این نوشته, متن عربی و ترجمه فارسی بخشی از کتاب 'الفهرست 'است که آن را 'ابن ندیم 'در میانه سده چهارم هجری به نگارش درآورده است .کتاب 'الفهرست 'را 'گوستاو فلوگل 'خاورشناسی آلمانی, براساس چند دست‌نویس تصحیح کرده و در سال 1872در آلمان به چاپ رسانده است .کتاب حاضر براساس همین چاپ, نیز بر پایه آثار مانی و مانویان که در ترکستان چین در اوایل سده بیستم میلادی کشف گردید تصحیح و ترجمه شده است .در ابتدای کتاب راهنمای نشانه‌های به کار رفته در کتاب آمده است .گفتنی است ترجمه فارسی و متن عربی کتاب در دو بخش جداگانه به طبع رسیده است .مطالب اصلی کتاب به معرفی آیین مانی اختصاص دارد .پاره‌ای از موضوعات کتاب بدین قرار است' :عقاید مانویان', 'ذکر آنچه مانی آورده و گفتار او', 'چگونه انسان باید به دین در آید', 'شریعتی که مانی آورد و فرائضی که واجب کرد', 'نمازهای چهارگانه و هفتگانه', 'اختلاف مانویان در امامت پس از مانی', 'قول مانویان در معاد ' و 'نام‌های کتاب‌های مانی .'