زنده‌یاد((استاد زرین‌کوب)) در این اثر, با نثری استوار, زندگی((عطار نیشابوری)) را ـ همراه با توصیفی از اشعار او ـ به تصویر می‌کشد .نویسنده در گفتار نخست با لحن خطابی, برخی مختصات روزگار عطار را برمی‌شمارد و تفاوت آن را با قرون متمادی یادآور می‌شود .وی در دومین بخش کتاب, محیط پر تشنج عطار را معرفی می‌کند و ضمن آن, این نکته را متذکر می‌شود :((دنیایی که عطار در آن می‌زیست از دنیای آرمانی‌اش فاصله بسیار داشت .در آن ایام دیگر طریقه قدما از یاد رفته بود .((... شرح و تبیین احوال عطار, ویژگی اشعار او, کند و کاو در مثنوی‌های شاعر و سرانجام, جست و جو در حالات روحی و تصوف عطار کاری است که در این اثر نمود بارز یافته است .استاد زرین‌کوب در بخشی از کتاب خاطر نشان می‌کند :((عطار, با آن که تمام مثنویاتش شعر تعلمیی است داعیه تربیت یا تعلیم اخلاق ندارد .موعظه او ارائه راه‌هایی است که سالک را در سیر الی‌الله کمک می‌کند, و به او امکان می‌دهد تا هر قدر ممکن است از دنیای مادی فاصله بگیرد و به دنیای روحانی نزدیک شود . هر چه تعلق خاطر انسان را به عالم جسمانی کم کند او را به عالم روحانی نزدیک می‌دارد .((...