خطیب زاده: اروپا اول برادری خود را در برجام ثابت کند

ایرنا: «سعید خطیب‌زاده» پیش از ظهر امروز-دوشنبه- در نشست خبری خود با اصحاب رسانه به شکل مجازی برگزار شد، روز دانشجو را به دانشجویان و دانشگاهیان تبریک گفت و اظهار داشت: دانشگاه سرمنشاء تحولات در جامعه است و عدالت‌خواهی، کمال‌خواهی و آرمان‌خواهی سرلوحه جنبش دانشجویی بوده است.

وی با اشاره به تحولات سیاست خارجی در هفته گذشته تصریح کرد: امروز میزبان اولین سفر خارجی فیصل مقداد به عنوان وزیر امور خارجه هستیم. ایشان علاوه بر وزیر امور خارجه با رئیس‌جمهوری و دیگر مقامات کشور دیدار می‌کند. روز چهارشنبه هم وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان به تهران سفر کرده و با رؤسای جمهور و مجلس و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی دیدار خواهند کرد.

رئیس مرکز دیپلماسی و عمومی وزارت امور خارجه همچنین با اشاره به تغییرات در وزارت امور خارجه گفت: معاون پیشین وزیر امور خارجه بازنشسته شدند. ایشان دوران موفقیت‌آمیزی در وزارت خارجه داشته و نقش مؤثری در ایجاد دیپلماسی اقتصادی داشته و سکان این معاونت را به آقای مهاجر سپردند.

خطیب‌زاده با بیان اینکه در ادامه موج محکوم کردن شهادت شهید فخری‌زاده، روز جمعه وزیر امور خارجه کرواسی با ظریف تماس گرفت، ابراز داشت: روز پنجشنبه هم وزیر امور خارجه در کنفرانس سالانه گفت‌وگوهای مدیترانه‌ای شرکت و مواضع ایران را تببین کردند. ایشان با وزیر امور خارجه بلژیک نیز گفت‌وگویی داشتند و همتای بلژیکی ترور شهید فخری‌زاده را محکوم و در خلال آن درخصوص مسائل دوجانبه گفت‌وگو شد.

وی ادامه داد: همچنین آقای بورل با ظریف تماس گرفته و ترور شهید فخری‌زاده را محکوم کردند. وزیر امور خارجه هم در این گفت و گو مسئولیت‌های اتحادیه اروپا را یادآور شد.

آنچه با فشار حداکثری به دست نیامد با روش‌های دیگر هم به دست نمی‌آید

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات اخیر هایکو ماس وزیر خارجه آلمان درباره برجام گفت: مواضع ایران درباره برجام، ثابت و بدون تغییر است. برجام یک بار مذاکره شد، این توافق نتیجه مقاومت ایران بوده، امضا شده و در قطعنامه ۲۲۳۱ درج شده است. نه ایران چیزی که یکبار مذاکره شده را مجدداً مذاکره می‌کند و نه الزام‌آور بودن قطعنامه ۲۲۳۱ از آن کم می‌شود.

خطیب‌زاده با بیان اینکه امیدواریم اروپا جایگاه و ظرفیت‌های خود را شناخته و سقف و کف روابط خود را در نظر بگیرد، یادآور شد: یکی از طرف‌هایی که به تعهدات خود عمل نکرده، طرف‌های اروپایی بوده‌اند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضامن اجرای برجام بوده و کشورهایی مانند آلمان حتی نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند که در نامه‌های ما آمده است.

وی با تاکید بر اینکه ایران در خصوص امنیت ملی خود نه مذاکره و نه مصالحه نمی‌کند، عنوان کرد: ایران به حقوق و مسئولیت خود آشنا بوده و حقوق و مسئولیت‌های طرف مقابل را هم یادآوری کرده است. آنچه با فشار حداکثری به دست نیامد با روش‌های دیگر هم به دست نمی‌آید.

