ایسنا: سخنگوی وزارت امور خارجه در آخرین نشست مطبوعاتی خود در سال ۱۴۰۰ که در محل وزارت خارجه با حضور تعدادی از خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شده بود در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه در روز شنبه وزیر خارجه عراق در حاشیه نشست آنتالیا اعلام کرده بود که در روز چهارشنبه پنجمین دور مذاکرات ایران و عربستان در بغداد برگزار می‌شود اما دیروز رسانه ها اعلام کردند که ایران به صورت یک طرفه انجام این مذاکرات را معلق کرده است و علت این تصمیم چیست و برخی می‌گویند این تصمیم به خاطر اعزام اخیر تعدادی از شیعیان در عربستان صورت گرفته است، اظهار کرد: تاریخی توسط دوستان ما در عراق برای انجام دور پنجم گفت‌وگوها بین ایران و عربستان اعلام شده بود. من هفته قبل هم اعلام کردم که رفت و برگشت‌هایی برای اعلام یک تاریخ وجود داشته اما همزمان اعلام کردم و می‌توانم بگویم که این تاریخ قطعی نیست. به محض اینکه این تاریخ قطعی شود و دو طرف درباره تاریخی توافق کنند این موضوع اعلام خواهد شد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با علت سفر وزیر خارجه به مسکو نیز گفت: آقای امیرعبداللهیان در این سفر در مورد چند موضوع دوجانبه و همچنین تحولات وین رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی با مقامات مسکو خواهند داشت. یکی دیگر از محورهای رایزنی‌ها در این سفر تحولات اوکراین است. ما همه باید مسئولانه کمک کنیم که این جنگ به مناطق دیگر سرریز نکند چرا که اوراسیا دیگر تحمل جنگ و بحران دیگری را ندارد.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با مذاکرات وین و اینکه مقامات تهران تأکید دارند که زیاده‌خواهی‌های جدید آمریکا مانع حصول توافق شده است، تصریح کرد: آنچه که در وین امروز با بازگشت هیئت ها به پایتخت‌های خود انجام شده یک تنفس و توقف کوتاه است. برخی البته از لفظ بن بست و اتمام مذاکرات نام بردند که من در این ارتباط توضیح دادم. این تنفسی است که به درخواست هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام انجام شده است.
خطیب‌زاده با بیان اینکه هیئت‌های مذاکره‌کننده در حال حاضر در پایتخت‌های خود به سر می‌برند، تصریح کرد: فرو کاستن آنچه که در وین اتفاق می‌افتد به یک یا دو عامل، روشن کننده وضعیت نیست.
وی با تأکید بر اینکه ما اکنون در نقطه اعلام توافق قرار نداریم آن هم به این دلیل که برخی مسائل کلیدی و محدود باقی مانده که باید در واشنگتن تصمیمات مربوط به آن اتخاذ شود، افزود: به محض اتخاذ تصمیمات لازم در واشنگتن در نقطه‌ای هستیم که به وین برگردیم و توافق نهایی را صورت دهیم. اکنون منتظر شنیدن پاسخ آمریکا هستیم. البته رایزنی‌ها در سطوح مختلف ادامه دارد.
وی در همین ارتباط تصریح کرد: وزیر امور خارجه و وزرای خارجه دیگر کشورهایی که در برجام حضور دارند مدام با یکدیگر در تماس و رایزنی هستند. مذاکره‌کنندگان ارشد نیز در تماس هستند. در ادامه این رایزنی‌ها فردا آقای امیرعبداللهیان راهی مسکو می‌شوند و انشاءالله این رایزنی‌ها ادامه خواهد داشت.
