بخش نخست از این مجموعه، دربرگیرنده‌ی بخشی از نامه‌هایی است که 'جلال آل‌احمد' در طی سفر همسرش، 'سیمین دانشور' به آمریکا ـ از شهریور ماه 1331 تا تیرماه 1332 ـ برای او نوشته است. نگارنده خاطرنشان می‌کند: 'در این هنگام از ازدواج جلال و سیمین کم‌تر از دوسال گذشته بود. فضای سیاسی و اجتماعی نیز پرهیجان و تب‌آلود بود. همین دو مساله یعنی دوری آل‌احمد از دانشور در نخستین سال‌های زندگی مشترک و درگیر بودن او در فعالیت‌های گوناگون سیاسی و اجتماعی به نامه‌ها، حال و هوایی دوگانه بخشیده است: خصوصی و عمومی.... در این کتاب، معاصران نویسنده، اعم از رجال سیاسی، اهل ادب و هنر، و افراد عادی، از نقد و داوری نویسنده در امان نیستند. برای مثال در نامه‌ی 16 بهمن 31 پس از خواندن رمان چشمهایش، اثر بزرگ علوی، که تازه منتشر شده است، به نقد و بررسی آن می‌پردازد. هم‌چنان که مثلا در نامه‌ی 14 دی 31 تحلیل از خودکشی هدایت و دلایل آن را ارایه می‌دهد.... آن چه به سخنان آل احمد جذابیت خاصی می‌دهد، صراحت و صداقت اوست. شاید بتوان گفت او از این لحاظ در میان معاصران خودش همانندی ندارد به ویژه چون این نامه‌ها را.... نوعی یادداشت روزانه می‌داند، در سخن گفتن هیچ آداب و ترتیبی را رعایت نمی‌کند؛.... از همین‌رو نامه‌ها، جنبه‌ی خود زندگی‌نامه‌ای و اعتراف‌گونه دارند. اعترافات‌نویسی غیر مذهبی که به دست کسانی چون ژان ژاک‌روسو به نوع ادبی مهمی تبدیل شد از شاخصه‌های تجدد به شمار می‌رود. این صبغه‌ی اعتراف‌وار در فرهنگ ما تازگی دارد و نشانه‌ای از ذهنیت مدرن و غیر سنتی او است'. گفتنی است در بخش آغازین کتاب، پس از فراهم آمدن سال‌شمار زندگی و آثار 'جلال آل‌احمد'، شرح زندگی وی به اجمال بازگو گردیده است.