'فنومنولوژی روح' اثر عمده 'هگل' معطوف نشان دادن سیر حرکت آگاهی متعارفی به سوی بلندای آگاهی فلسفی است. در نزد هگل تنها روح به مثابه یک کل از تاریخ واقعی برخوردار است. هگل, در عین حال, می‌کوشد آنچه فراورده تاریخ انسان در جریان این تاریخ به جود آورده توضیح دهد. 'فنومنولوژی روح' علم تجربه آگاهی است که در آن شعور فردی در مراحل مختلف آن به مثابه تجدید مختصر آن مراحل بررسی می‌شود که شعور و آگاهی انسانی در جریان تاریخ طی کرده و به صورت فلسفه متبلور گشته است. گفتنی است اثر حاضر نخستین ترجمه کامل آن به زبان فارسی است. مترجم کتاب تصریح می‌کند: 'هگل بر خلاف اصحاب تاویل متن که امروزه در غرب, آش در هم جوش فقیرانه‌ای به نام هرمنوتیک را به نام آخرین کلام فلسفه به ساده لوحان می‌خورانند, موکدا خاطر نشان می‌سازد که 'تنها یک حقیقت, یک وظیفه و یک معنویات حقیقی می‌تواند وجود داشته باشد ولاغیر' (پاراگراف 623). او هرگونه معنویاتی که از مفاهیم غیر بشری و غیر طبقاتی اخذ شده باشد را نفی می‌کند و در قالبی فلسفی نشان می‌دهد, معنویاتی که خارج از جامعه بشری اخذ شده باشد وجود ندارد و چیزی جز فریب نیست. معنویات واقعی باید آن چیزی باشد که به انهدام جامعه کهن خدمت نماید. معنویات برای آن است که جامعه بشری بتواند به مدارج عالی‌تر برسد و از یوغ بردگی مادی و معنوی رهایی یابد. هگل بر آن است که سرشت انسانی همواره سرشتی مشخص است و 'قوانین و آداب و رسوم فرد همانا قوانین و آداب و رسوم طبقه جایگاه اوست' (پاراگراف 468) او این حکم را در تحلیل مناسبات حکم میان انسان‌ها و روحیات و ارزش‌ها و امیال آنها نیز به کار می‌برد.... در مطالعه اثر کنونی هگل و آثار دیگر وی باید این کلام انگلس را همواره در نظر داشت که 'این فلسفه بسیاری اندیشه‌های داهیانه نیز گفته و بسی از کشفیات بعدی را از پیش حدس زده, ولی در عین حال باطل هم کم نبافته است'. موضوعاتی که در این کتاب بحث می‌شود عبارت‌اند از: آگاهی, خودآگاهی, عقل, روح, مذهب, و علم و معرفت مطلق. همچنین کتاب دارای دیباچه بلندی است درباره شناخت علمی.