روحانی: هیچ فضایی نقادتر از فضای دانشجویی نیست

ایرنا: حجت الاسلام‌ و المسلمین حسن روحانی روز یکشنبه در آیین آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۰ - ۱۳۹۹ دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری کشور گفت: سرآغاز فعالیت تحصیلی سال ۱۳۹۹- ۱۴۰۰ را به محضر همه اساتید و دانشجویان سراسر کشور تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.

وی افزود: ای کاش پروتکل‌های بهداشتی و دستورالعمل‌ها به من اجازه میداد که مثل سال‌های گذشته امروز از نزدیک در میان جمع شما فرهیختگان و اساتید مسوولان عالی رتبه بخش فرهنگ و دانشجویان عزیز باشم اما چه کنیم که اجرای دستورالعمل‌های ستاد ملی برای همه ما لازم الاجراست. من از روز اول مواجهه با کرونا خودم را موظف می‌دیدم که در شرکتم در مجامع، سفرها و برنامه‌ها و فعالیت‌ها پروتکل‌ها را مراعات کنم. معتقدم پروتکل‌شکنی نباید به عنوان یک شیوه‌ای در ذهن ما باشد ولو این که در برخی مواقع اجرای پروتکل‌ها با عواطف انسان سازگاری ندارد.

رییس جمهوری گفت: از همه مقامات مسوول و دانشگاه‌های کشور سپاسگذاری می‌کنم که هم در ترم گذشته و هم در آغاز سال تحصیلی همه تلاش و فعالیت‌های خود را کار بستند تا دانش‌پژوهان و دانش‌آموزان از علم و تحصیل باز نمانند.

 نیاز به علم و تحقیق نباید روی زمین بماند

وی ادامه داد: جامعه ما همان طور که به نیازهای ضروری از قبیل اکسیژن، هوا، آب و غذا نیازمند است، به علم و دانش و فعالیت‌های علمی و تحقیقی نیازمند است و باید این نیاز و خواست به زمین نماند و دانشگاه‌های ما هم در آغاز امسال و هم پایان سال گذشته به این وظیفه خود عمل کردند. شرایط دانش آموختن در شرایط فعلی با گذشته متفاوت است و همه باید در چارچوب مقررات بهداشتی، علم آموزی و دانش آموزی را ادامه دهیم.

رییس جمهوری در ادامه گفت: تشکر دوم من از کادر درمانی سراسر کشور است که از روز اول یعنی پایان بهمن سال گذشته با همه توان برای سلامت و حفظ جان مردم به میدان آمدند و از هیچ کوشش و فداکاری دریغ نداشتند.  

روحانی گفت: امروز یک بهداشت و درمانی در اختیار داریم که بدون آنکه دست نیاز به سوی دیگران دراز کند می‌تواند روی پای خود بایستد. تخت‌های بیمارستانی کفاف بیماران و مبتلایان را داشته است و این در سایه تلاش دولت‌های گذشته و به ویژه دولت یازدهم و دوازدهم برای توسعه امر بهداشت و درمان بوده است.

رییس دولت تدبیر و امید اضافه کرد: کادر درمان برای آنکه بیماران تنها رنج بیماری داشته باشند، همه توان خود را به کار گرفتند. همچنین شاهد بیمه همگانی، ‌طرح تحول سلامت و گسترش بهداشت و درمان در سراسر کشور حتی در روستاها بودیم. از طرف دیگر برای دارو، تجهیزات پزشکی شرکت‌های دانش بنیان و همه آنهایی که در این زمینه مسوولیت دارند بار سنگینی را بر دوش داشتند و امروز حدود ۹۵ درصد نیازهای دارویی را در داخل کشور تامین می‌کنیم.

رییس جمهوری ادامه داد: از همه عزیزانی که در کارخانجات، مراکز علمی و تحقیقاتی که از روز اول مواجهه با کرونا برای ضروریات زندگی از آب و برق و گاز و سایر خدمات، مواد غذایی، تولیداتی که مورد نیاز مردم بود، تلاش کردند و  توانستند کاری کنند که نیازهای ضروری جامعه را مرتفع کنند، تشکر می‌کنم.

وی گفت: علیرغم جهش علم و دانش در طول دهه‌ها و قرون گذشته و پیشرفت‌های علمی باز هم می‌بینیم که بشر در برابر یک موجود به ظاهر کوچک و ناچیز اینگونه درمانده می‌شود و این همه مشکل برای جوامع بشری پیش آورده است.

