در نخستین مجلد از مجموعه((مقالات تحزب و توسعه سیاسی)) تحت عنوان((مبانی نظری و آموزه‌ها)) مقالاتی از صاحب‌نظران مختلف گردآمده است .در این مقالات نویسندگان کوشیده‌اند با اشاره به نقش و کارکرد احزاب در ساختار سیاسی ـ اجتماعی, تعریفی از احزاب و آموزه‌های مبتنی بر آن به دست دهند .نقد و بررسی احزاب در جوامع چند حزبی و تک حزبی با رژیم‌های متفاوت سیاسی, تبیین دیدگاه‌های نظریه‌پردازان احزاب, برشمردن مشی هر حزب و سرانجام نتیجه‌گیری و به دست دادن راهکارهایی برای شکل‌گیری و تکوین احزاب و فعالیت‌های آن در کشور, از شاخصه‌های کتاب به شمار می‌آید .عناوین برخی مقالات و نویسندگان آن به این شرح است :((احزاب سیاسی, ضرورت پیدایش و تحول/ جواد اطاعت)), ((احزاب سیاسی در انگلستان/ سید حسن امین)), ((تجربه حزب در جهان سوم/ احمد نقیب‌زاده)) و ((نقش تحزب در توسعه سیاسی :موانع و راهکارها/ رسول نیمروزی)) .