کتاب حاضر در شش فصل سامان یافته است. فصل اول کتاب بررسی برخی مفاهیم و مسائل مربوط به صنعت نفت است. فصل دوم به بررسی اجمالی تاریخ نفت ایران اختصاص دارد در فصل سوم ویژگی‌ها و مسائل عمده داخلی نفت ایران، فراتر از بعد تاریخی تحولات این بخش مطرح شده است. در فصل چهارم ساختار بازار و صنعت نفت جهان بررسی می‌شود. نگارنده در فصل پنجم بازیگران عمده‌ی بازار انرژی جهان را مطالعه نموده یادآور می‌شود که ورود به بازار انرژی جهان و تلاش برای ارتقای جایگاه کشور در این بازار، علاوه بر شناخت ساختارها و روندهای حاکم بر بازار، مستلزم درک منافع و استراتژی بازیگران بزرگی است که در شکل دادن به تحولات بازار، نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند. در فصل ششم با توجه به مطالب فصول قبل، ماهیت بازار جهانی انرژی، ساختارها و روندهای بازار و بازیگران عمده آن مطرح می‌شود. بدین سان که ابتدا تصویری از جایگاه کنونی ایران در این بازار ترسیم شده مشخص می‌گردد که وضعیت بازار جهانی با توجه به عوامل ذکر شده و نیز ساختارهای رانتیریسم نفتی در داخل کشور تا چه اندازه در تعیین وضعیت کنونی ایران در بازار نقش ایفا کرده‌اند. نگارنده در پایان نتیجه می‌گیرد که 'ایجاد توازنی صحیح میان رویکردهای درون‌گرایانه در سیاست‌های بخش نفت و گاز کشور، هم امکان ارتقای جایگاه ایران را در بازار انرژی جهان فراهم می‌کند و هم بیشترین منافع ملی را برای ایران در این بخش تامین خواهد کرد. گام نخست در این زمینه، درکی واقعی از ظرفیت‌ها و امکانات بالقوه در بخش انرژی است. در هر حال این واقعیت باید مورد پذیرش واقع شود که ایران بازیگری میان پایه در بازار انرژی جهان است و ظرفیت‌های آن برای تاثیرگذاری بر این بازار محدوده‌های مشخصی دارد. هم چنین باید توجه داشت که ارتقای جایگاه ایران در این بازار، صرفا متکی به عرضه‌ی گسترده‌ی نفت و گاز نیست'.