روحانی اظهارداشت: می‌بینیم که این ویروس زندگی مردم و اقتصاد جوامع را تحت تاثیر قرار داده و کشورهایی هستند که ۲۰ درصد و کشورهایی ۱۰ درصد و حتی کشورهایی که بیست و چند درصد اقتصادشان کوچک شده است و این نشان می‌دهد که یک موجود به ظاهر کوچک چگونه می‌تواند زندگی را دگرگون کند و امروز همه را  وادار کرده که زیست جدیدی را در دانشگاه‌ها، محل کسب و کار و زندگی با سبک و چارچوب جدید به فعالیت ادامه دهند.  

رییس دولت تدبیر و امید افزود: مهم این است که برای هر کار و فعالیتی امروز بتوانیم فعالیت را در چارچوب پروتکل ادامه دهیم و فعالیت‌های ما تعطیل نشود. اگر بنا بود فعالیت‌ها تعطیل شود، آن وقت می‌دیدید که از همان بهمن و آغاز اسفند زندگی، تامین مواد غذایی و نیازمندی‌های ضروری مردم با چه مشکلاتی مواجه می‌شد و چگونه مردم از معنویت، مناسک دینی و از نشاط روحی فاصله می‌گرفتند. توانستیم در تمام مقاطع و در طول این ۷ ماه در چارچوب ضوابط بهداشتی فعالیت‌های خود را ادامه دهیم.  

رییس جمهوری با بیان اینکه دانشگاه‌ها با یک آموزش ترکیبی از آموزش حضوری گرفته تا آموزش فضای مجازی و الکترونیکی به فعالیت علمی خود ادامه می‌دهند، گفت: اگر چه برای ما هیچ چیز جای آموزش حضوری را نخواهد گرفت.  دیدن استاد و سخن گفتن استاد با دانشجو و طرح مسائل و سوالات در فضای حقیقی و حضوری راحت‌تر و بهتر و دقیق‌تر انجام می‌گیرد.

روحانی با اشاره به اینکه آموزش مجازی می‌تواند در بخش بزرگی از فعالیت علمی و تحقیقاتی ما جایگزین آموزش حضوری باشد، گفت: دانشگاه مرکز علم، تحقیقات و نوآوری است و جایگاهی است که مدیران آینده ما را تربیت می‌کند، نظریه‌های جدید را در علوم و در زمینه‌های مختلف طرح می‌کند و رهنمون ماست برای اینکه چگونه راحت‌تر و بهتر زندگی کنیم.

وی افزود: در عین حالی که دانشگاه همواره فضای نقادی نسبت به حکومت، حاکمان، دولت و جوامع است، شاید هیچ فضایی نقادتر از فضای دانشجویی نباشد و این نقد زمانی که با در نظر گرفتن شرایط و واقعیت‌های جامعه و با انصاف توام باشد بهترین هدیه برای جامعه و مسئولین ما هست.

هم باید روی پای خود بایستیم، هم شرایط تعامل با دنیا را فراهم کنیم

رییس جمهوری خاطرنشان کرد: همه می‌دانیم نه در تاریخ ایران بلکه شاید کمتر در تاریخ جهان شاهد چنین تحریم‌هایی بوده‌ایم. از آغاز سال ۹۷ و تمام سال ۹۷، سال ۹۸ و امروز نیمی از سال ۹۹ با این تحریم شدید مواجه هستیم.  اما در عین حال نگذاشتیم دشمنان ما به هدف اصلی‌شان که شکستن ابهت نظام و درمانده کردن مردم و تسلیم کشور و نظام در برابر خواست ناحق آنها بود، برسند.

روحانی ادامه داد: درآمد نفتی ما در یک سال، در سال ۹۰، ۱۲۰ میلیارد دلار بوده و در سال گذشته یعنی سال ۹۸، کمی بیش از ۲۰ میلیارد دلار بوده است یعنی از ۱۲۰ تا ۲۰ میلیارد دلار و این نشان می‌دهد که جامعه با چه مشکلاتی روبرو است. ما باید روی پای خود بایستیم و به درون بنگریم. باید از توانمندی‌های داخلی‌مان استفاده کنیم و نباید چشم‌مان به بیرون باشد اما این واقعیت هم وجود دارد که بدون تعامل با جهان، زندگی کردن بسیار سخت و گاهی ناممکن است.

