امامزاده روشن‌آباد
امامزاده روشن‌آباد در ۱۶ کيلومترى غرب گرگان و در کنار جادهٔ قديم گرگان - کردکوى و در محدودهٔ شهرستان کردکوى واقع شده است. محوطهٔ کلى آن حدود ۷ هکتار مساحت دارد. نام تبرى اين امامزاده روشنوا مى‌باشد. به نوشتهٔ شماري، اين مقبره متعلق به عبدالله نامى است که نسب او به پيشواى هفتم شيعيان مى‌رسد. بناى امامزاده يادگار معمارى قرن نهم هجرى است که در ميان باغى واقع شده است. مردم روستاهاى کفشگيرى - سرکلاته - گرجى محله - دنگلان، مفيدآباد، اسبومحله و ساير روستاهاى اطراف از آن به جهت قبرستان عمومى استفاده مى‌کنند. بناى امامزاده به‌صورت برجى بلند و چند وجهى شامل رواق و حرم چهارگوش و گنبد ساقه‌دار مدوّر مى‌باشد. پائين‌تر از گنبد مدوّر، بام سفال‌پوش امامزاده است. در داخل صحن، صندوق چوبى نفيس ديده مى‌شود که در اضلاع جانبى آن منبّت‌کارى زيبائى به‌کار برده شده است. بر روى اين صندوق زيبا که با تاريخ ۸۷۹ هـ.ق است، نام سازندهٔ آن استاد حاجى عبدالله به خطّ رقاع حک شده است. رابينو خطّاط آن را نظام نامى مى‌نويسد. اين صندوق چوبى به ارتفاع يک متر و طول و عرض ۲ و ۵/۱ متر است، که در دورتادور قسمت فوقانى آن کتيبه‌اى به خطّ کوفى ديده مى‌شود. بر سطح صندوق هفت سوراخ است که زائرين نذورات نقدى خود را از آنها به درون صندوق مى‌ريزند. دو لنگه در نفيس امامزاده به تاريخ ۸۶۵ هـ.ق در اتاق درونى ساختهٔ استاد کاظم‌بن‌على نيشابورى است که تاريخ اول شعبان ۸۷۷ هـ.ق بر آن حک شده است. در اين بنا مقبرهٔ دو تن ديگر به نام‌هاى ابراهيم و محمد، برادران امام هشتم شيعيان نيز وجود دارد که درهاى آن از چوب کاج و با آيات قرآن به‌صورت زيبائى کنده‌کارى شده بود ولى در حال حاضر اثرى از آن نيست.
در سال ۱۳۵۲ خورشيدى از سوى ادارهٔ فرهنگ و هنر گرگان بام سفالى مسجد و بقعهٔ آرامگاه و گچ‌کارى بالاى درب ورودى و بدنهٔ داخل امامزاده، مورد مرمّت قرار گرفت. علاوه بر آن کياءالحسينى نامى مبلغ ۴۰،۰۰۰ ريال براى تعمير آن هزينه کرده است. چهاردهم فروردين‌ماه هر سال در گذشته روزهاى ديدنى و باشکوهى بوده که محوطهٔ امامزاده ديده است. در اين روز جمعيت زيادى از ناحيهٔ کردکوى تا گرگان براى گردش و زيارت در اين محل تجمع مى‌نمودند و رسوماتى از قبيل اسب‌سواري، کشتى‌گيرى و شرط‌بندى و بازار روز داير مى‌گشت.
بناى امامزاده با شمارهٔ ۳۵۸ به ثبت آثار ملى رسيده است. محوطهٔ امامزاده ۲ بخش است، بخش داخلى که محصور بوده و شامل بقعهٔ امامزاده، مسجد، منزل سرايدار، گورستان عمومى و بخشى نيز مدفن عموم مردم است، بخش داخلى داراى خيابان‌بندي، باغچه، درختکارى و گل‌کارى مى‌باشد و تأمين آب آن به‌وسيلهٔ يک رشته چشمه است، که در زير بقعه قرار دارد و به شبکهٔ لوله‌کشى متصل است.
