این کتاب مشتمل است بر بررسی تطبیقی دیدگاه افلاطون و صدرالمتالهین درباره نظریه فیض. گفتنی است که 'فیض (صدور, برآمد) نظریه‌ای است که منشا و فرایند پیدایش را توضیح می‌دهد و در یک طرف آن اصل کامل و متعالی و نیز موجودات نازل‌تری است که در طی روندی از او ناشی شده‌اند و در طرف دیگر, حاصل اشراق مبدا خود را بدون کاستی و کاهش و بدون تغییر, ترک می‌کند و مبدا فیاض در عین حال که خارج از معلول خود و فوق آن است در درون آن نیز جای دارد و.... افلاطون, غنوصیان و دیگر فیلسوفان کهن از این مقوله, سخن گفته‌اند؛ اما طرح مدون و روش آن, نصیب نو افلاطونیان و در راس آن 'فلوطین' شد. آرای فیلسوفان اسلامی ـ به ویژه صدرالمتالهین ـ در این زمینه برجستگی خاصی دارد'. موضوعات کتاب عبارت‌اند از: 'فیض در نظام فلسفی فلوطین و پیشینیان او', 'نظریه فیض از اثر لوجیا تا میرداماد', 'صدرالمتالهین و اثر لوجیا', 'فیض و فاعلیت وجودی در حکمت متعالیه', 'ویژگی‌های فیض و فاعلیت وجودی' و 'بررسی اعتراضات و شبهات در باب نظریه فیض'.