خطیب‌زاده گفت: من به شما و ملت عزیز ایران این نکته را مجددا تأکید می‌کنم آنچه که برای ما در این مسیر چراغ راهنما و چارچوب حرکت است، تحقق منافع قطعی ملت ایران است و این منافع قطعی است که چارچوب‌های مذاکرات و توافق نهایی را مشخص می‌کند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه به نظر وی چه زمانی هیئت‌ها بار دیگر به وین بازخواهند گشت و آیا تاریخی برای بازگشت هیئت‌ها جهت ادامه رایزنی‌ها مشخص شده است، تصریح کرد: من الان نمی‌توانم تاریخی برای بازگشت هیئت‌ها به وین بگویم چرا که تاریخ را آقای بورل و مورا اعلام می‌کنند.
خطیب‌زاده گفت: ما این آمادگی را داریم که اگر همین امروز آمریکا به مباحث باقی مانده در این مذاکرات پاسخ دهد فردا به وین برگردیم.
وی تصریح کرد: برداشت و پیش‌بینی من این است که این توقف طولانی نخواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد موضوع تبادل زندانیان بین ایران و انگلیس و برخی از اخبار منتشر شده در این زمینه گفت: مباحث به صورت موازی در این زمینه به جلو رفته است. تفاهمات اولیه حاصل شده است و امیدواریم این تفاهمات را اجرایی و نهایی کنیم. قبلا نیز تفاهم اولیه در این زمینه انجام شده بود ولی به مرحله اجرا نرسیده بود و نهایی نشده بود و اکنون باید ببینیم که آیا این تفاهمات مجدد را طرف‌های مقابل اجرایی می‌کنند یا شب اجرا مسیر دیگری را پیگیری می‌کنند.
خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با حمله بامداد یکشنبه سپاه پاسداران به یکی از مقرهای رژیم صهیونیستی در اربیل عراق و موضع وزارت خارجه در این زمینه گفت: آنچه مشخص است این است که دولت مرکزی عراق مسئولیت قطعی دارد برای اینکه جغرافیای عراق محل تهدیدی برای کشور همسایه آن یعنی ایران نباشد. متأسفانه در تمامی تذکراتی که در این زمینه به دولت مرکزی عراق بارها داده شده است خاک عراق مورد سوءاستفاده طرف‌های ثالث قرار گرفته است. از جمله گروه‌های ضد انقلاب و گروهک‌های کرد تروریستی ضد ایران. آمریکا نیز از داخل عراق عملیات نظامی علیه ایران انجام داده و رژیم اشغالگر قدس نیز پایگاه‌های خرابکاری در عراق دارد. مکررا در این زمینه به دولت عراق تذکر داده شده، در این ارتباط صحبت شده که دولت عراق به این مسائل توجه کند.
وی تصریح کرد: آنچه که به دولت عراق اعلام کرده‌ایم این است که شرط دوستی، احترام به منافع و حاکمیت و مهمتر از همه حفظ پایداری این روابط است. متأسفانه تذکرات ما در این زمینه نادیده گرفته شد و در همین چارچوب یکی از کانون‌های دسیسه و خرابکاری علیه ایران به صورت مسئولانه مورد حمله قرار گرفت.
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا به نظر وی اقدام اخیر سپاه در این منطقه مانع ادامه فعالیت های خرابکارانه در مرز ایران و عراق می‌شود یا نه، تصریح کرد: ما امیدواریم که پیام گرفته شده باشد. ما به صورت سیاسی، دیپلماتیک و غیراعلامی نیز قبلا پیام‌هایی را فرستاده بودیم ولی در نقطه‌ای قرار گرفتیم که به این پیام‌ها بی‌توجهی می‌شد و امنیت مرزهای ما خدشه‌دار شده بود.
