جلد نخست از این مجموعه، دربردارنده‌ی خاطراتی است از سید محمد کمره‌ای ـ از رجال آزادی‌خواه عصر مشروطه و رهبر تشکیلات ملیون ـ که در آن اوضاع نابه‌سامان کشور را در خلال سال‌های جنگ جهانی اول و پس از آن تا هفتاد و هفت روز قبل از کودتای سوم اسفند را ترسیم شده است. در این یادداشت‌ها، موقعیت و اوضاع و احوال طبقه‌ی حاکمه، طبقات متوسط و عامه‌ی مردم در آن سال‌ها و نمونه‌هایی از شیوه‌ی زندگی این اقشار، تبیین گردیده است. مهم‌ترین موضوعاتی که نویسنده آن‌ها را مطمح نظر قرار داده عبارت است از: اشاره به نقش خارجی‌ها به ویژه انگلیس در تشکیل کابینه‌های دولت ایران؛ شرح مصائب ملت ایران در خلال سال‌های جنگ جهانی اول و پس از آن؛ نحوه‌ی انتصابات مسئولان دولتی و حکومت پس از مشروطه؛ دسته‌بندی فراوان با هدف سهیم شدن در قدرت، احزاب مختلف به خصوص حزب دموکرات و جناح‌های تشکیلی و ضد تشکیلی آن؛ ماجرای مربوط به کمیته‌ی مجازات و اعضای زندانی و معدوم آن؛ قرارداد 1919 و جریان مخالفت با آن؛ تلاش برای حذف وثوق‌الدوله از منصب نخست‌وزیری؛ اشاراتی به ماجراهای نهضت جنگل و جلسات لژ بیداری ایران.
