی از دوستان خواستند روی خط بیایند و به شکل شفاهی سوالاشان را مطرح کنند. فهرست اسامی تمام خبرنگارانی که سوال دارند روی سایت سازمان سینمایی منتشر شده است.
در ادامه این نشست، حسین انتظامی ضمن تبریک عید سعید غدیر خم و روز خبرنگار گفت: از همه خبرنگارانی که در رسانه‌ها در جهت روشنگری تلاش می‌کنند، تشکر می‌کنم. معمول این جلسات این است که با صحبت‌هایی شروع شود، ولی من ترجیح می‌دهم از همین ابتدا با پرسش و پاسخ شروع شود.

در حال رایزنی برای برگزاری جشنواره‌های پنج‌گانه هستیم
در ادامه نخستین سوال درباره امکان برگزاری آنلاین جشنواره فیلم کوتاه و مستند بود که انتظامی در جواب گفت: ما با دبیران ۵ جشنواره جلسه‌ای برگزار کردیم، یک بخش اصلی آن نمایش فیلم‌ها، آموزش و برگزاری بازار است. بنابراین دوستان ما در دبیرخانه‌های پنج‌گانه دارند مدل‌های مختلف برگزاری جشنواره آنلاین را بررسی می‌کنند تا متوجه شویم چقدر از این جشنواره‌ها را می‌توانیم به شکل سنتی و معمول و چقدر را آنلاین برگزار کنیم.
وی درباره اینکه چرا سازمان سینمایی بخش صدور مجوز برای شبکه‌ نمایش خانگی را راحت در اختیار صداوسیما گذاشت، گفت: منتظر تصمیم سازمان تنظیم مقررات فضای مجازی هستیم تا تکلیف دستگاه‌ها و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را روشن کنند.
رئیس سازمان سینمایی درباره برگزاری شورای صنفی نمایش در سازمان سینمایی نیز توضیح داد: شورای صنفی نمایش مطابق نظامنامه ایران تشکیل شده است. مسیری که همکاران ما در شورای نظارت و ارزشیابی رفتند، درست است. اتفاقا این شورا متشکل از کسانی است که همه در اکران ذی‌نفع هستند. یعنی از صنف سینماداران، تهیه‌کنندگان و غیره در این شورا حضور دارند.
وی با بیان اینکه یکی از وجوه اصلی شفافیت، انتشار ضوابط است و بر شفافیت تاکید دارد، گفت: صنوفی که به شکل سنتی جامعیت ندارند یا نخواهند نماینده‌ای معرفی کنند، معاونت سازمان کسی را از آن صنف انتخاب می‌کند تا شرایط فراهم شود. یکی از پیشنهادهایی که به ما شد، این است که تا زمان رفع شرایط فوق العاده کورنا، ستاد کرونا که از اسفند تشکیل شد ضمنا در زمینه اکران هم تصمیم بگیرد. همین الان موارد مهم در ستاد کرونا مطرح می‌شود.

