ساخت اجتماعى
نظام اجتماعى بهاروندها براساس خويشاوندى (نسبى و سببي) استوار است. بهاروندها چون ديگر ايلات ايران پدر تبار مىباشند؛ يعنى شناسائى و حقوق اجتماعى فرد در رابطه با پدر و اقوام پدرى مشخص و معين مىگردد. بر اين اساس، ايل بهاروند از تعدادى واحد پدر تبار تشکيل شده است که از کوچکترين واحد تا بزرگترين يعنى ايل، بهشرح زير است:
حونه (خانوار)= بووه يا هوز= تيره= طايفه= ايل.
ايل
ايل، يک واحد سياسى ـ اجتماعى است که از تعدادى طايفه متشکل است. همانگونه که گفتيم، ايل بهاروند از اتحاد دو طايفه تشکيل مىشود. اعضاء ايل، به استثناء تيرههاى حيدرون، رشنو، و کوگانى و همچنين خانوارهائى که از ديگر ايلات به بهاروندها پيوستهاند، خود را از نسل مشخصى به نام بهار مىدانند که بين ۱۲ تا ۱۴ پشتپيش، يعنى در روزگار صفويه و مقارن حکمرانى آخرين اتابک لر يا شهروديخان، مىزيسته است. اولاد اين شخص با گذشت زمان رو به افزايش گذاشته بهتدريج بهصورت تيره و سپس طايفه درآمده سرانجام ايل بهاروند را بهوجود آوردند. اين ايل همزمان با قتل ناصرالدين شاه. يعنى در سالهاى ۱۲۷۴ ـ ۷۵ شمسي، سراسر جلگهٔ کرگا CORGAH را به تصرف درآورده دهات اين منطقه را بين تيرههاى مختلف خود تقسيم کرد. در اين زمان، ايل بهاروند دوران طلائى خود را مىگذارند، و بدينسان تعداد زيادى از اعضاءِ ديگر ايلات را به خود جذب کرد. چنانکه هماکنون تعداد زيادى غير بهاروند. نظير: سيردى (Siradi) ساتياروند، بووه Bowa (بابائي)، شيخ دلفان، سگوند، بيرانوند، نوکرامرا، کوشکي، بازگير، سادات، قلاوند، کرنوکر، پاپي، نجفوند (Najafvan) و غيره در بين بهاروندها بهسر مىبرند. بسيارى از خانوارهاى ملحقشده، از راه پيوند خويشاوندي، با بهاروندها روابط مستحکمى برقرار کردند. ناگفته نماند که مهمترين عامل جذب اين خانوارها همانا رفتار مردمى سران بهاروند بود.
طايفه
طايفه، يک واحد سياسى ـ اجتماعى مستقل است که از تعدادى تيره تشکيل شده و داراى سرزمين معين و مشخص مىباشد. ايل بهاروند از دو طايفهٔ مراليون (مراد علىوند) و کردلىون (کرد علىوند) تشکيل شده است. هريک از اين دو طايفه از تعدادى تيره متشکل است. چنانکه مراليون شامل ۱۱ تيره و کردلىون از ۶ تيره تشکيل شده است.
تيره
تيره، از يک يا چند بووه تشکيل شده که اعضاءِ آن داراى نياى مشترکى هستند که بين ۵ تا ۷ پشت پيش مىزيسته و تيره به نام وى نامگذارى شده است. هر تيره ممکن است، علاوه بر اعضاءِ اصلى که هستهٔ تيره ار تشکيل مىدهند، تعدادى خانوار از تيرهها يا طوايف ديگر را نيز که به آن ملحق شدهاند شامل شود.
بووه
بووه (Bowa)، يا دودمان، از تعدادى خانوار تشکيل شده است که سران آنها دارياى نياى مشترکى هستند که بين ۳ تا ۴ پشت پيش مىزيستهاند. هر بووه به نام بانى آن نامگذارى شده و اعضاء آن داراى سرزمين مشترک و معين مىباشند.
حونه
حونه (Hona)، يا خانوار، کوچکترين واحد اجتماعى در بين بهاروندها است و هستهٔ مرکزى بيشتر خانوارها را زن و شوهر با فرزندان تشکيل مىدهند. خانوار اقسام مختلف دارد که در اينجا از ذکر آنها مىگذريم.