این کتاب به قصد بررسی جامع تاریخ زبان فارسی نگاشته شده و چون ساختمان زبان بر واج‌ها و اصوات زبانی استوار است, در این مجلد, تنها تحولات واج‌های زبان فارسی بررسی می‌شود .در این کتاب تحولات تاریخی انواع مصوت‌ها, نیز تحولات تاریخی برخی اصوات در زبان فارسی ـ با ذکر نمونه‌ها و شواهد متعدد, همراه با آوانگاری ـ تشریح شده است .به دیگر سخن, نگارنده تحول تاریخی هر صوت را از فارسی باستان به فارسی میانه و سپس فارسی جدید, با ذکر مثال‌های موجود در متون مورد نظر بررسی کرده است .یادآور می‌شود در این پژوهش, گذشته از این که به پیروی از روش‌های زبان‌شناسی تاریخی ـ تطبیقی, بسیاری از قواعد و قوانین ناظر بر تحولات منظم صوتی در دستگاه زبان فارسی معلوم می‌گردد, ریشه بسیاری از واژگان موجود در زبان بررسی می‌شود ;افزون بر آن, این مباحث در آن فراهم می‌آید :ذکر دگرگونی‌های مختلف و چندگانه یک صوت, رابطه ساختاری و ارتباط ریشه‌ای پاره‌ای از واژه‌های هم معنا که متفاوت تلفظ می‌شود, درج معانی پاره‌ای از لغات شاذ, و برطرف ساختن ابهامات مربوط به بعضی از نکات صرفی و ساختواژه‌ای و مشکلات دستوری .