بخش نخست این کتاب مشتمل بر ده گفتار است که به چیستایی و چرایی پژوهش درکلاس درس و مدرسه اختصاص دارد و با هدف یاددهی‌های توام با تفکر و تامل در دوران سال‌های آموزش عمومی ـ پیش از دانشگاه ـ تدوین شده است. در بخش دیگر کتاب نیز، چگونگی پژوهش‌های کیفی برسی شده که در این بررسی سعی بر آن است ماهیت پژوهشهای کیفی در برابر پژوهش‌های کمی، تفسیر گردد. از این رو، نخست چیستایی پژوهش‌های کیفی بررسی و عمده‌ترین ویژگی‌های آن بیان شده است. سپس ضمن بیان انواع پژوهش‌های کیفی در زمینه‌های مختلف علوم انسانی، یکی از شیوه‌های اجرایی آن‌ها ـ به ویژه در جامعه‌ی آموزش و پرورش ـ بررسی می‌شود. آن‌گاه، با ذکر مختصری از دلایل تاریخی احیای این شیوه، مساله‌ی نیاز جامعه‌ی آموزش و پرورش به این شیوه از پژوهش‌های عملی، مطرح می‌گردد. و در پایان، ضرورت و برتری این شیوه نسبت به پژوهش‌های کمی، بازگو می‌شود.