قدمگاه بهاءالدين نقشبندى
اين مکان محلى است که گويا خواجه بهاءالدين نقشبندى در سفر مکه در آن استراحت نموده است، اين زيارتگاه در ۱۰ کيلومترى شرق بندر ترکمن در ناحيهٔ ۵۰۰ مترى شمال جادهٔ آسفالت بندر ترکمن به آق‌قلا و در جنوب غربى قريهٔ خواجه‌لر واقع شده است. اين مکان داراى دو مخزن ذخيرهٔ آب است، که هم آب باران را جمع‌آورى مى‌نمايد و هم از شبکهٔ آب لوله‌کشى قريهٔ خواجه‌لر توسط يک رشته لوله تغذيه مى‌شود.
طبق رسوم، زنان ترکمن بيشتر از مردان براى زيارت و به‌خصوص نذورات به اين زيارتگاه مى‌روند، به‌خصوص زنان نازا براى مادر شدن، بز يا بزغاله‌اى را نذر و پارچهٔ باريکى را به شاخهٔ درختان حاشيهٔ زيارتگاه مى‌بندند و تهيهٔ کمان از شاخه‌هاى نازک و آويختن نخ از درخت به طلب داشتن فرزند پسر است. اين زيارتگاه در ايام اعياد و مراسم مختلف به‌خصوص روزهاى جمعه علاقه‌مندان بسيارى دارد.
مقبرهٔ مختومقلى فراغى
در غرب مراوه‌تپه در شمال رودخانهٔ اترک، در نوار مرزى استان گلستان با ترکمنستان، بر سر قبر شاعر و عارف آزاده و مشهور ترکمن مختومقلى فراغي، بناى يادبودى احداث گرديده است.
اين شاعر فرهيختهٔ ترکمن در سال ۱۱۵۳ هجرى قمرى در روستاى حاجى‌قوشان در حومهٔ گنبدکاووس به دنيا آمد، در سال ۱۲۱۰ هجرى قمرى در سن ۵۷ سالگى در کنار چشمهٔ عباساري واقع در ضلع جنوبى کوه سونگى‌داغ چشم از جهان فرو بست و آنگاه در قبرستان آق‌طوقه در کنار مزار پدر و استاد اوليهٔ خود، دولت‌محمد آزادي، که خود از شاعران و متفکران علوم اسلامى صاحب نام آن زمان بود به خاک سپرده شد. آن‌طور که مى‌گويند مختومقلى ابتدا در حوزهٔ علميهٔ زادگاه خود و از محضر پدرش استفاده مى‌کند، سپس در محلّ قزل‌آياق در مدرسهٔ ادريس‌بابا مشغول تحصيل شد، پس از آن براى ادامهٔ تحصيلات علوم دينى به بخارا مى‌رود و در آنجا با عارف صاحب‌نامى به نام نورى‌کاظم آشنا مى‌شود و از محضر آن استاد فاضل بهره مىگيرد. پس از آن دوستى عميقى بين آنان به‌وجود مى‌آيد. مختومقلى آنگاه به همراه نورى کاظم، راه سفر افغانستان و هندوستان را در پيش مىگيرد و پس از شش ماه سير و سلوک (و شايد هم بيشتر) و اندوختن دانش و تجربه، از طريق کابل به ازبکستان و سرانجام به ترکمنستان مى‌رود و در مشهورترين حوزهٔ علميهٔ خوارزم به نام شيرغازي به مدت سه سال به تحصيل و کسب علم مى‌پردازد. سپس با کسب اجازه از اساتيد خود به سرزمين خود به اطراف رودخانهٔ اترک و ميان ايل و تبار خود مراجعت مى‌کند و تا پايان عمر در آنجا کار و تربيت فرزندان عشاير ترکمن سرگرم مى‌شود.
شخصيت مختومقلى فراغى در بين ترکمن‌هاى ايران و ترکمن‌هاى آن سوى مرز يعنى جمهورى ترکمنستان از جايگاه خاصى برخوردار است. در جمهورى ترکمنستان در سال‌هاى گذشته تحقيقات گسترده‌اى توسط محققان و انديشمندان صورت گرفته، به‌طورى‌که چاپ چندين کتاب و مقاله بيانگر توجه خاصّ مردم آن کشور به اين شخصيت فرهنگى است. بعد از پيروزى انقلاب مردم فرهنگ‌دوست ترکمن و فارس در بهار ۱۳۵۸ براى اولين‌بار بزرگداشت باشکوهى براى شاعر تواناى ترکمن برگزار کردند.