کتاب, مروری است بر تاریخ, مشخصات و ویژگی‌های مختلف سرزمین دیلمان .بخش اول به توصیف اوضاع طبیعی دیلمان اختصاص دارد که طی آن به این مقولات اشاره می‌شود :موقعیت جغرافیایی و حدود و وسعت, آبادی‌ها, راه‌ها, حمل و نقل, ناهمواری‌ها, کوه‌ها, رودها, آب‌ها, آب و هوا, باران, پوشش گیاهی, حیوانات و مراتع و جنگل‌ها . در بخش دوم مهم‌ترین وقایع تاریخ دیلمان با این موضوعات بیان می‌گردد :رویدادهای مهم قبل و بعد از اسلام, حکومت‌ها, قیام‌های مردمی, و اقدامات گروه‌های مردمی از جمله کردها در منطقه دیلمان .بخش سوم به بررسی اوضاع اجتماعی منطقه دیلمان اختصاص دارد که طی آن به مطالبی همچون جمعیت روستاها, توزیع شغلی, اماکن و امکانات عمومی, مهاجرت, ترکیب جمعیت اشاره شده است .مطالب بخش چهارم درباره اوضاع اقتصادی منطقه دیلمان است .در بخش پنجم مخاطبان با فرهنگ و هنر دیلمان آشنا می‌شوند .معرفی آثار و ابنیه, سرگرمی‌ها و ورزش‌ها, آداب و رسوم, اعتقادات مذهبی و خرافی, مراسم مختلف, پوشاک, بهداشت, صنایع دستی, اخلاق و رفتار, تقویم, گاهشماری, ترانه‌ها و افسانه‌ها مباحث بخش پنجم کتاب را تشکیل می‌دهد .آخرین بخش کتاب با عنوان 'فرهنگ دیلمان 'شامل نمایه الفبایی انبوهی از واژه‌ها و اصطلاحات لهجه محلی مردم دیلمان همراه با معنی آنهاست که در پایان آن فهرست منابع و ماخذ به طبع رسیده است .