سعید خطیب‌زاده روز سه شنبه در نشست خبری درباره نشست وزیران خارجه همسایه افغانستان در تهران گفت: اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان فردا با حضور ۶ کشور همسایه افغانستان به اضافه روسیه به صورت حضوری برگزار می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: وزیران خارجه ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان حضوری و وزیران خارجه چین و روسیه به صورت آنلاین در این نشست حضور خواهند داشت. البته نمایندگان این دو کشور به صورت حضوری در این نشست در محل وزارت خارجه شرکت می‌کنند.
خطیب زاده با بیان اینکه رییس جمهوری جلسه را افتتاح و سخنرانی می‌کند، اظهار کرد: سفیران کشورهای مستقر هم فردا در این نشست حضور خواهند داشت.
وی افزود: چند ساعت از این جلسه، محتوایی ادامه می‌یابد و تلاش می‌شود بیانیه‌ای به اجماع کشورهای همسایه برسد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: فردا دبیرکل سازمان ملل هم پیامی به این نشست صادر خواهد کرد. این پیام دبیرکل سازمان ملل برای نشست تهران به این معنا است که جمهوری اسلامی کانون دیپلماسی فعال در منطقه خواهد بود که برای کمک به صلح و ثبات در منطقه قدم برمی‌دارد.
خطیب زاده اظهار کرد: فردا نگاه‌ها به تحقق اراده مردم افغانستان و آینده این کشور معطوف خواهد بود. آنچه که مردم افغانستان از کشورهای مثل جمهوری اسلامی ایران انتظار دارند، این است که کمک کنند اراده آنها محقق شود. ما امروز میزبان چهار میلیون افغانستان هستیم که بسیاری از آنها از نخبگانی هستند که با ما صحبت می‌کنند و انتظاراتشان را بیان می‌کنند. مردم افغانستان در داخل افغانستان هم همین صدا را دارند.
وی ادامه داد: تصور من این است که هیئت حاکمه افغانستان باید گوش شنوایی برای شنیدن اراده و خواست مردم افغانستان داشته باشد و در این صورت قطعا می‌تواند به عنوان یک هیئت حاکمه مسئول خود را نشان بدهد برای اینکه نسبت به ایجاد یک دولت پایدار فراگیر متشکل از همه اقوام و قومیت‌ها در افغانستان زمینه سازی کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد: این نشست که برای تشریک مساعی کشورهای همسایه افغانستان و برای ایجاد صلح پایدار در افغانستان برگزار می‌شود، در ادامه نشست مجازی وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان چندی پیش است. شرکت کنندگان در آن نشست به اصول پایه‌ای رسیدند از جمله اینکه آینده افغانستان براساس خواست و اراده مردم این کشور باید شکل بگیرد. همچنین در اجلاس اول توافق شد دولت فراگیر در این کشور ایجاد شود دولتی که در چارچوب آن می‌توان به یک افغانستان با ثبات که بخشی از ترتیبات همکاری های منطقه ای فراگیر باشد، فکر کرد. علاوه براین این دولت باید مدنظر افغانستان باید بازتاب دهنده ترکیب جمعیتی و قومی افغانستان باشد.
خطیب زاده با بیان اینکه جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته در کنار مردم افغانستان بود و میزبان چهار میلیون اتباع افغانستانی در داخل ایران است ؛ مهمانان عزیزی که در کنار همه شهروندان ایرانی زندگی می‌کنند و درس می خوانند.
وی با اشاره به تحولات اخیر افغانستان ادامه داد: این تحولات موج جدیدی از آوارگان و بیجا شدگان و پناهجویان را به وجود آورد که به رغم همه مشکلات و تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه آمریکا، سختی‌های جدیدی برای ایران ایجاد کرد. نهادهای بین المللی موظف هستند به مسئولیت خود در قبال کشورهای میزبان از جمله ایران که میزبان این تعداد پناهندگان هستند، عمل کنند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: وضعیت امروز افغانستان همراه با نگرانی‌ها، ملاحظات و در عین حال امیدهایی همراه است که امیدوارم بدون دخالت خارجی و با توجه به اراده مردم شاهد ساز و کار فراگیر در داخل افغانستان باشیم.برای ما مردم افغانستان، صیانت از آنها و پاسداشت حقوق آنان در اولویت اول است.
