تقدیر و تشکر، نقد و نگرانی؛ واکنش‌ها به گامِ اول در رفع فلیترینگ

جلسه شورای عالی فضای مجازی بعد از ظهر سه‌شنبه ۴ دی ۱۴۰۳ با حضور سران سه قوه و دیگر اعضای این شورا در سالن شهید بهشتی نهاد ریاست جمهوری برگزار شد و در جریان برگزاری این جلسه در گام‌اولِ طرح رفع محدودیت فیلترینگ، واتساپ و گوگل‌پلی، با اجماع رای مثبت اعضای این شورا رفع فیلتر شد. در این جلسه اعضا ضمن تاکید بر اهمیت حکمرانی قانونمند در فضای مجازی بر حمایت از سکوهای داخلی هم تاکید کردند.

سیدعباس موسوی معاون مراسم و تشریفات دفتر رئیس‌جمهور در این زمینه درباره «همدلی و همنوایی ‎سران قوا و جدیّت رئیس جمهور پزشکیان در تحقق یکی از وعده های مهم خود در پاسخ به بخشی از مطالبات بحق مردم»  به  «نگرانی و مخالفت جدی برخی اعضاء» هم اشاره کرد و نوشت: با وجود این دست استدلالات و نگرانی ها، باید بپذیریم فیلترینگ راه حلی کهنه و البته بی اثر برای مسائل مدرن امروز در حوزه حکمرانی فضای مجازی است.

فیروزآبادی دبیر سابق شورای عالی فضای مجازی در گفت‌وگویی با بیان این‌که «با نگاه‌های اقتضایی در شورای عالی فضای مجازی تصمیم رفع فیلتر واتساپ و گوگل پلی اتفاق افتاده است» خاطرنشان کرده اسنت که «وقتی شورای عالی فضای مجازی تصمیم می‌گیرند یک پیام‌رسان را رفع فیلتر کند خود حکمرانی قانونی است.»

 هم‌چنین الیاس حضرتی، رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: گفتمان وفاق ملی تجلی دیگری یافت و گام اول تحقق وعده رفع فیلترینگ رئیس‌جمهور پزشکیان، با همکاری سران قوا و اکثریت اعضای شورای عالی فضای مجازی عملی شد. این مسیر برای ایران ادامه دارد...

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات نوشت: گام‌های اول همیشه سخت اما می‌تواند آغازگر تغییرات بزرگ باشند. رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل پلی اقدامی مثبت و ضروری بود که جای تقدیر از رییس‌جمهور محترم و وزیر محترم ارتباطات و سایر کسانی که در این امر دخیل بودند، دارد.

محمود واعظی وزیر اسبق ارتباطات در شبکه ایکس نوشت: « توفیق آقای رییس جمهور در محقق نمودن گام اول وعده انتخاباتی «رفع فیلترینگ غیر ضرور» از رهگذر «تعامل داخلی» موجبات تقویت امید اجتماعی را فراهم و جای تقدیر دارد و لازم است از رؤسای قوای قضاییه و مقننه و اعضای شورای عالی فضای مجازی برای همراهی و حمایت تشکر شود. امید آن می رود که مراحل بعدی رفع فیلتر در کمترین زمان ممکن انجام و محدودیت، صرفا سایت های دارای محتوای مستهجن و مجرمانه را شامل شود و کلیه سکوها و شبکه های داخلی و خارجی اینترنت بالاخص آنان که مرتبط با حوزه های علم، تجارت، خدمات و فرهنگ هستند بدون هیچ محدودیت در دسترس هموطنان قرار گیرد و همچنین به اشتغال و توسعه کسب و کار دیجیتال در بستر فضای مجازی کمک شایانی شود. امیداست سخت گیری ها نسبت به تولید محتوا نیز مرتفع شود و توسعه پلتفرم های داخلی مورد حمایت بیشتر قرار گیرد.در این صورت هزینه های گزاف خرید فیلتر شکن که در سالهای اخیر به شکل کاملا غیر ضرور سربار هزینه های سبد خانوار بود، حذف و متعاقبا به تقویت معیشت و رضایت مردم کمک خواهد شد.»