رییس دولت تدبیر و امید عنوان کرد: ‌ما باید بتوانیم آنچه تولید می‌کنیم را در فضای بیرون کشور عرضه کنیم و  آنچه نیازمند هستیم و در داخل کشور وجود ندارد را از فضای بیرون تامین کنیم. حتی در دارو و درمان هم ضمن اینکه خوداتکا هستیم اما در جاهایی به مواد اولیه یا مواد ساخته شده یا واکسن نیازمند هستیم و باید از دیگران بگیریم و داروها و تجهیزات پزشکی که بیش از نیاز ما است را صادر کنیم.

روحانی ادامه داد: در همه مقولات این چنین است از کالاهای اساسی تا کالاهای غیرضروری، جاهایی است که به خرید از خارج نیاز داریم و در مواردی هم به فروش به فضای بیرون نیاز داریم. بنابراین هم باید روی پای خود بایستیم و هم باید شرایط تعاملی با دنیا را فراهم کنیم.

رییس جمهوری یادآور شد: ضربه دشمن در همین فضا است که می‌خواهد رابطه ما را با جهان، دچار اختلال کند و ما باید بتوانیم این مشکلات را در شرایط امروز حل و فصل کنیم. من در همین‌جا خدمت ملت عزیز، اساتید دانشگاه و دانشجویان عرض می‌کنم که علیرغم همه مشکلات، توانستیم آنچه برای کالاهای اساسی ما نیاز بوده، تقریباً در این ۶ ماه به اندازه سال گذشته، در برخی از موارد بیش از سال گذشته را تامین کنیم.

روحانی افزود: علیرغم همه مشکلات توانسته‌ایم نیازمندی‌ها را برای جامعه، در حد توان مرتفع کنیم با اینکه مشکلات امسال ما از سال گذشته به مراتب بیشتر است.

وی ادامه داد: در سه ماه اول به دلیل کرونا، مشکلات ما مضاعف شد و صادرات و واردات ما با مشکلاتی مواجه شد، در سه ماه اول با رشد منفی حدود ۳.۵ درصدی مواجه بودیم اما در ماه چهارم و پنجم، دارای رشد مثبت هستیم و توانستیم نسبت به مدت مشابه در سال ۹۸ دارای رشد مثبت باشیم که نشان می‌دهد بعد از سه ماه توانسته ایم مشکلات را پشت سر بگذاریم.

رییس دولت تدبیر و امید افزود: در ماه‌های تیر و مرداد تقریبا صادرات و وراردات ما به شرایط سال گذشته بازگشت و در برخی زمینه‌ها بهتر شده است و علیرغم همه سختی‌ها و مشکلات حرکت جامعه و مردم ایران حرکتی بوده است که توانسته معضلات را در حد توان حل و فصل کند.  

وی با بیان اینکه دشمن علاوه بر اهداف استراتژیک خود در تمام اهداف سیاسی و حقوقی خود هم ناموفق بوده است، اظهارداشت: اگر چه آنها در زمینه اقتصادی و منابع مالی مشکلاتی را ایجاد کرده، اما در زمینه سیاسی و حقوقی دچار شکست‌های کم نظیر شده است.  

رییس جمهوری بیان کرد: دشمنان ما در سازمان ملل متحد که خانه خلوت خود می‌دانند، فکر می‌کردند هر زمان کاری دارند شواری امنیت و سازمان ملل در مشت آنها است و به راحتی می‌توانند اقدامات خود را انجام دهند، اما آمریکایی‌ها در طول ماه‌های اخیر حداقل با سه شکست بزرگ تاریخی مواجه شده‌اند.  

روحانی گفت: آمریکایی‌ها در یکی از اهداف خود که بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی بود، در سازمان و شورای امنیت از ۱۵ رای آنها فقط دو رای خودش و یک کشور کوچک، و ۱۳ رای دیگر در برابر آنها بودند و در طرح اخیر که استفاده از به اصطلاح «مکانیزم ماشه» بود، هیچ کدام از اعضای شورای امنیت سازمان ملل با آمریکا موافقت نکردند.

وی ادامه داد: آمریکایی‌ها که همواره وعده پایان ماه (۳۰شهریور – ۲۰ سپتامبر) می‌دهند و می‌گویند «در پایان ماه به پیروزی می‌رسیم» اصلا نتوانسته است این روند را آغاز کند که یکی از موفقیت‌های بزرگ سیاسی و حقوقی ملت ایران در تاریخ است. آنها قصد داشتند طرحی را به عنوان «مکانیزم ماشه» آغاز کنند که در آن یک فرصت یک ماهه وجود دارد اما تا امروز نتوانسته این طرح را شروع کند یعنی شورای امنیت تا امروز به طرح آمریکایی‌ها بی‌اعتنا بوده است.