وی ادامه داد: برخی از کشورهایی که در نقض مکرر حاکمیت دیگر کشورها از جمله کشور همسایه شان عراق نقش داشته‌اند و نیروهایی را فرستاده بودند و حاکمیت کشور همسایه خود را مورد تعرض قرار داده بودند از آن‌ها این روزها برخی از اظهارات را می‌شنویم که من در اینجا توجه آن‌ها را به این موضوع جلب می‌کنم که به مسئولیت خود بیش از پیش توجه کنند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به بی‌عملی آمریکا در مذاکرات وین ما تا کی می‌خواهیم معطل آمریکا و برجام بمانیم، تصریح کرد: ما در دولت سیزدهم دو مسیر را پیگیری کردیم که مسیر اول مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها است. ما هیچ چیز را در دولت معطل گفت‌وگوها در وین نکرده و نخواهیم کرد و همه طراحی‌ها در وزارتخانه‌های مختلف مبتنی بر نیازهای اولیه کشور، اقتصاد مقاومتی، تاب‌آوری کشور و خنثی سازی تحریم‌ها طراحی شده است. در مسیر دوم که پیگیری می‌شود و وزارت خارجه مسئول پیگیری آن است مسیر رفع تحریم‌ها است.
وی ادامه داد: مادامی که امید داشته باشیم حقوق ملت ایران در چارچوب خط قرمزهای تعیین شده و مصالح اندیشیده شده حفظ شود در وین حضور خواهیم داشت ولی همان طور که گفتم ما هیچ چیز را معطل وین نکرده و نخواهیم کرد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در ارتباط با اینکه برخی از مقامات آمریکایی گفته‌اند در صورت کوتاه نیامدن روسیه از خواسته‌های مطرح شده در برجام ممکن است بدون حضور روسیه توافق انجام دهیم و یا اینکه به سمت توافق موقت برویم و اینکه روسیه در توافق نباشد و موضع ایران در این ارتباط چیست، تصریح کرد: آمریکا باید اول برادری خود را ثابت کند و بعد ادعای ارث و میراث کند. آمریکا خود عضو برجام نیست که بخواهد درباره برجام، چگونگی برجام و اعضای برجام تصمیم بگیرد. بهتر است اول عضو متعهد برجام شود و بعد در خصوص اعضای دیگر صحبت کند.
خطیب‌زاده افزود: رویه‌های برجام کاملا روشن و مشخص است و همه ما باید کمک کنیم که با یک تصمیم اجماعی انشاءالله به یک توافق خوب برسیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با سفر وزیر خارجه به لبنان و اینکه امروز یک رسانه لبنانی اعلام کرده که فردا وزیر خارجه ایران به بیروت سفر خواهد کرد، تصریح کرد: سفر آقای امیرعبداللهیان به لبنان در دستور کار است و در حال تعیین زمان آن هستیم ولی فردا نیست.
وی ادامه داد: آقای امیرعبداللهیان ابتدا عازم روسیه خواهند شد و بعد عازم تعدادی از کشورهای منطقه در حوزه شامات خواهند بود. ایشان چند سفر منطقه‌ای دیگر نیز در دستور کار دارند. ما دعوت برای شرکت در نشست سازمان همکاری‌های اسلامی در پاکستان را نیز داریم.
خطیب‌زاده در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با اخبار منتشر شده مبنی بر اینکه قطر به عنوان میانجی بین ایران و آمریکا عمل می‌کند، تصریح کرد: قطر از دوستان ما است و مثل برخی دیگر از کشورهای حوزه خلیج فارس حساسیت بالایی دارد و با حساسیت تحولات را پیگیری می‌کند. چه در حوزه پیرامونی و چه در گفت‌وگوها در وین. ما همواره در تهران میزبان آن‌ها بوده‌ایم. آقای امیرعبداللهیان نیز سفری به قطر داشتند. در حاشیه مجامع بین‌المللی نیز رایزنی‌ها بین مقامات دو کشور انجام شده و ما در همین چارچوب چندی پیش شاهد سفر آقای رئیسی به قطر بودیم. این تحولات باعث شده که این رایزنی‌ها نزدیک شده باشد و در همین بستر رایزنی و تعاملات بین دو کشور ادامه دارد.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد محکوم کردن حمله سپاه به یکی از پایگاه‌های رژیم صهیونیستی در اربیل از سوی برخی از دولت‌ها و رسانه‌های غربی گفت: برخی از رسانه‌های غربی که به برخی از دولت‌های خاص نزدیک‌اند تلاش می‌کنند از هر موضوعی برای پیشبرد اهداف خودشان استفاده کنند. کشورهایی که شریک جنایات رژیم اشغالگر قدس هستند طبیعی است که اگر کانون‌های دسیسه و توطئه این رژیم از بین برود از این موضوع ابراز ناراحتی می‌کنند.