اکران رستاخیز منعی ندارد
انتظامی درباره اینکه بنیاد سینمایی فارابی بیشترین بودجه فیلم رستاخیر را پرداخت کرده و با توجه به نظر مثبت مقام معظم رهبری، بهترین زمان اکران آنلاین فیلم رستاخیز به نظر شما محرم امسال نیست؟ گفت: البته مجوز عرضه این فیلم در سال ۱۳۹۸ صادر شده است، بنابراین این موضوع از نظر سازمان سینمایی منعی ندارد. این به تصمیم مالکان فیلم بازمی‌گردد. البته فارابی یکی از مالکان فیلم است ولی برای اکران باید اتفاق نظر وجود داشته باشد.
رئیس سازمان سینمایی در انتقاد به پررنگ شدن فیلم‌های غیراجتماعی و غیرفرهنگی، توضیح داد: اگر سازمان سینمایی ادعا می‌کند توجه من به فیلم‌های فرهنگی و اجتماعی هست این اثر خودش را در سیاست‌ها و بودجه‌های حمایتی و سیاست پروانه ساخت و اکران نشان می‌دهد. به عنوان مثال از سال گذشته در مرکز سینمای مستند و تجربی بحث فیلم‌های کم بودجه مطرح شد. امسال هم این موضوع خیلی جدی مطرح شد.
وی گفت: مطابق این سیاست ۳۰۰ میلیون بلاعوض به ۱۰ فیلمساز داده می‌شود، با توجه به گزارشی که هفته پیش به من دادند، مراحل آن در حال انجام است که به تدریج اطلاع رسانی می‌شود. مرکز گسترش در حمایت از اکران فیلم‌های هنری و تجربی کمک می‌کند تا این فیلم‌ها دیده شوند.
انتظامی خاطرنشان کرد: بنیاد سینمایی فارابی تا اواخر خرداد ۳۰ فیلمنامه را انتخاب و تاکید کردند تهیه‌کننده‌ای باید متقاضی ساخت آن باشد تا از طرف فارابی حمایت شود و حتی رایت (حق پخش) آن خریده شود. این حمایت به کارگردان حرفه‌ای و ۱۸ تا به کارگردان‌های اول است.
وی ادامه داد: در سال گذشته در این دوره زمانی که ما ۱۰ جلسه داشتیم، جمعا ۶۶ پروانه ساخت صادر شده است که حدود ۲۶ مجوز برای فیلم‌های کارگردانان اول بوده است. این نشان می‌دهد حضور کارگردانان جوان و فیلم اولی پررنگ‌تر شده است.
رئیس سازمان سینمایی همچنین گفت: نظام‌نامه تهیه‌کننده‌های اول که عمدتا جوانان هستند را فراهم کردیم. مثلا در انجمن سینمای جوان در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ یک رشد ۷ برابری داشتیم. اینکه به فیلمسازان جوان توجه شود. همراه با این سیاست دیگری اجرا شد که ایران، تهران نیست. سال گذشته ۵ هفتم و امسال ۶ هفتم برای فیلمسازان جوان غیرتهرانی این بودجه صرف می‌شود. البته نظام اکران را صرفا این سیاست‌ها تعیین نمی‌کند، طبیعتا می‌شود سیاست‌های محدودکننده برای فیلم‌هایی که جنبه فرهنگی آن کمتر است، اجرا کرد.

حمایت از جوانان؛ اساس سیاست‌های سازمان سینمایی

انتظامی همچنین درباره انتقادها به پروانه‌های ساخت گفت: اصرار داریم نوبت‌ها هم به شکل شفاف منتشر شود. همه می‌دانند چه کسانی تهیه‌کنندگی، کارگردانی می‌کنند و چه پروانه‌هایی بررسی می‌شود که منجر به صدور یا عدم صدور شود. خود این به ما کمک می‌کند شفاف‌تر باشیم و در شرایط مساوی اگر به حق کسی بی‌توجهی شده، به آن دوباره توجه شود.

    در دوره‌های قبلی جشنواره هم دیدید که جوانان بیشتر مورد توجه مردم و داوران بودند. جوانان خودشان را نشان دادند. بنابراین باید سیاست‌هایمان براساس حمایت از آن ها باشد.

رئیس سازمان سینمایی در ادامه در پاسخ به سوال ایرنا درباره امکان برگزاری آنلاین جشنواره فیلم فجر با توجه به حجم زیاد مخاطب، توضیح داد: پاسخ به این سوال چند وجه دارد نخست اینکه اصلا برگزاری به تعداد تولیدات برمی‌گردد و دوم اینکه دسترسی به فناوری برای جلوگیری از سرقت فیلم ها دشوار است.
وی با بیان اینکه تا این لحظه در هیچ‌جای دنیا تضمینی برای سرقت نشدن فیلم‌ها وجود ندارد، گفت: ما در حال بررسی راه‌کارهای احتمالی هستیم. ولی در جشنواره فیلم کوتاه با توجه به اینکه ۷ هزار فیلم خارجی و حدود ۵۰۰ فیلم کوتاه داخلی آماده است و کمتر جنبه تجاری دارد، شاید فرصت مناسبی برای برگزاری جشنواره آنلاین باشد.
انتظامی در ادامه درباره بحران سینما داران در دوران شیوع کرونا نیز توضیح داد: ‌تعداد قابل توجهی از سینماهای کشور در مالکیت حوزه هنری هست و ما نیز تصمیمات حمایتی در ستاد مقابله با کرونا گرفته‌ایم که اعلام هم شده است. به عنوان نمونه بدهی قابل توجه سینماها به مالکان فیلم‌ها بود که مربوط به اکران سال گذشته است. اگر این پول به مالکان فیلم نرسد، در چرخه اکران به مشکل برمی خوریم.
رئیس سازمان سینمایی افزود: در هفته پیش، در جلسه ای مطرح شد که ۱۷ میلیارد بدهکاری وجود داشت، البته وام ۴ درصدی در اختیار سینماها قرار می گیرد تا جبران شرایط ناشی از شیوع کرونا و کمبود مخاطب شود و درآمد فیلم‌ها به سینماداران تعلق بگیرد و سهم مالکان فیلم را سازمان سینمایی جبران کند.
انتظامی ادامه داد: تجهیز سینماها که یکی از سیاست‌های موسسه سینماشهر است برای ساخت سالن جدید در سینماهای قدیمی و برای تجهیزات معمول از طرف موسسه سینما شهر تامین می‌شود که باز حوزه هنری جزو مشمولان ماست.

