در این کتاب با بررسی مبانی نظری ارتباط دین و سیاست, عوامل اندیشه‌ای و جامعه شناختی موثر در حضور روحانیت ـ در صحنه سیاسی ایران تبیین و نحوه رهبری نهضت اسلامی از سوی روحانیت, خصوصا امام خمینی (ره) ـ تحلیل می‌گردد و در ادامه نحوه تثبیت نظام جمهوری اسلامی و نقش روحانیت در اداره نظام سیاسی جدید و مخصوصا اداره هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بررسی می‌شود . بخش نخست کتاب درباره دین و دولت و به طور کلی رابطه دین و سیاست است . بخش دوم در چهار فصل, به بررسی جایگاه روحانیت در نظام اجتماعی ـ سیاسی اختصاص دارد که عبارت‌اند از1 :ـ مذهب شیعه و الگوی مبارزاتی آن, 2ـ تشکیلات روحانیت شیعه در ایران, 3ـ خاستگاه و نقش اجتماعی روحانیان, 4ـ نقش سیاسی روحانیان و جایگاه آنان در زندگی سیاسی ایران .در بخش سوم طی دو فصل نقش روحانیت در جریان انقلاب اسلامی و پیروزی آن بررسی می‌شود1 :ـ نقش برجسته امام خمینی (ره) در انقلاب اسلامی, 2ـ روحانیت شیعه در نقش ادامه دهنده راه امام خمینی (ره) .آخرین بخش طی سه فصل به نقش روحانیت در تداوم انقلاب و حفظ نظام توجه می‌کند1 :ـ روحانیت از پیروزی انقلاب تا تثبیت امور کشوری, 2ـ روحانیت و نهادینه سازی دست‌آوردهای انقلاب اسلامی, 3ـ روحانیت و جنگ تحمیلی . کتاب با نتیجه‌گیری, فهرست منابع و فهرست اعلام به پایان می‌رسد .