وی افزود: آن ها خودشان بهتر می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران یک کنشگر با اقتدار است که درباره منافع و امنیت ملی خود با کسی مصالحه نمی‌کند و مسئولانه رفتار می‌کند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سال دیگری در ارتباط با اخبار منتشر شده مبنی بر اعزام نیروهای خارجی به اوکراین ودیگر مسائل مرتبط در این زمینه گفت: ما نیز این اخبار را در رسانه‌ها شنیده‌ایم. برخی شواهد و مدارک نیز به ما رسیده است. البته باید این‌ها همه اعتبارسنجی شود. در وضعیت خاصی در جنگ اوکراین هستیم و نباید به هر روایتی بدون راستی‌آزمایی توجه کنیم. همان طور که گفتم ما این گزارش‌ها را دیده‌ایم، به حساسیت پیگیری می‌کنیم. ایران همه را از تکرار مدل‌های جنگ در منطقه به ویژه در شامات برحذر می‌دارد. ما تأکید بر این داریم که این جنگ نباید به مناطق دیگر سرریز شود. ممکن است برخی از سودجویان از جمله قاچاقچیان انسان به بهانه های مختلف وارد این مباحث شوند که هم وطنان ما باید به آن توجه کنند.
وی همچنین با اشاره به برگزاری جلسه ستاد اوکراین وزارت خارجه با حضور وزیر خارجه در هفته قبل تصریح کرد: وزارت خارجه در این مدت تلاش کرد که با سلامتی اتباع ایرانیان را از اوکراین خارج کند و کار سختی خواهد بود که برخی از ایرانیان بخواهند جان خود را توسط قاچاقچیان انسان به خطر بیاندازند.
خطیب‌زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره اظهارات کمیسر عالی حقوق بشر در ارتباط با وضعیت حقوق بشر در ایران گفت: به رغم تعاملات مثبت بین ایران و کمیسر عالی حقوق بشر، بیان این ادعاهای بی اساس در اظهارات ایشان و منتسب کردن برخی از ادعاها از سوی ایشان به ایران نه تنها غیرسازنده است بلکه مخرب روابط هم تلقی می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه افزود: ایران فارغ از این نمایش‌های گاه و بی‌گاهی که برخی از مجامع به ظاهر حقوق بشری دارند، برای ارتقای مفهوم عالی حقوق بشر، تعهد قطعی دارد و این برگرفته از ذات مفاهیم و ارزش های متعالی است که انقلاب ایران به همراه آورده است. لذا ما فارغ از آنجه که آن‌ها نسبت می‌دهند برنامه‌هایی برای ارتقای حقوق بشر داریم و توصیه‌ام به کمیسر عالی این است که در مسیر گفت‌وگوها و تعاملات جلو برود.
خطیب‌زاده افزود: متأسفیم در حالی این اظهارات مطرح می‌شود که حجم گسترده‌ای از نقض بدیهیات حقوق بشر توسط متحدان و دوستان برخی قدرت‌ها انجام می‌شود و این واقعا نقطه شرمی برای مدعیان حقوق بشر است.