ورود محصولات فرهنگی به بورس رقابت مثبت ایجاد می‌کند

حضور فیلم‌های سینمایی در بورس از دیگر سوالات خبرنگاران بود که انتظامی در پاسخ به آن گفت: نفس اینکه محصولات فرهنگی وارد بورس شوند با استقبال روبرو می‌شود، چون رقابت مثبتی و سرمایه ایجاد می‌کند. این‌ها مربوط به فیلم‌هایی است که درخواست گواهی مالکیت داشتند و برای آن‌ها صادر شده است؛ نه برای همه فیلم‌ها یا سریال‌ها. چون باید راستی آزمایی در سازمان سینمایی انجام شود.
وی ادامه داد: همکاران من اعلام کردند از این به بعد، مالکیت فیلم‌ها دائم است و دیگر نیاز نیست هر دو سال مراجعه کنند. در تغییرات بعدی، رایت‌های مختلف هر اثر در گواهی مالکیت دیده می‌شود. آنچه مجوزها و برنامه‌ها و گواهی‌ مالکیت‌های جدید سازمان صادر می‌شود، رمزینه یا بارکد دارند که اطلاعات آن به راحتی قابل راستی‌آزمایی است.

    گفته شده است برای کسانی که در این فهرست نیستند، چنانچه تهیه‌کننده یا یکی از مالکان درخواست گواهی کنند در سایت سازمان سینمایی تایید می‌شود. وقتی کسی درخواست گواهی مالکیت دارد، اگر کسی در آن زمان اعتراض دارد می‌تواند به سازمان مراجعه کند. زمان یک ماه را در نظر گرفته‌اند تا اگر کسی اعتراضی دارد در آن زمان مراجعه کند.

رئیس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی درباره دائم شدن اکران‌ آنلاین گفت: چیزی شبیه شورای صنفی نمایش باید به همان ترکیبی که صنوف حضور دارند برای اکران آنلاین وجود داشته باشد تا هم ترافیک را کنترل کنند و ضوابط و مقررات را با مشارکت هم تدوین کنند. در اکران سنتی ۲۰ فیلم تقاضای اکران دارند و شورای اکران برنامه را مشخص می‌کنند. همین کار را می‌شود برای اکران آنلاین هم انجام داد.

سوال دیگر خبرنگاران درباره تکلیف بودجه جشنواره‌ها در صورت برگزار نشدن بود که رئیس سازمان سینمایی توضیح داد، گفت: مطابق با روال قانون بخش‌های دولتی حق ندارند اعتباری که در اختیار سازمان سینمایی برای تولید است را برای اکران خرج کنند یا اگر اعتباری برای برگزاری جشنواره استانی هست برای جشنواره ملی خرج کنند. این تغییرات براساس قوانین کشور تخلف محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: بنابراین اصل این ماجرا، نیازمند اصلاح نظام‌نامه است. حتی اگر فرض بر این است که جشنواره یا جشنواره‌هایی برگزار شود قانونا نمی‌توانیم بودجه را در جای دیگری خرج کنیم. مگر اینکه سازمان برنامه و بودجه چنین مجوزی به ما بدهد. البته تلاش می‌کنیم جشنواره‌ها با توجه به نقش مهم‌شان برای فیلمسازان برگزار شوند.
انتظامی درباره ادغام‌ جدید بخش‌ها در سازمان سینمایی، گفت: ما برنامه جدیدی برای ادغام نداریم. توجه به سیاست کلی مثل عدالت فرهنگی و شفافیت در همه‌ ابعاد سازمان سینمایی مورد توجه است.
وی همچنین درباره پروتکل‌های بهداشتی در دوران تولید و احتمال خطر ابتلا به کرونا، گفت: ستاد کرونا یک پروتکل تولیدی را اعلام کرد، ما از یک طرف تاکید داریم جریان تولید و نمایش باید کار خود را انجام دهد و با کرونا زندگی کند. چون همه شما در جریان هستند چنانچه تولید متوقف شود، اکران متوقف می‌شود. علاوه بر تبعات فرهنگی و اجتماعی، خیلی از سینماگران با مشکل مواجه می‌شوند.

