آخرین جزئیات انتخابات ۱۴۰۰ از زبان رئیس ستاد انتخابات کشور

ایسنا: جمال عرف در تشریح فرآیند انتخابات‌های سال ۱۴۰۰، گفت: ما با توجه به وجود شرایط کرونایی، پروتکل‌های اجرایی انتخابات‌های برگزار شده در کشورهای مختلف را بررسی کردیم و در نهایت برای افرادی که رای می‌دهند و عوامل اجرایی انتخابات، پروتکل‌هایی را تدوین کردیم. در هر شعبه دو قسمت وجود دارد. یکی، مردمی که مراجعه می‌کنند برای رای دادن که حداکثر یک ساعت برای رای دادن در شعبه حضور دارند و با نرم‌افزاری می‌توانند نزدیک‌ترین شعبه و خلوت‌ترین شعبه را انتخاب کنند. اما عوامل اجرایی ۲۴ ساعت تا ۷۲ ساعت باید در شعبه حضور داشته باشند. بر همین اساس پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی را تدوین کرده‌ایم. مردم باید مطمئن باشند که سلامت آنها در مقام اول قرار دارد.

وی افزود: برای انتخابات سال آینده شعب را افزایش داده‌ایم. در گذشته ما کمی بیشتر از ۶۲ هزار شعبه داشتیم که با بحث‌های انجام‌شده و پالایش صورت‌گرفته توسط بخشداران و فرمانداران و آخرین وضعیت‌ها درکل کشور ۱۰ درصد افزایش صندوق‌ها را داشته‌ایم. از سوی دیگر نرم‌افزاری تحت عنوان شعبه‌یاب طراحی شده که از طریق موبایل و فضای اینترنت، نزدیک‌ترین و خلوت‌ترین شعبه به منزل افراد رای‌دهنده مشخص خواهد شد.

وی ادامه داد: برای فردی که به شعبه مراجعه می‌کند این همه دستورالعمل‌های بهداشتی و همچنین مواد بهداشتی و در صورت لزوم ماسک و دستکش در نظر گرفته خواهد شد. تجربه انتخابات سال گذشته نشان داد که بهتر است هر فردی خودکاری برای رای دادن به همراه داشته باشد. از سوی دیگر در ساعت ۲۴ روز ۲۸ خرداد که شعبه‌ها بسته می‌شوند عوامل باید شمارش آراء را آغاز کنند که در حال طراحی پروتکل‌های بهداشتی برای این مرحله نیز هستیم.

رئیس ستاد انتخابات کشور در تشریح فرآیند ثبت‌نام انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز گفت: امروز با دستور وزیر کشور شکل‌گیری هیات‌های اجرایی و شروع انتخابات رسما اعلام شد و این دستور به فرمانداران، استانداران و بخشداران ابلاغ شده تا هیات‌های اجرایی از فردا کار خود را شروع کنند. به این ترتیب ۳۰ نفر به عنوان هیات اجرایی به هیات نظارت معرفی خواهند شد و این فرآیند انجام خواهد شد تا در روز بیستم نیز ثبت‌نام انتخابات شوراهای اسلامی شهر شروع شود.

وی تاکید کرد: در مسیر ثبت‌نام کاندیداهای شوراهای شهر چهار شکل طراحی شده است: شکل نخست این‌که افراد از طریق نرم‌افزار اقدام به ثبت‌نام کنند که در همین راستا مانوری در سراسر کشور انجام دادیم تا مشکلات نرم‌افزار حل و فصل شود. شکل دوم این است که افراد از طریق کامپیوتر و درگاه اینترنتی اقدام به ثبت‌نام کنند. شکل سوم مراجعه به پیشخوان‌های دولت است که با پرداخت مبلغی بابت خدمات ارائه‌شده می‌توانند ثبت‌نام خود را انجام دهند. به این ترتیب تلاش این است که ثبت‌نام به صورت حضوری انجام نشود اما اگر فردی دسترسی به این سه شکل نداشته باشد، به لحاظ حقوقی ما نمی‌توانیم مانع ثبت‌نام حضوری فرد با مراجعه به فرمانداری شویم. اما درخواست ما این است که با توجه به شرایط کرونا به یکی از سه روش اعلام‌شده اقدام به ثبت‌نام کنند. با توجه به توافق انجام‌شده با هیات نظارت نیاز به حضور افراد برای ثبت‌نام نیست.

عرف تصریح کرد: ما کد ملی افراد را دریافت می‌کنیم و یک کارت حساب بانکی نیز از افراد برای احراز هویت گرفته خواهد شد اما هیچ پولی از این حساب برداشت نخواهد شد و فقط این کار برای احراز هویت است. یعنی از دو کانال کد ملی و حساب کارت بانکی این احراز هویت انجام خواهد شد. افراد مدارک و عکس موردنیاز را بارگذاری می‌کنند و در نهایت پیام و کد رهگیری ثبت‌نام موفقیت‌آمیز برای آنها ارسال می‌شود.