رییس دولت تدبیر و امید اظهار داشت: پایان شهریور زمانی است که در قطعنامه ۲۲۳۱ پیش‌بینی شده است. آمریکا به دلیل اینکه از برجام خارج شده در این توافقنامه عضویت ندارد که بتواند از این روند استفاده کند، ما از لحاظ سیاسی موفقیت‌های بزرگ به دست آورده ایم.

 رییس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: دانشگاه‌های ما و دانشجویان ما همانطور که باید نقد و انتقاد کنند، باید واقعیت‌های مهم و موفقیت‌های بزرگ را هم با بیان و قلم خود برای جامعه تشریح کنند.

وی گفت: ما سه موفقیت بزرگ سیاست بین الملل و چند موفقیت بزرگ حقوقی را در دادگاه بین‌المللی لاهه داشتیم هم در زمینه اوراق بانکی ایران که در قدم‌های اول در دادگاه بین‌المللی موفق بودیم و آن را ادامه می‌دهیم، در زمینه «اصل صلاحیت» هم موفق شدیم.

روحانی ادامه داد: ما در زمینه برجام هم در دو مرحله موفق شدیم، مرحله اول صلاحیت و مرحله دوم حکم کوتاه مدتی بود که دادگاه صادر کرد. در هر سه زمینه ما توانستیم موفقیت بدست بیاوریم، این موفقیت‌های سیاسی و حقوقی در تاریخ کشور ما بسیار اهمیت دارد.

رییس دولت تدبیر و امید یادآورشد: در زمینه اقتصادی علیرغم مشکلاتی که داشتیم در هر هفته شاهد افتتاح‌های بسیار بزرگ در زمینه های مختلف در کشور هستیم و این به آن معناست که ما سال «جهش تولید» را از یاد نبرده ایم و به آن عمل خواهیم کرد.

وی اضافه کرد: اقدامات بسیار ارزشمند دانشگاه‌های ما در سال‌های گذشته بسیار چشمگیر است، ما در همه سال‌ها توانستیم قدم به پیش بگذاریم تمام شاخص ها و آمارها به ما می‌گوید شرایط ما در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۲ با یک فاصله قابل توجهی موفقیت به دست آورده است. اگر هفت سال پیش ما در میان دانشگاه‌های برتر جهان یکی از دانشگاه‌های ایران جزو دانشگاه‌های برتر بود امروز ۴۰ دانشگاه ما در لیست دانشگاه‌های برتر جهان است یعنی دانشگاه‌های ما حرکت بزرگی در مقایسه با دانشگاه‌های بزرگ جهانی در طول این مدت انجام دادند.

روحانی ادامه داد: در شتاب علمی ما در برخی از سال‌ها در دنیا اول بودیم و این نشان می‌دهد در شرایط تحریم و شرایط سخت، ما مسیر علم و دانش و پیشرفت علمی را فراموش نکردیم و به بهترین شکل انجام دادیم، در نوآوری اگر جایگاه ۱۲۲ بوده امروز جایگاه ما ۶۵ است این نشان می‌دهد که ما در نوآوری چه حرکت خوبی در طول هفت سال گذشته انجام دادیم.  

وی تاکید کرد: ما در شرکت‌های دانش بنیان دارای توفیق باورنکردنی هستیم. رشد شرکت‌های ما تقریبا نزدیک صد برابر شده است اگر شرکت‌های دانش بنیان ما در سال ۹۲ حدود ۵۳، ۵۴ شرکت دانش بنیان بوده امروز به بالای پنج هزار رسیده تقریبا صد برابر هفت پیش شده است.

رییس جمهوری ادامه داد: درآمد شرکت‌های دانش بنیان ما در طول این هفت سال ۶۰۰ برابر شده است پس ما در علم، دانش و پیشرفت و تحول دانشگاه‌ها در مسیری هستیم که می توانیم خودکفا شویم و روی پای خود بایستیم. اگر همکاری دانشگاه‌ها با تولید و شرکت‌های دانش بنیان و کارخانه های نوآوری که بحمدالله در استان ها آغاز شده است بیشتر شود دانشگاه‌های ما می‌توانند در آینده نزدیک به روزی برسند که در نیازمندی‌های خود خودکفا شوند و نیازی به بودجه دولت نداشته باشند. در عین حال تا روزی که نیاز است اولویت نیازمندی دانشگاه‌ها به عنوان اولویت مهم برای دولت است و دولت همواره در این زمینه تلاش کرده و به تلاش خود ادامه می‌دهد.

