نگارنده در این مجموعه ابتدا از چهار مولوی‌شناس معاصر نام می‌برد که عبارت‌اند از عبدالحسین زرین‌کوب، محمدتقی جعفری، جلال‌الدین همایی، و بدیع‌الزمان فروزانفر، سپس آثار مولوی را برشمارده، درباره‌ی جایگاه مثنوی و شروع و تفاسیری که درباره‌ی مثنوی نگاشته شده، سخن می‌راند. هم‌چنین مشکلات تحقیق در باب مثنوی مولانا را ذکر می‌کند، سپس دیدگاه‌های علامه محمدتقی جعفری را درباره‌ی مثنوی بازگو می‌کند. در این بخش به نقل از جعفری، مولانا به منزله‌ی مغزی که نمونه‌ای از عظمت انسانی است، معرفی شده است. فراعرفان بودن مثنوی، تعابیر اختصاصی، مواضع اسلامی مولوی، رابطه‌ی مولوی و قرآن، عوامل جذابیت مولوی، فرااندیشی، روش علمی و فکری جلال‌الدین، مولوی در عرصه‌ی ادب و ادبیات، دیدگاه‌های استاد جعفری درباره‌ی قصص مثنوی، وضع روانی مولانا، رابطه‌ی شمس و مولوی و مذهب مولوی از دیگر مباحثی است که از دیدگاه علامه جعفری در این بخش مطرح شده است. ابعادی از تفسیر و تحلیل مثنوی به قلم استاد جعفری بخش دیگری از این مجموعه است. در این بخش به ویژگی‌هایی که تفسیر مثنوی استاد جعفری را از دیگر تفاسیر، متمایز می‌کند، اشاره شده که برخی از آن‌ها عبارت است از: مقایسه‌ها، به روز بودن، فرافلسفی اندیشیدن، حذف مناقشات لفظی و محوریت روان‌شناسی. وجوه اشتراک تفسیر مثنوی علامه‌ جعفری با نهج‌البلاغه، انتقاد و تمجید از مولانا از نگاه استاد و حقایق ماندگار در تفسیر مثنوی استاد از جلد '14 -1' از دیگر بخش‌های این کتاب است.