انتظامی افزود: از یک طرف اصل ما ادامه یافتن تولید و اکران است ولی از طرف دیگر حفظ جان انسان‌ها بسیار مهم و قابل تاکید است. از کسانی که در این پروژه‌ها فعالیت می‌کنند، خواهش می‌کنیم اگر تخلفی دیدند اعلام کنند.

انتظامی درباره آخرین خبرها درباره صدور مجوز برای فیلم‌های رد مجوز شده‌، گفت: این به شورای پروانه نمایش برمی‌گردد که فیلم‌های متقاضی پروانه نمایش مجدد را بررسی کنند.
وی در پاسخ به این سوال که چه کمکی به بخش خصوصی و بیکاری بخشی از شاغلان سینما کرده‌اید؟ گفت: دو سامانه وجود داشت. کسانی که شاغل در صنوف سینمایی هستند چنانچه اعلام نیاز می‌کردند، ثبت می‌شد. به خانه سینما نامه‌ای داده شد که عضویت آن شخص را تایید کند. اعتباری در اختیار خانه سینما قرار گرفت که در حساب کسانی که اعلام نیاز کرده بودند، واریز شد. گمان می‌کنم بخشی از آن هم اکنون واریز شده یا در حال واریز است.

رئیس سازمان سینمایی درباره نقش صنوف در مدیریت سینما نیز توضیح داد: یکی از سیاست‌های دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عقب‌نشینی به نفع صنوف است. به عنوان مثال، شورای صنفی نمایش یکی از ترکیباتی است که مقررات‌گذاری می‌کند و وظایفی دارد، ولی در صنوف تعریف می‌شود. این اثربخشی و جامعیت و همراهی و مشارکت بیشتری دارد و حتما به دوام کار کمک می‌کند. دستگاه‌ها موظف هستند سازوکارهایی برای مشارکت تعریف کنند؛ به عنوان مثال در تفاهم‌نامه هایی که سازمان سینمایی و خانه سینما باهم دارند.
سوال دیگر خبرنگاران درباره سمفا (سامانه مدیریت فروش و اکران سینمای ایران) بود که رئیس سازمان سینمایی اظهار داشت: سمفا هماهنگ‌کننده سامانه‌های فروش بلیت سینما به شکل آنلاین است. قبلا این انتقاد وجود داشت که فروش آنلاین بلیت ها در انحصار است. تنوع در این بخش این به نفع سینماست. این یک وجه سمفاست. از هر کدام از این سرویس‌ فروش آنلاین بلیت بخرید آن صندلی قفل می‌شود. رقابتی بین خود سامانه های فروش بلیت وجود دارد. بخش دیگر سمفا عملا زبان اجرایی نظام‌نامه سازمان سینمایی است. بنابراین این بخش هم در سمفا اجرا می‌شود.

انتظامی همچنین درباره سهم دستگاه‌های دولتی در تولید و اکران که نسبت به دهه های گذشته روز به روز کمتر شده است، گفت: مشارکت ما در سال ۹۸ که حدود ۱۰۰ فیلم تولید شدند، حداکثر ۲۰ تا ۲۵ درصد است. دو دهه قبل، این نسبت خیلی بیشتر بوده است. طبیعی است دستگاه سیاست‌گذاری مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، زمینه‌ای ایجاد می‌کند که مورد توجه قرار می‌گیرد.

در ادامه این نشست خبری آنلاین انتظامی در مورد عدالت در انعکاس اخبار سازمان در رسانه‌ها گفت: در این جلسه‌ای که امروز در خدمت شما هستیم و نوع رسانه‌هایی که سوالاتشان را مطرح می‌کنند نشان دهنده رسانه‌های مورد توجه ماست. تدبیر مسعود نجفی این است که اخبار بسیار سریع در اختیار رسانه‌ها قرار بگیرد تا رانتی اتفاق نیفتد.

وی درمورد این موضوع که قواعد ممیزی اکران آنلاین تغییر کرده است و سختگیرانه تر شده است، مساله چیست؟ گفت: ای کاش مصادیق را می‌گفتند. چون ما چند ماهی است که برای کسانی که پروانه نمایش صادر می‌کنیم، دیگر دوباره برای نمایش خانگی از ما مجوز دریافت نمی‌کنند. با همان پروانه می‌توانند اکران آنلاین هم داشته باشند.