این دیپلمات ارشد درباره درخواست چند کشور منطقه برای حضور در مذاکرات احتمالی گفت: برخی کشورها تمامی حیثیت خود را گذاشتند که در دوران رئیس‌جمهور در حال خروج از کاخ سفید، به اهداف خود برسند. پول مردم خودشان را خرج کردند تا برای چند روزی امنیت بخرند. مشخص است آنها امروز نگران هستند.

خطیب‌زاده افزود: پیام تهران به این کشورها آن است که ایران لنگرگاه ثبات در منطقه است. ایران کشور تاریخی در منطقه است و مانند برادر بزرگ‌تر، سعی کرده خطاهای دیگران را نادیده بگیرد ولی آنها باید بدانند جایگاه‌شان چیست و تا چه اندازه می‌توانند سخن بگویند.

اگر مصوبه مجلس تبدیل به قانون شود وزارت خارجه به آن پایبند خواهد بود

وی درباره اظهارات ظریف مبنی بر بازگشت آمریکا به تعهداتش و همچنین مصوبه هفته گذشته مجلس اظهار داشت: نظر دولت و رئیس‌جمهور درباره مصوبه مجلس روشن بوده است. ما هم نظرات تخصصی خود را بیان کرده‌ایم که متأسفانه لحاظ نشده است. در عین حال مجلس مسیر خود را طی کرده و برداشت‌های خود را انجام داده است. اگر این مصوبه تبدیل به قانون شود، وزارت امور خارجه به آن پایبند است.

سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه هم مصوبه فعلی مجلس و هم مصوبات قبلی درباره اقدامات متقابل مشروط هستند، تصریح کرد: اگر اروپا و آمریکا تعهدات‌شان را اجرا کنند، ما ذیل برجام به تعهدات خود عمل خواهیم کرد و این توازن در برجام دیده شده است.

خطیب زاده یادآورشد: گفته‌ها و شنیده‌هایی از دولت منتخب آمریکا دیده شده است که روش غلط خود را اصلاح کند. امیدواریم اروپا هم به مسیر عدم پایبندی خود پایان دهد. اگر اینطور شود ایران، کشور مسئولی است. احتیاح به چانه زنی جدید نمی‌بینیم.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به ایرنا درباره اظهارات مقامات آلمانی برای دستیابی به توافق جامع‌تر با ایران گفت: همه آزاد هستند به خاطر سیاست داخلی یا ناآشنایی با رویه‌ها حرف بزنند ولی دلیلی نمی‌شود که ما هم به آنها توجه کنیم. موارد عدم پایبندی اروپا روشن بوده و به آنها گفته شده است. اینکه برخی فکر کنند چیزی که آمریکا و رژیم ترامپ با سیاست سبوعانه فشار حداکثری به دست نیاورد را می‌توانند از راه‌های دیگر مانند گفت‌وگو و مذاکرات جدید به دست آورند، کسی در تهران خریدار این نکات نیست.

وی با بیان اینکه دوستان ما در اروپا بدانند باید برادری خود را اثبات کنند و بعد ادعای ارث و میراث کنند، عنوان کرد: مسیر طبیعی آن است که فرصت جدیدی برای ادامه مسیر درست قبلی فراهم شده است. طرف مقابل به مسیر اجرای تعهدات‌شان برگردد. ایران هم گفته اقدامات کاهشی انجام‌شده، برگشت‌پذیر است و ایران در مقابل اجرای تعهدات دیگران، تعهداتش را انجام می‌دهد.

باید ملاحظات وزارت خارجه در مصوبه مجلس لحاظ می‌شد

خطیب زاده همچنین در پاسخ به این سوال که چه زمانی ایران مصوبه مجلس درباره پروتکل الحاقی و غنی سازی ۲۰ درصد را اجرا می‌کند، گفت: مسیر قانونی کاملاً روشن است. اگر این مصوبه به قانون تبدیل شود لازم‌الاجرا است. ابعاد فنی با سازمان انرژی اتمی است. ابعاد سیاسی آن با وزارت امور خارجه است. فکر می‌کنیم ملاحظات دولت و وزارت خارجه به عنوان مرجع این داستان باید رعایت می‌شد.

