به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین نشریه کامرسانت روسیه با عنوان «کنترل مجدد عثمانی بر ایا صوفیه» به تصمیم تازه اردوغان رئیس جمهور ترکیه درباره مسجد تاریخی اباصوفیه پرداخت و نوشت:
به اعتقاد همصحبتان نشریه «کامرسانت» در آنکارا، این تصمیم کاملا، به رجب طیب اردوغان تعلق دارد و پاسخگوی اهداف سیاسی وی می باشد. در این میان، روشن است که او به طور کامل، موفق به رسیدن اهدافش نخواهد شد و پیامدهای آن در عرصه سیاست خارجی بسیار جدی خواهد بود.
کلیسای ارتودوکس روسیه به این تصمیم دولت ترکیه واکنش تندی نشان داده است. به اعتقاد این کلیسا، تهدید برای ایا صوفیه – تهدید برای تمامی تمدن مسیحیت به شمار می رود. میلیون ها مسیحی نگران این تصمیم هستند».
در روز 2 ماه ژوئیه، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، خاطر نشان کرد: «ایا صوفیه جزء میراث فرهنگی و جهانی یونسکو است و از این رو، ما خواهان حفظ موقعیت قبلی این مکان تاریخی هستیم».
یاشار یاکیش، از نمایندگان پارلمان ترکیه، باور دارد که تمامی این خشم های جهانی فروکش خواهد کرد. اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، نیز چنین عقیده ای دارد. به گفته او، ایا صوفیه باید مسجدی برای مسلمانان باشد و مومنین حق اقامه نماز در آنجا را داشته باشند.
به اعتقاد تیمور احمداف، کارشناس شورای روسیه در امور بین الملل، واکنش های جامعه مسیحیت نشان می دهد که رجب طیب اردوغان در اجرای این تصمیمش دچار مشکلاتی خواهد شد. او گفت: «یکی از اهداف بازبینی وضعیت ایا صوفیه، ایجاد تفرقه در میان نیروهای مخالف بوده است. در میان آنان، هم مسلمانان حضور دارند و هم، مسیحیانی که با یکدیگر علیه دولت ترکیه متحد شده اند. اگرچه، انتخابات زود هنگام ریاست جمهوری و پارلمان در سال 2018 میلادی در ترکیه برگزار شد، اما احتمال دارد، اردوغان با مشکلات سیاسی مواجه شود. وضعیت اقتصادی در ترکیه چندان خوشبینانه نیست و از این رو، احتمال دارد، دولت مشروعیت خود را از دست دهد. از این رو، دولت به دنبال ایجاد تفرقه میان مخالفان مسیحی و مسلمان است. در صورتی که نیروهای مخالف اتحاد خود را حفظ کنند، دولت نیز در این زمینه کوتاه خواهد آمد».