آب‌هاى داخلى

مهمترين رودخانه کشور چائوفيا(Chao phya) است که از تلاقى رودهاى پينگ(Ping River) ، و رنگ، يان (Yan River) و نان (Nan River) به‌وجود آمده. از شمال به جنوب جارى شده و پس از عبور از بانکوک پايتخت تايلند به خليج تايلند مى‌ريزد. رودخانه مذکور بسيار پرآب و قابل کشتيرانى است، و کشتى‌هاى تا ده هزار تن به بندر بانکوک از طريق رودخانه که در سى‌کيلومترى دهانه رودخانه قرارداد، تردد مى‌کنند. شبکه‌هاى وسيع آبى و کانال‌هاى احداثى با توزيع آب رود چائوفيا اراضى وسيع شالى‌کارى و کشاورزى را مشروب مى‌سازد. ضمناً محموله‌هاى دريائى لائوس همسايه شرقى تايلند از طريق همين رودخانه و بندر بانکوک به سواحل رود مکونگ حمل و از طريق آن رودخانه به وين‌تيان مى‌ريزد.



رودخانه مهم ديگر مکونگ است که از تبت سرچشمه گرفته و پس از عبور از خاک چين مرزهاى ميان برمه و لائوس را تشکيل مى‌دهد. آنگاه طى مسيرى در داخل خاک لائوس مرزهاى مشترک لائوس با تايلند را تشکيل مى‌دهد. قسمت اعظم مکونگ در مرزهاى تايلند و لائوس قابل کشتيرانى است.


طبق تقسيم‌بندى جغرافيائى به‌عمل‌آمده، براى شناسائى اوضاع طبيعى تايلند مى‌توان رودخانه‌هاى ديگر اين کشور را نيز طبق آن تقسيم‌بندى مطالعه نمود. لازم به يادآورى است که غالب اين رودخانه‌ها در همان منطقه به هم پيوسته و رود وسيعتر و پرآب‌ترى را تشکيل مى‌دهند. ذيلاً به معرفى مهمترين آنها مى‌پردازيم:

رودهاى واقع در منطقه مرکزى

مهمترين رودخانه‌هاى اين منطقه رود فان‌ويون است که هر دو در کنار شهر ناخون ساوان (Nakhon Sawan) به‌هم ‌پيوسته و رود عظيم چائوفيا را تشکيل مى‌دهند. رودخانه پاساک (Pasak River) از ارتفاعات مرزهاى لائوس سرچشمه گرفته و در نزديکى شهر آيوتايو (Ayutha Yo) به چائوفيا مى‌ريزد.


رودخانه منطقه شمال

رودخانه پرينگ (Pring River) از نواحى شمال‌غربى منطقه و نزديکى مرزهاى برمه سرچشمه گرفته، و با سرازير شدن به طرف جنوب در نزديکى Ban Tak با رودخانه وانگ (Wang River) به يکديگر متصل مى‌شوند. رودخانه يوم (Yom Rivr) با دو شاخه اصلى که از نزديکى مرزهاى لائوس سرچشمه مى‌گيرد با رودهاى فوق‌الذکر در قسمت جنوبى منطقه شمالى به يکديگر مى‌پيوندند.



شبکه‌هاى آبى نقش به‌سزائى در شرايط طبيعي، حمل و نقل، اقتصاد و کشاورزى تايلند ايفاء مى‌کنند. بنابراين اکثر مراکز تجمع جمعيت و فعاليت‌هاى اقتصادى و شهرها در کنار اين رودخانه‌ها قرار دارند. در اين منطقه نيز شبکه وسيعى از رودخانه‌ها جارى است.


مهمترين رودهاى اين منطقه مون (Moun River) است که خود از چندين رود تشکيل شده و سپس به مکونگ مى‌ريزد. رود مهم ديگر نام پاسک (Nam Pasek River) مى‌باشد.


مهمترين رودخانه واقع در منطقه جنوبى تايلند کوان (Kown River) است که در منطقه شهر بندرى ساموت سونگ‌خرن (Samut song Khran) به خليج تايلند مى‌ريزد.

عوارض طبيعى

جداى از شبه‌جزيره جنوبى تايلند که مستمل بر اراضى پست و باريک ساحلى است. زنجيره کوه‌هاى پوشيده از جنگل تايلند را در بر گيرد. سرزمين اصلى تايلند به چهار منطقه تقسيم مى‌شود، در غرب، شمال، شمال‌شرقى و جنوب‌شرقى در اطراف جلگه وسيع مرکزى قرار گرفته‌اند و توسط رودخانه چائوفيا زهکشى مى‌شوند. کوهستان‌هاى غرب کشور نيز رودهاى کوى‌نوئي(Kwei Noi) و کوى يانى (Kwei Yani) را به سمت جلگه مرکزى مى‌کشاند. کوهستان‌هاى غربى با يک سرى شيارهاى شمالي، جنوبى همراه بوده و مملو از جنگل‌هاى استوائى و نيزارها است. اين کوهستان‌ها هرچند که ارتفاع آنها بالاتر از ۹۰۰ متر نيست، بسيار صعب‌العبور هستند و شيارهاى آن مانع از بهره‌بردارى و سکونت کامل جمعيت است.



در قسمت‌هاى شمالى کشور که دنباله قسمت جنوبى فلات‌هاى يونان (Yunnan)، شام (Sham) و لائوس مى‌باشد، ارتفاعات بلندتر از غرب بوده و گاهى به ۱۵۰۰ متر مى‌رسد. توسط جنگل‌هاى انبوهى پوشيده شده است. ولى در برخى مناطق طبيعت به‌خاطر تغييرات ناشى از کشت و زرع دگرگون شده است. در قسمت شمالى چهار درّه Wan, Yan, Wang, Ping که رودهائى در عمقى آنها جارى است مشاهده مى‌شود که در پيرامون آنها اراضى نسبتاً پست پوشيده از گياهان وجود دارد که در آنها کشت برنج توسعه يافته است.


فلات منطقه شمال شرقى به نام کورات (Korat) کم‌ارتفاع‌تر از فلات منطقه شمالى است. لبه‌هاى جنوبى و غربى آن گاهى از ۳۰۰ متر تجاوز نمى‌کند، لبه‌هاى شرقى فلات شمال شرقى پست و موج‌وار بوده و آبراهه‌هاى نام‌سي(Nam Si)، نام‌نون (Nam Nun) را به سمت مکونگ سرازير مى‌سازد.


برخلاف اراضى مرتفع شامل، ناحيه کوچک جنوب شرقى واقع در سواحل شمالى خليج تايلند که از جنگل پوشيده است، فلات کورات کم باران‌تر است. مهمترين منطقه جغرافيائى تايلند از لحاظ اقتصادى و جمعيت فلات مرکزى است که به‌خاطر موقعيت طبيعي، خاک مخصوص و سيستم شبکه‌هاى آبى طبيعى نقش مهمى ايفاء مى‌کند. رود چائوفرايا در اين منطقه جارى است و مصب آن از ۱۹۰ کيلومترى بالاى رود آغاز مى‌شود. پايتخت قديمى تايلند آيوهايا (Ayudhya) در کنار اين رود واقع شده و جمعيت روستائى آن نيز بسيار کم‌تراکم‌ است.