وی در خصوص تبلیغات و تجمعات انتخاباتی نیز گفت: طبیعت انتخابات و فضای انتخاباتی و تبلیغاتی این است که مردم حضور داشته باشند اما در شرایط کرونایی قرار داریم و این موضوع پارادوکسی را ایجاد می‌کند که مقرر شده این پارادوکس را این‌طور حل کنیم که از همه ظرفیت‌های فضای مجازی و رسانه‌ها استفاده کنیم و در اختیار داوطلبین قرار دهیم. در مورد تجمعات اگر در ستاد ملی به این جمع‌بندی برسیم که در یک سالن حداکثر ۱۵ تا ۲۰ نفر می‌توانند قرار گیرند با توجه به شرایط کرونایی هر شهر اقدام خواهیم کرد اما اصل بر عدم حضور است.

وی ادامه داد: در حال حاضر در مورد احزاب مجامع عمومی باید برگزار می‌شد که همه آنها در فضای مجازی بودند. ما نیز در وزارت کشور با همه فرمانداران به صورت مجازی جلسه برگزار کردیم. در حقیقت یکی از کارکردهای این بیماری این بود که به سمت دولت الکترونیک و فضای مجازی برویم. قطعا دستورالعمل‌های این موضوع تهیه و به کاندیداها ابلاغ خواهد شد. یکی از تخلفات ما در این انتخابات عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی خواهد بود.

وی تاکید کرد: از بیستم اسفند به مدت هفت روز تا بیست‌وششم ثبت‌نام شوراهای اسلامی شهر و از ۱۶ فروردین به مدت یک‌هفته ثبت‌نام شوراهای اسلامی روستاها برگزار خواهد شد. یعنی زمان ثبت‌نام این دو متفاوت است.

عرف در خصوص چاپ تعرفه‌های انتخابات سال آینده نیز گفت: بیش از ۲۰۰ میلیون تعرفه برای هر چهار انتخابات تهیه شده و چاپ آنها تقریبا به اتمام رسیده است. این تعرفه‌ها زیر نظر هیات‌های نظارت نگهداری می‌شوند و تا زمانی که به شعبات برسند، در قرنطینه کاملا امن قرار دارند.

رئیس ستاد انتخابات کشور در تشریح شرایط ثبت‌نام در انتخابات شوراها، گفت: در قانون آمده است مثلا افراد فوق دیپلم باشند و همچنین شرایط عمومی را داشته باشند. وقتی افراد ثبت‌نام می‌کنند ادامه فرآیند برای تعیین صلاحیت و همچنین استعلامات مدارک تحصیلی از وزارت علوم انجام می‌شود. برخی استعلامات برخط است و برخی زمان‌بر خواهد بود که سرجمع در فرجه زمانی تعیین‌شده قانونی، تمام استعلامات انجام خواهد شد.

وی در خصوص ثبت‌نام انتخابات ریاست جمهوری گفت: ۲۱ اردیبهشت ثبت‌نام این انتخابات انجام می‌شود و ارسال اسامی و مدارک برای هیات مرکزی نظارت جهت تعیین صلاحیت انجام و نهایتا اعلام اسامی صورت می‌گیرد. ۲۰ روز زمان برای تبلیغات و یک روز سکوت در روز ۲۷ خرداد در نظر گرفته شده و روز بیست‌وهشتم خرداد ۱۴۰۰ نیز انتخابات برگزار می‌شود. بیشترین زمان تبلیغات یعنی ۲۰ روز برای انتخابات ریاست جمهوری در این دوره میتینگ نداریم یا با حداقل افراد و رعایت پروتکل‌ها انجام می‌شود.

رئیس ستاد انتخابات کشور با تاکید بر این‌که از امروز زنگ انتخابات ۱۴۰۰ به صدا درآمده است، افزود: البته ما در وزارت کشور تقریبا از مهر ماه کار خود را برای این انتخابات شامل جانمایی شعب، ارزیابی و آسیب‌شناسی و آموزش عوامل انتخابات آغاز کرده‌ایم. در آموزش عوامل صندوق‌ها از ظرفیت شبکه شاد آموزش و پرورش استفاده خواهیم کرد چرا که بخش زیادی از این عوامل از آموزش و پرورش هستند و آموزش‌های جدی آنها بعد از عید انجام می‌شود و تا خرداد به اتمام می‌رسد.

وی تاکید کرد: در این انتخابات ما شش حوزه میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و در چهار استان نیز میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری را برگزار خواهیم کرد. برای سال ۱۴۰۰ در تهران چهار انتخابات خواهیم داشت که کار بسیار سختی است. استفاده از انتخابات الکترونیک تقریبا برای شوراها در کلان‌شهرها استفاده می‌شود و صندوق‌های الکترونیک برای انتخابات شوراها در کلان‌شهرها استفاده خواهد شد. در تهران هیات نظارت باید اجازه استفاده از صندوق‌های الکترونیک را بدهد که حکم آن این است که پس از پایان انتخابات حداکثر در یک نیمروز می‌توانیم نتایج را اعلام کنیم اما اگر این موافقت انجام نشود پیش‌بینی این است که حداقل سه روز شمارش به طول می‌انجامد که کار بسیار سختی است. لذا خواهش ما از هیات نظارت مجلس این است که در تهران هم مثل کلان‌شهرهایی چون شیراز و مشهد این اجازه را بدهند که دغدغه برای فرمانداری تهران حل شود.