عباس آخوندی از وزرای دولت دوازدهم در بخشی از یادداشتی که روزنامه ایران آن را منتشر کرده نوشته است: «دولت چهاردهم در همین مدت کوتاه از آغاز کار خود دو اقدام قابل قدردانی انجام داد؛ گام اول توقف ابلاغ قانون حجاب و عفاف و بعد از آن برداشتن گام اول فرآیند رفع فیلترینگ است. این دو اتفاق خوب و قابل تقدیر از منظرهای مختلفی قابل بررسی است. درحالی که انتظار من از دولت این است که بتواند افق‌های روشن‌تری را فراروی مردم باز کند. اینکه دولت تا این لحظه جلوی مداخلات را گرفته و تسلیم تصمیم‌های نامناسب نشده است، اتفاقی مثبت و خوب است. اما انتظار برداشتن گام‌های بلندتر از سوی دولت هم وجود دارد. در این میان نباید از وجود مخالفان جدی دولت هم به‌سادگی گذر کرد. اما در هر صورت پزشکیان باید قانون اساسی را میان خود و مخالفانش حکم قرار دهد، مخالفانی که بزرگ‌ترین مشکل شان این است که قانون را آنگونه که دوست دارند تفسیر می‌کنند نه آنطور که وجود دارد.»

جواد حسینی‌کیا نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی هم در گفت‌وگو با ایسنا به برخی ابهامات در مورد رفع فیلترینگ واتس‌آپ و گوگل‌پلی پاسخ داد و تاکید کرد که مردم بدانند قرار نیست تک تک پیام‌های کاربران در سکوهای ایرانی و خارجی خوانده شود.

هم‌چنین محمد مهاجری با اشاره به تلاش دولت در رفع فیلترینگ فضای مجازی و تشکر از آن‌چه انجام شده در عین حال این اقدام را پاسخ به مطالبات مردم ندانسته و نوشته است: « باز هم مجبوریم از فیلترشکن استفاده کنیم. چه واتساپ و گوگل‌پلی فیلتر باشد چه نباشد. حکمرانی فضای‌مجازی هنوز در دست فروشندگان ‎فیلترشکن است.»

روزنامه فرهیختگان با انتخاب عنوان «تصمیم اجتماعی » برای تیتر یک خود  رفع فیلتر واتساپ و گوگل پلی در دولت چهاردهم را اقدامی مثبت ارزیابی کرده است.

از سوی دیگر روزنامه کیهان در بخشی از مطلب کنایه‌آمیزی که امروز؛ ۵ دی ۱۴۰۳ منتشر کرده نوشته است: « ... ولی قرار بود مثل همه کشورهای دیگر دنیا، ابتدا این سکوهای اینترنتی (پلتفرم‌ها) را مدیریت کنند و سپس از آن‌ها رفع فیلتر بشود، نه این که مدیریت فضای مجازی را به بیگانگان بسپارند!گفت: تازه با افتخار گفته‌اند؛ این گام اول رفع فیلترینگ است و امیدواریم با قدرت ادامه پیدا کند! »

روزنامه هم‌میهن هم در شماره امروز روزنامه خود درباره اقدام اخیر دولت در گام اول رفع فیلترینگ نوشته است: «اصولاً سیاست گام به گام در جایی موضوعیت دارد که اولاً پروژه‌ای رو به کمال مدنظر باشد و این تکامل به صورت دفعی و یک جا قابل تحصیل نباشد و ثانیاً در پایان هر گام نیاز به ارزیابی نتایج مثبت و منفی کار باشد که بتوان بر مبنای آن برای برداشتن گام بعدی تصمیم درست را گرفت.  انتظار بود همه پلتفرم‌ها و به‌خصوص پراستفاده‌ترین آنها مانند یوتیوب و اینستاگرام و تلگرام که به تعبیر و تاکید مکرر شخص رئیس‌جمهور با زندگی و کسب و کار و حتی علوم و فنون جامعه سر و کار دارند رفع فیلتر شوند.»

روزنامه ایران هم برای تیتر یک خود عنوان «سکوی آزادسازی» را انتخاب کرده و در گزارشی درباره مزایای اقتصادی و تکنولوژیک آزادسازی واتس آپ و گوگل پلی ، کسب و کارها را برندگان تصمیم چهارم دی دولت دانسته است.

روزنامه شرق امروز با تیتر «یک گام به پیش» و روزنامه همشهری با تیتر «گام نخست اصلاحات مجازی» منتشر شده‌اند.

حسنعلی اخلاقی امیری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفته است: برنامه‌ریزی انجام شده از سوی شورای عالی فضای مجازی برای رفع فیلترینگ شامل ۱۰ سیاست و ۳۰ گام اجرایی است. بر اساس این سیاست‌های ۱۰ گانه تدوین شده در شورای عالی فضای مجازی، پلتفرم هایی که با این شورا و سیاست های ۱۰ گانه آن هماهنگ باشند، به ترتیب رفع فیلتر می شوند، که در گام اولیه واتساپ گوگل پلی شروط ایران را پذیرفتند و رفع فیلتر شدند.

در اولین روز پس از اعلام این خبر برخی از رسانه‌ها فعالیت خود را در واتساپ آغاز کردند. /ایسنا