وی اضافه کرد: در عین حال بسیاری از قوانین که مخالفش بودیم بر اساس تکلیف قانونی انجام داده‌ایم. این کار را هم درباره این مصوبه هم خواهیم کرد. منتظر هستیم نتیجه این مسیر را مشاهده کنیم.

خطیب‌زاده درباره نظر ایران درباره درخواست ژاپن برای حضور در مذاکرات احتمالی گفت: ایران در دنیا دوست زیاد دارد. در خصوص برجام، این توافق مربوط به گذشته است که سالیان طولانی، مذاکره شد و موافقین و مخالفین خود را هم داشته است با این حال این توافق امضا شده، مهر و موم شده و هرگونه دست زدن به آن از نظر شکلی و محتوایی، به معنای پایان آن است.

سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: اینکه برجام در فضای بین‌المللی موجب آبرو می‌شود، برای ما جالب است. همکاری‌های ایران و ژاپن در مجاری خود ادامه می‌یابد اما برجام موضوعی مربوط به رفع تحریم و عادی‌سازی پرونده هسته‌ای صلح آمیز ایران بود که در همین حد هم باقی خواهد ماند.

خبرنگاری پرسید آیا عراقچی سفیر ایران در سازمان ملل می‌شود که این دیپلمات ارشد پاسخ داد: من این خبر را دیروز تکذیب کردم. تغییری در نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل نداریم. آقای روانچی به کار خود ادامه می‌دهند و آقای عراقچی هم در تهران به کار خود ادامه می‌دهد.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوالی درباره همکاری‌های ایران و قطر در خصوص کشت زعفران هم گفت: همکاری‌های ایران با قطر، روابط ابعاد مختلفی دارد. تمامی اقدامات در چارچوب دستورالعمل‌ها است. یکی از اصول اصلی و اصیل دیپلماسی اقتصادی ایران حمایت از تولیدکنندگان داخلی در خارج از کشور است. برخی از ابعاد این مسئله به شکل دیگری روایت شده است. وزارت امور خارجه هیچ اقدامی را بدون هماهنگی با سایر دستگاه‌ها انجام نمی‌دهد. روابط ایران و قطر در سال‌های اخیر در سطح بالا بوده است.

مردم عربستان استحقاق سیاست‌های بهتری دارند

وی همچنین درباره اظهارت اخیر وزیر امور خارجه عربستان تصریح کرد: برخی دستپاچگی‌ها در برخی از کشورها دیده می‌شود و پیام‌های متناقضی از این کشورها بیرون می‌آید. توصیه ما آن است که عربستان و حکام آنها توجه کنند مشکلاتی که برای مردم خود و جهان عرب و اسلام ایجاد کردند، فقط با اصلاح مسیرشان قابل حل شدن است.

این مقام ارشد در وزارت امور خارجه با بیان اینکه ریاض مسئول بسیاری از مشکلات جهان عرب، جنگ و قحطی در یمن و برخی مشکلات از شمال آفریقا تا جنوبی شرقی آسیا است، خاطرنشان کرد: هرچه زودتر به این مسیر خطا پایان دهند، برای مردم، خودشان و مردم عربستان بهتر است. مردم عربستان استحقاق سیاست‌های بهتری دارند به جای آنکه نگاه‌شان به دست‌های خون‌آلود برخی از کشورهای دیگر باشد.

تا زمانی که اشتباه راهبردی از طرف مقابل نبینیم، به همکاری با آژانس ادامه می‌دهیم

خطیب‌زاده درباره برخی اظهار نظرها مبنی بر احتمال خروج ایران از NPT گفت: جامعه ایران چند صدایی است بسیاری نظرات مختلفی دارند ولی سیاست اصولی نظام، از سوی نهادهای رسمی اعلام می‌شود. ما عضو پایبندNPT بوده و هستیم و تا زمانی اتفاق بزرگی رخ ندهد یا حرکت اشتباه راهبری از طرف مقابل نبینیم به این همکاری با آژانس ادامه می‌دهیم. وزارت خارجه مجری تصمیمات عالی نظام است.