وی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد حمله موشکی اخیر سپاه به یکی از مقرهای جاسوسی رژیم صهیونیستی در اربیل وبرخی از مسائل مطرح شده در این زمینه گفت: به هیچ وجه پذیرفته نیست که یکی از همسایگان ما که روابط عمیقی با ما دارد و در سطوح مختلف تعامل بین دو کشور وجود دارد کانون ایجاد تهدید برای ایران باشد. این کانون تهدید شدن به یک کشور ثالث برنمی‌گردد. رژیم صهیونیستی بارها و بارها از داخل خاک عراق ناامنی ایجاد کرده است. برخی تجمعات ضد انقلاب در اقلیم کردستان و گروه‌های تروریستی در این منطقه صورت گرفته است. در یک سال گذشته چندین بار به دولت مرکزی عراق در این زمینه تذکر داده شده است. در خفا و به صورت آشکارا تأکید شده که اجازه ندهند که مرزهای عراق مرزهای ناامنی برای ایران باشد.
وی گفت: ایران تحمل نمی‌کند که کانونی در نزدیکی مرزهایش، کانون خرابکاری و اعزام گروه های تروریستی به داخل ایران باشد. چه توسط گروه های ضد انقلاب و چه توسط رژیم صهیویستی در داخل منطقه اقلیم. بارها در ملاقات مختلف این موضوع گفته شده است. انتظار جمهوری اسلامی ایران از دولت مرکزی عراق این است که یک بار برای همیشه به این وضعیت پایان دهد و اجازه ندهد که مرزهایش مورد سوءاستفاده قرار گیرد.
خطیب زاده گفت: رژیم اشغالگر قدس بداند که ما اشراف اطلاعاتی نسبت به تمامی نقاطی که حضور دارد، داریم و اگر امروز به صورت آشکارا اعلام می شود برای این است که پیام دقیق‌تری را دریافت کند وگرنه از موارد قبلی نیز آگاه است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگری در مورد تنفس ایجاد شده در جریان مذاکرات وین و پیش شرط های طرف روسی در این مذاکرات و نقش این کشور در توقف مذاکرات گفت: ما طرف ثالثی در برجام نداریم. چهار کشور عضو برجام هستند. به علاوه ایران، کمیسیون مشترک برجام هم با حضور تمامی اعضا شکل می‌گیرد.
وی تأکید کرد: نباید فراموش کنیم آنچه که در وین رخ می‌دهد برای اطمینان از بازگشت قابل راستی آزمایی و متعهدانه آمریکا به برجام است و اینکه آمریکا به تعهداتش ذیل این توافقنامه بین‌المللی که دارای مصوبه شورای امنیت سازمان ملل است، عمل کند.
خطیب‌زاده گفت: همان طور که پیش از این نیز اعلام کرده‌ایم آنچه موضوع مذاکره بوده تعهدات آمریکا بوده است.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تشریح کرد: بایدن رئیس جمهور آمریکا بعد از چند ماه مکث و بی‌عملی مسیر مذاکرات پیچیده کمیسیون مشترک برجام را انتخاب کرد ولی متأسفانه در این مسیر هم، مسیر حفظ میراث شکست خورده ترامپ را انتخاب کرده است.
خطیب‌زاده ادامه داد: متأسفانه دولت بایدن در مذاکرات وین هر روز یک کنش از خود نشان داد ماه‌ها به طول کشیدن برجام و مذاکرات وین برای این است که فکر می‌کند با اعلام ضرب‌الاجل و هیجانات رسانه‌ای و بیان روایت‌های غلط می‌تواند ایران را از منافع حقه خود محروم کند.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: امروز وین آینه رفتارهای غیرسازنده دیروز آمریکا است.
وی همچنین با بیان اینکه ما در نقطه توافق قرار نداریم، افزود: اگر در نقطه توافق قرار بگیریم این موضوع را با صدای رسا و شفاف به ملت ایران بیان می‌کنیم و همان طور که پیش از این گفتم موضوعات و مباحث باقی مانده بین ما و آمریکا نیازمند تصمیمات سیاسی در واشنگتن است که هنوز این تصمیمات به ما اعلام نشده و اگر اعلام شود به وین برمی‌گردیم.
