در نوشتار حاضر، نگارنده موفقیت در امر تعلیم و تربیت را منوط به طرح چهار پرسش اساسی می‌داند؛ این که 'هدف مربی' از تعلیم و تربیت چیست؟'، 'ویژگی‌های مخاطب چیست؟'، 'چه تغییری می‌خواهیم ایجاد کنیم؟' و 'روش کار ما چگونه است؟'. وی بر این اساس ابتدا تعریفی از هدف به دست داده، سپس مراتب تعلیم و تربیت را بر طبق نمودار، باز می‌نمایاند این قله‌ها عبارت‌اند از: 'خلیفه اللهی'، 'رشد عقلانی'، 'تقویت اراده'، 'هماهنگی دست و احساس و مغز'، 'اصلاح چهار رابطه (خود ـ جامعه ـ طبیعت ـ خدا)'، 'شکوفایی استعداد و هوش'، 'آرامش و نشاط'، 'تفکر مثبت' و 'تفکر شهودی و هندسی'. در فصل دوم، نگارنده، شخصیت انسان را به مانند ساختمان سه طبقه‌ای می‌داند که در طبقات مختلف آن ذهن، احساس و رفتار، جای دارند. بر این اساس بهترین انسان‌ها کسانی هستند که سه طبقه‌ی شخصیت آن‌ها با هم هماهنگی دارد. در فصل بعد، روش‌های تربیتی نظیر روش الگویی'، 'محبت'، 'تکریم شخصیت'، 'موعظه و نصیحت'، 'تشویق' و 'تنبیه' بازگو شده‌اند. در فصل پایانی کتاب نیز راه‌های تربیت، معرفی شده‌اند که عبارت است از: 'توجه کردن'، 'گوش کردن'، 'دقت کردن' که این سطح را 'دریافت' می‌نامند. بخش دوم که سطح 'واکنش' نام دارد شامل 'داوطلب شدن'، 'جواب دادن' و 'نشان دادن عکس‌العمل' است. در سطح 'ارزش گذاری'، 'دنبال کردن'، 'مطالعه کردن' و 'پی‌گیری' درج شده‌اند و سرانجام سطح 'تدوین' شامل ارزش‌های مختلف و رفع تعارض بین آن‌ها و ایجاد نظام ارزشی پایدار است.