وی همچنین درباره بیانیه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بیان کرد: دبیرخانه خود باید درباره بیانیه‌اش توضیح دهد. نظرات وزارت امور خارجه که براساس قانون و مصوبه شورای عالی امنیت ملی باید مورد لحاظ قرار می‌گرفت، لحاظ نشده است.

برخی جریانات درون آژانس به دنبال برهم زدن مسیر همکاری‌ها هستند

سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اعتراض ایران به درز اطلاعات فعالیت‌های هسته‌ای ایران از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در رسانه‌ها هم گفت: این برای اولین بار نیست که اسناد به رسانه‌ها درز پیدا می‌کند. البته تمامی اسنادی که توسط دولت‌ها ارائه می‌شود، محرمانه هستند. بارها مسئولیت آژانس را متذکر شده‌ایم. متاسفیم برخی جریان‌های درون آژانس به دنبال برهم زدن مسیر همکاری‌ها هستند. آقای گروسی و آژانس در این باره باید پاسخگو باشند.

خبرنگاری درباره ارتباط بازگشت آمریکا به برجام و مصوبه مجلس برای لغو تحریم‌ها سوال کرد که خطیب‌زاده پاسخ داد: بازگشت آمریکا به تعهدات خود ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ است که قطعنامه‌ای روشن و الزام‌آور برای همه کشورها است. آمریکا از برجام خارج شده و به تعهدات خود ذیل قطعنامه شورای امنیت هم عمل نکرده است. حتی دولت فعلی آمریکا هم متوجه شده مسیر فشار حداکثری اشتباه بوده و به هیچکدام از اهداف‌شان نرسیده است.

وی با تاکید بر اینکه مصوبه مجلس روشن است و تفسیر بردار هم نیست، عنوان کرد: این مصوبه به روشنی مسیر فعالیت نهادهای داخلی را مشخص کرده است. البته شرط این مصوبه عدم پایبندی است. این مصوبه در چارچوب مصوبات قبلی و با لحاظ کردن نکات فنی می‌توانست بهتر باشد اما مجلس مستقل است و براساس نظرات خود عمل کرده است.

رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه درباره همکاری‌های ایران و کشورهای مختلف برای تولید واکسن کرونا و همچنین اقدامات انجام شده برای واردات واکسن کرونا گفت: موضوع کرونا و تهیه و تامین واکسن، آن یک موضوع ملی است و در چارچوب ستاد عالی اقداماتی را انجام داده‌ایم.

وی با بیان اینکه ایران عضو کنسرسیوم کوواکس برای تولید واکسن است که زیر نظر سازمان جهانی بهداشت عمل می‌کند، گفت: مسیر به صورت جدی طی شده و پیش‌خرید هم انجام شده است. ایران امیدوار است این کنسرسیوم اعلام کند که واکسن را به مرحله تولید رسانده است.

خطیب زاده با بیان اینکه همکاری‌ها برای تولید واکسن هم بر عهده وزارت بهداشت است، گفت: در این رابطه با کشورهای مختلف از جمله چین صحبت شده است و هرگاه وزارت بهداشت و بخش خصوصی اعلام آمادگی کنند، وزارت امور خارجه آماده تسهیل امور آنهاست. اما آمریکا و رژیم ترامپ هر تلاشی انجام می‌دهد تا دردی را به ملت ایران وارد کند ولی این مسیر سال‌هاست که شکست خورده و ما به همکاری بین‌المللی خود ادامه می‌دهیم.

این دیپلمات ارشد درباره توافق احتمالی قطر و عربستان و تاثیر آن بر روابط دوحه با تهران تصریح کرد: ایران صریحاً از هرگونه حل و فصل تنش‌ها در خلیج فارس استقبال کرده است. وزیر امور خارجه هم اعلام کرد که از حل این بحران استقبال می‌کنیم. مسیری که امارات و عربستان برای محاصره قطر استفاده کردند، قلدری بوده و باید با حل و فصل موضوع حل و شرایط عادی شود.

