در این نوشتار همراه با نگاهی تاریخی به تحولات سیاست جنایی و تعریفی از آن، آسیب‌های آن بازگو شده است. هم‌چنین ویژگی‌های نظام سیاست جنایی پیشرفته و بشرگرا، برشمرده شده است. در بخش دوم این اثر نگاه‌ها معطوف به آورده‌های عملی ـ اجرایی در قالب تجزیه و تحلیل بخش‌نامه‌های 'ره‌گشا'، 'حجت‌دهنده'، 'بازآموزنده'، 'هدایت‌گر' و 'پیشرو' است. بخش‌نامه‌هایی که محورها و جهت‌گیری‌های کلی‌شان، پیام قانون‌مداری، کارکرد اعلامی به جای تأسیسی، حقوق‌سازی، حقوق‌مداری و اتخاذ سیاست جنایی قضایی قانون‌مدار را به همراه دارند با اشاره به این موضوعات نگاشته شده است: نقش بشرگرایانه، نقش هدایت‌گرانه‌ی راهبردی آن‌ها در تقویت روحیه‌ی بشرگرایی در نظام عدالت کیفری، تأکید بر حقوق دفاعی تابعات نظام کیفری، حمایت از بزه‌دیدگان و آسیب‌دیدگان اجتماعی به ویژه با حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و جلب توجه دادرسان به این مهم، حمایت ویژه از حقوق اطفال و زنان، توجه به اهمیت بازرسی، مبارزه با پدیده‌ی کارچاق‌کنی، توجه به مصالح ملی و حفظ وجاهت بین‌المللی نظام، و تلاش برای ایجاد یک نظام سزادهی پیشرفته از رهگذر اقداماتی چون زندان‌زدایی، هم‌چنین موارد دیگری چون علم‌گرایی و جلب توجه دادرسان به استفاده از دستاوردهای نوین بشری در کشف جرایم، تأکید بر حفظ استقلال دادرس، حفظ نظم و امنیت و رعایت حقوق عمومی به منظور جلب اعتماد عمومی، مبارزه با جرایم سازمان یافته، توجه به وضعیت‌های خاص چون ایام نوروز و بررسی همه‌جانبه‌ی مباحث فردسازی کیفرها و ریشه‌یابی این مباحث، بازگو شده‌اند.
