ماخذ: E.I.U Country Profile, South Africa, (London: E.I.U 1996), P.27

شبکه بانکى

مهمترين مؤسسات مالى آفريقاى‌جنوبى عبارتند از صندوق‌هاى بازنشستگي، شرکت‌هاى بيمه عمر و بانک‌ها. بانکدارى در اين کشور از نظر سرمايه با استانداردهايى جهانى فاصله زيادى دارد. بعنوان نمونه ۲۴۰ بانک خارجى در طبقه‌بندى بين‌المللى از بانک‌هاى متحد آفريقاى جنوبي (ABSA) (Amalgamated Bands of South Africa) که بزرگترين بانک آفريقاى‌جنوبى محسوب مى‌گردد، پيشى گرفته‌اند.


چهار بانک اول آفريقاى‌جنوبى عبارتند از:


- بانک ABSA
- بانک سرمايه‌گذارى استاندارد Standard Bank Investment Coorporation, STANBIC
- بانک فرست نشنال First National Bank - FNB
- بانک NEDCOR.
(E.I.U, OP. Cit, P.26)


جدول وضعيت مالى چهار بانک اصلى افريقاى جنوبى وضعيت مالى اين چهار بانک اصلى آفريقاى‌جنوبى که ۸۰ درصد از کل دارايى‌هاى بانک‌هاى اين کشور را در تعلق دارند، را نشان مى‌دهد.


بانک مرکزى آفريقاى جنوبى يا رزروبانک (South Africa Reserve Bank - SARB) بعنوان يک ناظر و هدايت کننده، ترجيح مى‌دهد که رابطه‌اى مستقل از ساير بانک‌هاى اين کشور داشته باشد. اگرچه رئيس و معاون بانک توسط دولت منصوب مى‌شوند، ولى بانک داراى سهامداران خصوصى است. بانک مرکزى با استفاده از اين ابراز، براى کنترل سياست‌هاى پولى تلاش مى‌نمايد. قانون اصلى که اين بانک بدان متکى است، قانون مؤسسات سپرده‌پذير (Deposit Taking Institutions Act - DTI) (DTI) مصوب ۱۹۹۱ است. (E.I.U, op. cit, P.27)

جدول وضعيت مالى چهار بانک اصلى افريقاى جنوبى

شرح سرمايه
(ميليون دلار)
دارايى
(ميليون دلار)
ضريب دارايى سرمايه‌اى
(درصد)
سود قبل از کسر ماليات
(ميليون دلار)
STANBIC (دسامبر ۱۹۹۴) ۱۶۶۸ ۲۳۴۲۹ ۷/۱ ۴۲۵
ABSA
(مارس ۱۹۹۵)
۱۶۱۰ ۲۷۵۲۰ ۵/۹ ۳۷۶
FNB
(سپتامبر ۱۹۹۴)
۱۰۶۲ ۱۷۴۰۱ ۶/۱ ۳۰۹
NEDCOR
(سپتامبر ۱۹۹۴)
۷۹۷ ۱۵۰۹۶ ۵/۳ ۲۷۲

واحد پول، اجزا و برابر آن

واحد پول آفريقاى جنوبى راند (Rand) است که به ۱۰۰ سنت تقسيم شده و تقريباً هر يک دلار آمريکا در اوايل سال ۱۹۹۴ برابر با ۳۰/۳ راند بوده است.

توليد ناخالص داخلى

بنابر آمارهاى موجود توليد ناخالص آفريقاى جنوبى در سال ۱۹۹۰ برابر با ۲۳۵،۰۰۰ راند بوده است. بيشترين سهم اين توليد را مصنوعات کارخانه‌اى (۶۰،۰۰۰ ميليون راند)، معدن (۲۵۱۰۰ ميليون راند)، تجارت (۳۱،۷۰۰ ميليون راند)، ارتباطات و حمل و نقل (۱۹۳۰۰ ميليون راند)، کشاورزى (۱۱،۹۰۰ ميليون راند) و برق، گاز و آب (۱۰،۸۰۰ ميليون راند) به خود اختصاص داده‌اند.

درآمد سرانه

توزيع ثروت در آفريقاى جنوبى به لحاظ اعمال سياست آپارتايد عادلانه نبود و همهٔ مردم از ثروت ملى به طور مساوى بهره‌مند نمى‌شدند. بنابراين هم اکنون نيز مى‌توان مردم آفريقا جنوبى را به لحاظ درآمد سرانه به دو دستهٔ سفيد و غيرسفيد تقسيم کرد. درآمد سرانه توليد ناخالص ملى آفريقاى جنوبى براى سفيدپوستان در سال ۱۹۹۰ بالغ بر ۶۷۸۸ راند و براى غيرسفيدها در حدود ۵۰۰ راند بوده است.

ذخاير ارز خارجى و طلا، بدهى‌هاى خارجى

آمار بانک مرکزى آفريقاى جنوبى نشان مى‌دهد که ذخاير ارزى در ماه نوامبر ۱۹۹۳ در مقايسه با ماه مشابه قبلى افزايش يافته است. ذخاير ارزى اين کشور که ۰۵۴/۷ ميليارد راند بوده به ۰۵۹/۷ ميليارد راند تبديل شده است. براساس گزارشات واصله فروش طلاى بانک مرکزى در ماه نوامبر ۵/۱۱۶ ميليون راند بوده است. هرچند آفريقاى جنوبى در قارهٔ آفريقا به عنوان يک قطب اقتصادى مطرح است اما اين کشور در سال ۱۹۹۳ رقمى بالغ بر ۲/۱۷ ميليادر دلار بدهى خارجى داشته است.