عربستان در حد خود حرف بزند

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با تاکید بر عادی شدن بحران‌ها در خلیج فارس خاطرنشان کرد: روابط ایران و قطر متاثر از عامل سوم نیست و ایران در زمان سختی و گشایش همراه همه کشورهای دوست، همسایگان و منطقه بوده است.

وی درباره ادعاهای وزیر امور خارجه عربستان مبنی بر ضرورت ممنوعیت دائمی غنی‌سازی از سوی ایران و انجام بازرسی‌ها از اماکن نظامی ابراز داشت: اینکه بیش از حد به یک کشور متوسط در منطقه بپردازیم، کمکی نمی‌کند. جایگاه کشورها در نظام منطقه و بین‌الملل روشن است. عربستان رفتار نامناسبی با همسایگان خود اعم از ایران، عراق، قطر و یمن داشته است.

به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی، عربستان در مسیر غلطی حرکت کرده‌اند که باید مسیر خود را اصلاح کند. درخصوص موضوعات دیگر هر کسی می‌تواند حرف بزند ولی بهتر است در حد و حدود خود سخن بگویند تا موجب بی‌آبرویی بیشتر نشود.

وظیفه وزارت امور خارجه در همکاری‌های اقتصادی صرفاً تسهیل امور برای دستگاه‌هاست

خطیب زاده درباره تغییر معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه و ارتباط آن به انتقادات مطرح شده از این معاونت بیان کرد: تغییر در معاونت اقتصادی، تغییر اداری بوده است. معاون پیشین به سن بازنشستگی رسیده بود و براساس مصوبات قبلی به این افتخار نائل شد. درخصوص روابط اقتصادی با کشورهای دیگر، نمایندگان حق نظارت و انتقاد دارند ولی در روابط اقتصادی با دیگر کشورها، وزارت امور خارجه از اساس نقش هماهنگی و تسهیل کننده را دارد.

این مقام مسئول در وزارت امور خارجه ادامه داد: نهادهای بسیاری مسئولیت توسعه صادرات، برقراری روابط تجاری و اقتصادی را برعهده دارند. وزارت امور خارجه در بسیاری از این ابعاد، نه پول دارد و نه تکلیف قانونی. دوستان باید به نقش وزارت امور خارجه بیشتر باید توجه و مداقه کنند.

راه آهن خواف - هرات به زودی افتتاح می‌شود

خطیب‌زاده با اشاره به افتتاح قریب‌الوقوع خط راه‌آهن خواف-هرات یادآور شد: در چند روز آینده بزرگترین طرح همکاری‌های منطقه بین ایران و افغانستان افتتاح می‌شود. همکاری‌های منطقه‌ای ایران با کشورهای منطقه در همین دوران تحریم به چندین میلیارد می‌رسد. من از رسانه‌ها و نمایندگان می‌خواهم رنگ و بوی جناحی به سوالات‌شان ندهند.

وی درباره قرارداد جدید میان عراق و عربستان و تحت تاثیر قرار دادن همکاری‌های اقتصادی تهران و بغداد در این رابطه عنوان کرد: روابط ایران و عراق کاملاً تاریخی، عمیق، مردمی و چند لایه است. روابطی طبیعی است و نه مصنوعی. اگر کشور یا قدرتی بخواهد جنس این روابط را تغییر دهد، با موانع زیادی روبه‌رو است. دو کشور مرزهای طولانی با یکدیگر داشته، روابط مردمی برقرر است و مراسم‌های آیینی مشترک زیادی برقرار است.

سخنگوی وزارت امور خارجه با تشریح نظر ایران گفت: ایران معتقد است روابط عراق با تمامی همسایگان به گسترش صلح در منطقه و بهبود وضعیت مردم عراق کمک می‌کند. ما درخصوص نیت کشورها اظهارنظر نمی‌کنیم.