خطیب زاده گفت: امروز افغانستان شاهد ناامنی است و مردم افغانستان در فشارهای اقتصادی زیادی قرار دارند و باید شرایط اقتصادی مردم افغانستان را تسهیل کنیم و روابط تجاری خود را با این کشور کاهش ندهیم و قطع نکنیم و ارسال مایحتاج اولیه افغانستان را همچنان ادامه دهیم.
وی با اشاره به وضعیت امنیتی افغانستان اظهار کرد: بمب گذاری‌ها و اقدامات تروریستی در شهرهای مختلف افغانستان بسیار نگران کننده است و این نگرانی در مورد احتمال حضور تروریست و خشونت در این کشور وجود دارد. هیچ طرفی نمی‌تواند بپذیرد افغانستان از حیث امنیتی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به عقب برگردد. بنابراین تلاش می‌شود با کمک همه مردم افغانستان از این شرایط به سلامتی عبور کنند.
سخنگوی وزارت خارجه اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران از روز نخست به عنوان یک کنشگر فعال بر عدم دخالت های خارجی و حفظ استقلال و تمامیت ارضی مردم افغانستان تاکید کرده و بر آن احترام می‌گذارد و در کنار آن هم همراه مردم افغانستان است و تلاش می کند مردم افغانستان بخش اساسی خواسته‌های خود را محقق کنند.
خطیب زاده یادآورشد: فردا وزیران امور خارجه نگاه رسمی دولت‌های متبوع خود را بیان خواهند کرد اما ماحصل آنچه به عنوان فرار مفتضحانه آمریکا از افغانستان بعد از دودهه اشغال و اعمال خشونت در افغانستان شاهد بودیم، جز تخریب بنیان‌های اجتماعی، سیاسی و امنیتی افغانستان نبوده است.
وی تصریح کرد: بسیاری از کشورها بر این موضوع اتفاق نظر دارند که آمریکا از عوامل اصلی وضعیت امروز افغانستان است. البته آسیب‌شناسی و یافتن ریشه‌های وضعیت افغانستان بخشی از نشست فردا خواهد بود اما اصل آینده افغانستان است و حاکمیتی که با خواست و اراده مردم آن کشور شکل بگیرد.
سخنگوی وزارت امورخارجه افزود: آنچه افغانستان از کشورهای همسایه به ویژه جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد این است که حکومت خود را بر اساس اراده مردم تشکیل دهد تصورم این است هیات حاکمه افغانستان باید گوش شنوایی برای خواست مردم افغانستان داشته باشد و با این کار می‌تواند به عنوان یک هیات حاکمه مسئول خود را نشان دهد تا نسبت به ایجاد دولت پایدار فراگیر متشکل از همه اقوام و قومیت ها در افغانستان اقدام کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشور در پاسخ به این پرسش ایرنا آیا از خود کشور هم افغانستان هم در نشست فردا نماینده ای حضور دارد یا نه گفت: ساز و کار وزیران خارجه کشورهای همسایه این است که به اجماع برسند. قومیت‌های مختلف داخل و خارج از افغانستان برای حضور در این اجلاس اعلام آمادگی کردند و درخواست‌هایی از برخی کنشگران فعال در داخل و خارج از افغانستان داشتیم.
وی یادآورشد: از آنجایی که همه کارها در این ساز و کار، به صورت اجماعی است فردا این درخواست‌ها توسط میزبان که جمهوری اسلامی ایران است، ارائه خواهد شد و بر اساس این سازوکار تصمیم‌گیری خواهد شد.
خطیب زاده افزود: نسبت به بخشی از این درخواست‌ها در نشست بعدی که احتمالاً در پکن خواهد بود تصمیم‌گیری خواهد شد. در نشست تهران فعلاً حضور کشورهای همسایه افغانستان را خواهیم داشت. بخشی از این نشست درخواست‌ها و پیشنهادهایی می‌پردازد که خارج از این چارچوب دریافت کردیم.
خطیب زاده یادآور شد: در نشست اول که به صورت مجازی برگزار شد روسیه حضور نداشت. این کشور درخواست حضور در اجلاس را کرد که در نشست اول این درخواست مطرح و درباره آن توافق شد و در نشست دوم در تهران حضور دارد. /ایرنا