عرف در خصوص افزایش روزهای رای‌گیری در انتخابات سال آینده، گفت: ایده‌ای مطرح شد برای افزایش روزهای رای‌گیری؛ ولی وقتی به قانون مراجعه کردیم دیدیم این اجازه را نداریم اما می‌توانیم افزایش ساعات را داشته باشیم به شکلی که در روز  ۲۸ خرداد به‌جای آغاز رای‌گیری از ۸ صبح، ۶ صبح این کار را انجام دهیم ولی افزایش روزهای رای‌گیری امکان‌پذیر نیست.

وی در خصوص اصلاح قانون و حل مشکل تعداد زیاد ثبت‌نام کنندگان نیز گفت: ما در مهمترین انتخابات کشور یعنی ریاست جمهوری ورودی اصطلاحا بازی داریم. از گذشته صحبت بود که باید شاخصی بگذاریم که هر کسی برای ثبت‌نام اقدام نکند. لذا در مجلس شورای اسلامی مثلا در حوزه تحصیلات الزام کارشناسی‌ارشد را داریم. در ریاست جمهوری نیز می‌توانیم به شکل مشابه عمل کنیم اگر این اتفاق در اصلاح قانون می‌افتاد به ما که مجری هستیم کمک بود.

عرف در خصوص قانون‌مداری و رعایت اصل بی‌طرفی نیز گفت: برای موضوع قانون‌مداری باید به این نکته تاکید کنم که مجریان باید قانون را بدانند که آموزش‌ها در این حوزه انجام شده و خواهد شد و اعلام کردیم ملاک ما برای ارزیابی مجریان، رعایت قانون است. هیچ چیزی بالاتر از رعایت قانون نیست. قطعا مجری نمی‌تواند جانب‌داری کند و مجاز نیستیم گرایش خود را در جریان انتخابات وارد کنیم. در این راستا اعلام کرده‌ایم که باید این موضوع رعایت شود و اگر در مسیر و فرآیند انتخابات متوجه شویم فرماندار یا بخشداری خلاف بی‌طرفی عمل کرده، بی‌شک با آن برخورد می‌کنیم.

رئیس ستاد انتخابات کشور در خصوص فعالیت تشکل‌های قانونی گفت: در قانون سال ۱۳۹۵ نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی دو ساختار حزب و جبهه معرفی شده، پس از ابلاغ این قانون وزارت کشور تلاش کرد که احزاب خود را با این قانون تطبیق دهند. در این راستا ۱۲۱ حزب با قانون جدید خود را تطبیق دادند که می‌توانند فعالیت کنند. ساختار دوم جبهه است که از میان احزاب مجوزدار سه یا چند حزب می‌توانند با یکدیگر ائتلاف کنند. به این‌ترتیب به غیر از حزب و جبهه، از نظر ما سایر تشکل‌ها وجاهت قانونی ندارند. همه کسانی که تحت عنوان شورا و سایر عناوین که در قانون نیامده، بدانند که خود را باید با قانون تطبیق دهند. در حال حاضر ۱۱ جبهه اعلام‌شده و تاییدشده داریم که در آن اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و مستقلین حضور دارند.

وی در خصوص تقسیمات کشوری نیز گفت: معمولا چند ماه به انتخابات مانده به‌ویژه انتخابات مهم ریاست جمهوری و شوراها پرونده جدیدی در حوزه تقسیمات کشوری مطرح نمی‌شود. در همین راستا از اول اسفند پرونده جدیدی نپذیرفته‌ایم و تنها پرونده‌های گذشته بررسی می‌شوند. مسائلی که در این حوزه مطرح می‌شود تا کارهای کارشناسی روی آنها انجام نشود نمی‌توانند محقق شوند. چنین مواردی در شرایط انتخابات می‌تواند شائبه ایجاد کند. بر همین اساس باب این موضوع بسته شده و تنها در سطح استان‌ها ارتقاءهای محدود که پرونده‌های گذشته هستند ممکن است انجام شود.

رئیس ستاد انتخابات کشور در خصوص مشارکت مردم در انتخابات سال آینده گفت: ما امروز که به صحنه نگاه می‌کنیم مسئله عموم مردم، انتخابات نیست و بحث‌های دیگری همچون مسائل اقتصادی و مسائل عید مطرح است. پس از پایان سال و انجام ثبت‌نام‌ها فضا انتخاباتی‌تر خواهد شد. روند رو به رشد است و اگر انتخابات دوره‌های قبل را در نظر بگیریم حداقل کف دوران قبل را خواهیم داشت.