 امروز روز تاب‌آوری مضاعف برای ملت ایران است

روحانی ادامه داد: امروز روز تاب آوری مضاعف برای ملت ایران است. تاب آوری در برابر تحریم بی‌نظیر با توطئه‌هایی که علیه ملت بوده است و تاب‌آوری در برابر ویروس خطرناک کرونا است. این تاب‌آوری مضاعف برای ملت است و این تاب‌آوری مضاعف در سایه اعتماد و امید امکان پذیر است. اگر ملتی به خود اعتماد نکند و احساس کند در برابر فشارعظیم بیرونی شکسته می‌شود آن ملت در اهداف بلند ملی خود موفق نخواهد بود.  

رییس دولت تدبیر و امید گفت: علت این که ما توانستیم ۴۲ سال در برابر فشارها ایستادگی کنیم و در این سال اخیر در برابر این فشار بی‌نظیر اقتصادی ایستادگی کنیم، اعتماد ملت بوده است. مردم به خود، ساختار، نظام، فرهیختگان، دانشگاه ها و اساتید اعتماد کردند. تا روزی که این اعتماد وجود دارد این ملت به مقاومت خود ادامه خواهد داد. در کنار این اعتماد ملی امید است. همانطور که سرمایه اجتماعی یک سرمایه عظیم است امید اجتماعی هم برای ما مهم است. اعتماد ملی هم برای ما مهم است. اگر به آینده امید نداشته باشیم نمی‌توانیم در برابر مشکلات ایستادگی کنیم و معضلات جامعه را حل و فصل کنیم.

وی با تاکید بر این که امروز بیمارستان‌ها به ملت امید دادند گفت: مردم می‌دانند اگر با یک بیماری و کرونا مواجه شوند پزشک دلسوز و حاذق و تخت مجهز و بیمارستان آمده در اختیار آنها است. آن بیمارستان وپزشک و پرستار و فداکارانه بخش پزشکی است که نگرانی و اضطراب را از مردم دور میکند و به آنها اعتماد می‌دهد و هراسی از مشکلات پیشرو در زمینه بهداشت و درمان ندارند.  

اعتماد مردم بر مبنای کارکرد نظام و دولت است

روحانی گفت: اگر آن فداکاری و امکانات و آمادگی نبود، اعتماد نبود. علت این که مردم اعتماد دارند این است که در شرایط تحریم در تابستان برق قطع نمی‌شود، وزارت نیرویی دارند که در طول ۸ سال ۲۰ هزارمگابات برق جدید برای کشور تولید کرده و می‌کند.  برای این که مردم می‌دانند در شرایط سخت کرونایی آب قطع نمی‌شود. در طول ۷ سال گذشته ۴۳ سد ملی افتتاح شده است و تا پایان این دولت بیش از ۱۰ سد دیگر هم افتتاح خواهد شد.

 رییس جمهوری با بیان اینکه اعتماد مردم برمبنای کارکرد نظام و دولت است، گفت: وقتی مردم می‌بینند در شرایط کرونایی دانشگاه، تحصیل دانشجویان و فرزندان آنها را با هر سختی و مشکلات حضوری و غیرحضوری فراموش نکرده و دانش آنها را دامه خواهد داد و وفقه در زندگی آنها ایجاد نخواهد شد و اضطراب برای آنها به وجود نمی‌آید می‌توانند به نظام و کشور اعتماد کنند. باید دست به دست هم دهیم اعتماد ملی و امید را برای همیشه و برای آینده جامعه حفظ کنیم.  

وی گفت: دانشگاه‌های ما نقش بسیار بزرگی در سرمایه اجتماعی و امید اجتماعی و اعتماد ملی دارند. امسال تحصیلات دانشجویان در یک شرایط سختی آغاز شده است، اما می‌توانیم با دادن امید و نشاط به جامعه شرایطی را برای جامعه به وجود آوریم که مردم با هراس کمتر یا بدون هراس با اضطراب کمتر یا بدون اضطراب و با امید کامل نسبت به آینده مسیر و راه زندگی خود را ادامه دهند.  

روحانی در پایان سخنان خود بار دیگر آغاز سال تحصیلی را به اساتید و دانشجویان تبریک گفت و افزود: امیدوارم شرایط پروتکل‌های بهداشتی به من اجازه بدهد و در ماه‌های آینده فرصت‌هایی پیش روی من قرار بگیرد که از نزدیک با اساتید و دانشجویان سخنان و کلام و نقد و راهنمایی‌های آنها را بشنوم و به آنها عمل کنم.