'نقش روشنفکر 'از جمله تالیفات 'ادوارد سعید '(نویسنده آمریکایی فلسطینی تبار و رئیس دانشکده ادبیات تطبیقی دانشگاه کلمبیای آمریکا) است که در این کتاب نکاتی درباره وظایف روشنکفر دنیای حاضر فراهم آورده است .ضمن مروری بر مسائل و مشکلات اجتماعی جوامع, خواننده را درگیر مسائل پیچیده فلسفی, به خصوص فلسفه اخلاق می‌نماید' .گرچه در نزد وی, روشنفکر, انسانی است گیتی باور که نباید اجازه دهد باورهای ایدئولوژیک و مذهبی در قضاوت‌ها و کارهای تحقیقاتی‌اش دخالت کند, ولی انتظار اخلاقی جهان شمول و تا حدودی مذهبی را نیز از روشنفکر دارد...سعید در این کتاب برخلاف ادعای 'میشل فوکو 'که معتقد بود نقش روشنفکر جهان شمول از زمان ولتر تا زمان سارتر فرسوده شده و جای خود را به روشنفکر ویژه‌ای سپرد که چارچوب یک رشته خاص مشغول کار است ;تلاش می‌کند تا نقش جهان شمولی را بر دوش روشنفکر قرار دهد که فراسوی مرزهای ملی, قومی و تشکیلاتی عمل می‌کند...روشنفکری که در این کتاب مورد تایید سعید است, همان روشنفکری است که آناتول فرانس تائیدش می‌کرد .یعنی فردی که در امور مربوط به منافع و مصالح عمومی جامعه دخالت می‌کند و از خود واکنش نشان می‌دهد .'سعید در این کتاب به روشنفکرانی که در کنار گود نشسته و در امور مربوط به منافع و مصالح عمومی جامعه دخالت نمی‌کنند, سخت می‌تازد .برخی از مطالب کتاب با این عناوین شکل گرفته‌اند' .نقش روشنفکر, روشنفکر در تبعید :طرد شدگان و در حاشیه قرار گرفتگان', 'در استیصال نگه داشتن ملت‌ها و سنت‌ها 'و 'حقیقت‌گویی به قدرت .'