رئیس سازمان سینمایی درمورد مالکیت فیلم‌های مطرح و جنجالی سینما که در لیست منتشر شده از سازمان حضور نداشتند، گفت: همانطور که گفتم لیست مطرح شده برای فیلم‌هایی است که درخواست گواهی مالکیت داشته‌اند. اگر اسم فیلمی نیست دلیل این است که یا در خواست گواهی مالکیت نداشته‌اند یا هنوز راستی آزمایی نشده اند.

وی درباره نتایج دراز مدت اکران نداشتن سینماها و ایجاد صف طویل فیلم‌های متقاضی اکران گفت: این نکته مورد توجه دوستان ما در شورای پروانه ساخت بوده است و بر همین اساس ریتم خودشان را تنظیم می‌کنند. البته ظرفیت تکمیلی مثل اکران آنلاین وجود دارد.

انتظامی با بیان اینکه اکران آنلاین یک ظرفیت تکمیلی است، گفت: اصراری که دوستان ما در انجمن سینماداران دارند قابل درک است. چنانچه اکران به طول کامل متوقف شود، آسیب جدی در پیش داریم. ضمن اینکه مطابق مصوبه ستاد کرونا، بازگشایی سینماها یک امر داوطلبانه است. ما باید سیاست‌هایی در زمینه اکران داشته باشیم که تاکنون هم اعلام شدند.

وی درباره بازگشایی سینماها در شهرهایی که وضعیت سفید دارند، گفت: بازگشایی سینما یک امر داوطلبانه است یعنی خود سینمادار تصمیم می‌گیرد در شرایطی که منع کرونا وجود نداشته باشد یا محدودیتی از سمت مسئولان نباشد، تشخیص بازگشایی آن از سمت خود مالک سینماست.اما در بخش توجه به زیرساخت‌های موسسه سینما شهر درباره تجهیز سینماها و افزایش ظرفیت سینماها باید بگویم ما به دنبال اجرایی کردن این سیاست هستیم که ایران، تهران نیست.

رئیس سازمان سینمایی تاکید کرد: ما در موسسه سینماشهر، دو ردیف بودجه داریم، یک ردیف کمک به ایجاد سالن جدید است و ردیف دیگر برای تجهیز سالن‌های سینمایی است. مثلا در امسال موسسه سینما شهر به تجهیز برخی از سالن‌های سینمایی کمک کرده است که لیست آن روی سایت این موسسه وجود دارد و در این لیست اسامی سینماهای شهرستان‌ها هم وجود دارد.

وی ادامه داد: حتی در این لیست، اسامی سینماهایی که در حال گرفتن تجهیزات هستند نیز وجود دارد. همچنین در این سایت لیست سالن‌های سینمایی که ساخته شده یا در حال ساخت هستند نیز آمده است. یعنی خود این جدول نشان می‌دهد که موسسات سازمان سینمایی به برنامه ایران، تهران نیست توجه دارند. به خاطر اینکه ما هر چقدر به توسعه زیرساخت‌ها در این شهرستان‌ها کمک کنیم به عدالت فرهنگی کمک کردیم.

انتظامی با بیان اینکه امسال 30 درصد از اعتبارات سازمان سینمایی برای شهرستان‌ها در نظر گرفته شده است، توضیح داد: تعهد ما نسبت به استان‌ها صد در صد است تا بتوانند برنامه‌ریزی کنند.

وی گفت: ما در حد مقدورات و اعتبارات برای آن دسته از فعالان صنفی که آسیب جدی دیدند و قبلا هم در سایت سازمان اعلام کردند، مسیرهای حمایتی را دنبال خواهیم کرد. صندوق اعتباری هنر  تدابیری در این زمینه داشته است.

رئیس سازمان سینمایی درباره تسهیل مراحل صدور مجوز مطابق به قانون گفت: برای اجرایی شدن تسهیل مراحل صدور مجوز کارگروهی از طریق وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شد. هم از زاویه حقوقی و اقتضات جدید و تکالیف و مقررات بالا دستی، بالغ بر 130 مجوز داشتیم که به 36 مجوز کاهش پیدا کرد. چون سند بالا دستی نداشت و به مرور اضافه شده بود. بعضی از آن‌ها اسناد و مدارکی می‌خواستند که در سند بازرسی به آن اشاره نشده بود و به نوعی زحمت ایجاد می‌کرد. همه‌ این‌ها در حوزه‌های مختلف بررسی شد. برخی از آن‌ها ادغام شد. این‌ مجوزها خوشبختانه الکترونیک می‌شوند و که بخش های مربوط به سازمان سینمایی به شکل کلی الکترونیک شده است.

ایرنا